________________
માર્ગદ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૩૧-૩૨ બેમાં ગુણી અને ગુણરાગીરૂપ બેમાં, બલ પ્રમાણે સ્વભાવથી જ વર્તવું જોઈએ. Il3II ટીકા - તે વેતિ-વ્ય: રૂા.
શ્લોકાર્થ સ્પષ્ટ હોવાથી ગ્રંથકારશ્રીએ ટીકા લખેલ નથી. ભાવાર્થ :– ગુણી, ગુણરાગી અને ગુણદ્વેષી સાધુઓનું સ્વરૂપ :
શ્લોક-૩૦માં કહ્યું કે સાધુવેશમાં રહેલા કેટલાક જીવો ગુણી છે, કેટલાક જીવો ગુણરાગી છે અને કેટલાક જીવો ગુણદ્વેષી છે. આ જીવો યોગમાર્ગની અપેક્ષાએ કઈ ભૂમિકામાં છે. તે સ્પષ્ટ કરતાં કહે છે કે જેઓ ગુણી છે તેઓ ચારિત્રની ભૂમિકામાં રહેલા છે, જેઓ ગુણરાગી અર્થાત્ સંવિગ્નપાક્ષિક છે તેઓ સમ્યક્ત્વની ભૂમિકામાં છે, અને જેઓ ગુણદ્વેષી છે તેઓ મિથ્યાદર્શનની ભૂમિકામાં છે. આથી આ ત્રણમાંથી બે ભૂમિકાઓ સારી છે અને એક ખરાબ ભૂમિકા છે, તેમ નક્કી થાય છે. તેથી જે મહાત્માએ સાધુપણું લીધેલ છે માટે બ્લોક-૧માં કહેલ બે પ્રકારનો માર્ગ સ્વીકારેલ છે છતાં ગુણી અને ગુણરાગીરૂપ બે ભૂમિકામાંથી પોતે જે ભૂમિકામાં વર્તી શકે તેમ હોય તે ભૂમિકામાં પ્રકૃતિથી જ વર્તવું જોઈએ અર્થાત્ માત્ર આચરણાથી જ નહીં, પરંતુ ગુણી સાધુઓ જેવી પ્રકૃતિથી અથવા ગુણરાગી એવા સંવિગ્નપાક્ષિકની પ્રકૃતિથી વર્તવું જોઈએ, જેથી માર્ગની આરાધનાની પ્રાપ્તિ થાય. JI૩૧ના અવતરણિકા :
માર્ગદ્વત્રિશિકાનું નિગમન કરતાં કહે છે અર્થાત્ ફલિતાર્થ જણાવતાં કહે છે –
શ્લોક :
इत्थं मार्गस्थिताचारमनुसृत्य प्रवृत्तया । मार्गदृष्ट्यैव लभ्यन्ते परमानन्दसम्पदः ।।३२।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
