________________
૧૯૮
जे आयरिसस्संतो देहावयवा हवंति संकंता । રિસ તત્થવદ્ધી પાસિનો જ ચરેસિ || - (વિંશિT-૧૮૬૦) ते प्रतिबिंब स्थूलपुद्गलनु होइ, उक्तं चसामा उदिया छाया अभासुरगया णिसिं तु कालाभा ।
દવેચ માસુરથા સદવત્ર મુલ્લા II - (વિશિગ-૮ )
अदेह कहितांअशरीरजे आत्मा ते बुद्धिमांहिंप्रतिबिंब नविपामइ ।।७४।। અનુવાદ :
માદર્શારિર.....વરુદારૂ, - આરીસો વગેરે જે સ્વચ્છ દ્રવ્ય છે, તેમાં જે છાયા આવે છે, તે પ્રતિબિંબ કહેવાય છે. તેમાં સાક્ષી આપતાં કહે છે -
ને મારિ સંતો... ફયરેસિં - આરીસાની અંદરમાં જે દેહના અવયવો સંક્રાંત થાય છે. પ્રકાશના યોગથી તેઓની=સંક્રાંત થયેલા દેહના અવયવોની, ત્યાં=આરીસામાં, ઉપલબ્ધિ થાય છે, ઈતરની નહિ.
તે.... પુરાતનુ દો, - તે પ્રતિબિંબ સ્થૂલ પુદ્ગલોનું હોય છે. તેમાં સાક્ષી આપતાં કહે છે –
૩ ૨ - અને કહેવાયેલું છે –
સીમા....મુળા - અભાસુરગત છાયા શ્યામ ઉદિત છે, રાત્રિમાં કાલાભા ઉદિત છે અને તે જ ભાસુરગત સ્વદેહના વર્ણવાળી જાણવી. ભાવાર્થ :
અભાસુર પદાર્થોમાં દેહની છાયા દિવસે શ્યામ પડે છે, રાત્રિમાં તે છાયા અત્યંત કાળી હોય છે, અને તે છાયા જ ભાસુર એવા દર્પણગત સ્વદેહના વર્ણવાળી જાણવી.
ઉત્થાન :
પૂર્વમાં સ્થાપન કર્યું કે પ્રતિબિંબ સ્થૂલ પુદ્ગલોનું હોય છે, અને તે જ વાત વિશિકા-૧૮/૧૦ની સાક્ષીથી બતાવી. જ્યારે આત્મા દેહરૂપ નથી કે પુદ્ગલાત્મક નથી, તેથી તેનું બુદ્ધિમાં પ્રતિબિંબ થઈ શકે નહિ તે બતાવતાં કહે છે –
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org