________________
૮૯
દેશનાદ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૩૦ અન્વયાર્થ -
તુ વળી તુર્નામિનિવેશ=દુર્ણયનો અભિનિવેશ હોતે છતે તંત્ર તેને દુર્ણયને કૃઢ તૂષા =અત્યંત દૂષિત પણ કરે. સુષાંશતઃ =દુષ્ટ અંશના છેદથી વિષvટ =વિષકંટક સંધી=પગને ન તૂષ—દૂષિત કરતો નથી. ૩૦ શ્લોકાર્ચ -
વળી દુર્નયનો અભિનિવેશ હોતે છતે તેને અત્યંત દૂષિત પણ કરે, દુષ્ટ અંશના છેદથી વિષકંટક પગને દૂષિત કરતો નથી. Il3oll
જ કૂપ’ – અહીં ‘પથી એ કહેવું છે કે શ્રોતા એક નયનું અન્ય પાસેથી જ્ઞાન કરીને આવતો હોય તો વક્તા તેનાથી અન્ય નયનું કથન તો કરે, પરંતુ અન્ય પાસેથી એક નયનું જ્ઞાન કરી એકાંત ગ્રહણરૂપ દુર્નયના અભિનિવેશવાળો હોય તો તે શ્રોતા આગળ વક્તા તે દુર્નયને અત્યંત દૂષિત પણ કરે. ટીકા :
दुर्नयेति-परस्य कुदेशनया दुर्नयाभिनिवेशे त्वेकान्तग्रहरूपे ज्ञाते, तं दुर्नयं, दृढं दूषयेदपि, यतो दुष्टांशस्य छेदतो विषकण्टकः अंघ्री न दूषयेदेवमिहापि दुर्नयलवच्छेदे द्वावपि नयौ सुस्थिताववतिष्ठेते इति । न चैवमितरांशप्रतिक्षेपाद् दुर्नयापत्तिः, तस्य प्रकृतनयदूषणातात्पर्येण नयान्तरप्राधान्यग्राहकत्वेन परेषां तर्कवदनुग्राहकत्वेन तत्र तत्र व्यवस्थितत्वात्, निर्णीतमेतनयरहस्ये ।।३०।। ટીકાર્ચ -
પરસ્થ ..... નવરચે || પરની કુદેશના વડે એકાંતગ્રહરૂપ દુર્નયનો અભિનિવેશ જ્ઞાત થયે છતે શ્રોતાને એક નયતા ગ્રહણ સ્વરૂપ દુર્ણયનો અભિનિવેશ જણાયે છતે, ઉપદેશક તે દુર્બયને અત્યંત દૂષિત પણ કરે; જેથી દુષ્ટ અંશના છેદથી વિષકંટક=પગમાં પ્રવેશેલ વિષવાળો કાંટો, પગને દૂષિત ન કરે-પગનો વિનાશ ન કરે. એ રીતે જે રીતે દુષ્ટ અંશના છેદથી વિષકંટક પગને દૂષિત કરતો નથી, એ રીતે, અહીં પણ દુર્નયના અભિનિવેશવાળા શ્રોતામાં પણ, દુર્નયલવના છેદમાં બંને પણ કયો સુસ્થિત રહે છે.
તિ' શબ્દ મૂળશ્લોકસ્પર્શી ટીકાની સમાપ્તિમાં છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org