________________
દેશનાદ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૧૭-૧૮
પપ જોડી શકતો નહીં હોવાને કારણે, તે અનુષ્ઠાનોથી મોહનું ઉન્મેલન થાય તેવા સમ્યફ ભાવ કરી શકતો નથી. II૧ણા અવતરણિકા -
પૂર્વશ્લોક-૧૭માં કહ્યું કે ગ્લાનને ઓષધપ્રદાનના ગ્રહણ કરાયેલા અભિગ્રહવાળા પુરુષની જેમ, ભાવનાજ્ઞાન વિના અજ્ઞ પુરુષમાં થતી ધર્મબુદ્ધિ પણ ચારિત્રલક્ષ્મીનું કારણ બનતી નથી. હવે તે અભિગ્રહધારી પુરુષના દષ્ટાંતનું તાત્પર્ય સ્પષ્ટ કરે છે – શ્લોક :
तेषां तथाविधाप्राप्तौ स्वाधन्यत्वविभाविनाम् ।
चित्तं हि तत्त्वतः साधुग्लानभावाभिसन्धिमत् ।।१८।। અન્વયાર્થ :
તથવિઘાકાતો તેવા પ્રકારની અપ્રાપ્તિમાં તેવા પ્રકારના ગ્લાનની અપ્રાપ્તિમાં સ્વાથ ત્વવિભાવિના—પોતાના અધત્વને માનનારા એવા તેષાં તેઓનું વિતંત્રચિત, દિ=જે કારણથી તત્ત્વતઃ તત્વથી સાથુસ્તાનમાવામસન્ચિમ=સાધુના ગ્લાનભાવની અભિસંધિવાળું છે, I૧૮ શ્લોકાર્ચ :--
તેવ: પ્રકારના ગ્લાનની અપ્રાપ્તિમાં પોતાના અધન્યત્વને માનનારા એવા તેઓનું ચિત્ત, જે કારણથી તત્ત્વથી સાધુના ગ્લાનભાવની અભિસંધિવાળું છે, II૧૮l. ટીકા :
तेषामिति-तेषां गृहीतोक्ताभिग्रहाणां, तथाविधस्य ग्लानस्याप्राप्ती, स्वाधन्यत्वविभाविनां 'अहोऽहमधन्यो न सिद्धं मे वान्छितं' इत्येवमालोचनपराणां, चित्तं हि=यतः, तत्त्वतोऽभिग्रहविषयाप्राप्तौ शोकगमनलक्षणाद् भावात्, साधूनां ग्लानभावेऽभिसन्धिमद्=अभिप्रायान्वितं भवति । भावनान्वितश्च नैवं प्रतिजानीते । यतः परैरप्येवमिष्यते । यदाह तारावाप्तौ रामं प्रति सुग्रीवः -
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org