________________
शतक १७.-उद्देशक ३.
भगवसुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र.
सस्स, ससरीरस्स, ताओ सरीराओ अविप्पमुकस्स एवं पन्नायति, तं जहा-कालत्ते वा, जाव-सुकिलत्ते वा, सुन्भिगंधत्ते वा, दुभिगंधत्ते वा, तित्ते वा, जाव-महुरते वा, कक्खडत्ते वा, जाव-लुक्खत्ते वा से तेणटेणं गोयमा ! जाव-चिट्ठित्तए ।
११ [प्र०] सञ्चेव णं मंते! से जीवे पुधामेव अरूबी भवित्ता पभू रूवि विउधित्ता णं चिट्ठित्तए ? [उ०] णो तिणद्वे समटे, जाव-चिट्टित्तए । गोयमा! अहं एवं जाणामि, जाव-जंणं तहागयस्स जीवस्स अरूविस्स, अकम्मस्स, अरागस्स, अवेदस्स, अमोहस्स, अलेसस्स, असरीरस्स, ताओ सरीराओ विप्पमुक्कस्स नो एवं पन्नायति, तं जहा-कालते वा, जावलुक्खत्ते वा से तेणटेणं जाव-चिट्ठित्तए वा । सेवं भंते! सेवं मंते'! ति।
सत्तरसमे सए बीओ उद्देसो समचो।
विषे एम जणाय छे, ते आ प्रमाणे-ते शरीरयुक्त जीवा-काळापणु, यावत्-धोळापणु, सुगंधिपणुं के दुर्गधिपणुं, कडवाप' के यावत्मधुरपणुं, तथा कर्कशप' के यावत्-रुक्षपणु होय छे, माटे हे गौतम! ते हेतुथी ते देव पूर्व प्रमाणे यावत्-अरूपी रूप विकुर्ववा समर्थ नथी.
११. [प्र०] हे भगवन् ! तेज देवरूप जीव पहेला अरूपी थईने पछी रूपी आकार विकुर्ववा समर्थ छे ! [उ०] ए अर्थ समर्थ शरीर रहित जीवनथी-इत्यादि यावत्-'विकुर्ववा समर्थ नथी' त्यांसुधी जाणवू. कारण के हे गौतम ! हुँ ए जाणुं छं के, यावत्-रूप विनाना, कर्म विनाना,
कुर्ववाना सामर्थनो राग विनाना, वेद विनाना, मोह विनाना, लेश्या विनाना, शरीर विनाना अने शरीरथी जूदा थयेला तेवा प्रकारना जीवने विषे एम अभाव भने तेनु का जणातुं नथी के, ते जीवमां काळापणुं यावत्-लुखापणुं छे. माटे हे गौतम ! ते हेतुथी यावत्-ते देव पूर्व प्रमाणे विकुर्ववा समर्थ नथी. रण. "हे भगवन् ! ते एमज छे, हे भगवन् ! ते एमज छे."
सत्तरमा शतकमां बीजो उद्देशक समाप्त.
तईओ उद्देसो. १. [प्र०] सेलेसिं पहिषनाए णं भंते ! अणगारे सया समियं एयसि, यति, जाप-तं तं भावं परिणमति ! [उ०] गो तिणटे समझे, णण्णत्थ एगेणं परप्पयोगेणं ।
२. [प्र०] कतिविहा णं भंते ! एयणा पण्णत्ता ? [उ०] गोयमा ! पंचविहा पण्णता, तं जहा-१ दधेयणा, २ खितेथणा, ३ कालेयणा, ४ भावेयणा, ५ भवेयणा ।
३. [प्र०] वधेयणा णं भंते ! कतिविहा पन्नत्ता? [उ०] गोयमा ! चउधिहा पनत्ता । तं जहा-१ नेरइयवधेयणा, २ तिरिक्ख०, ३ मणुस्स०, ४ देवदवेयणा ।
तृतीय उद्देशक.
१. [प्र०] हे भगवन् ! शैलेशी अवस्थाने प्राप्त थयेल अनगार शुं सदा निरन्तर कंपे, विशेष कंपे, अने यावत्-ते ते भावे परिणमे! शैलेशी प्राप्त अन[उ०] ए अर्थ समर्थ नथी, मात्र एक परप्रयोग विना ( अर्थात्-शैलेशी अवस्थामा आत्मा अत्यन्त स्थिरताने प्राप्त थयेल होवाथी परप्रयोग,
. गार एजनादि किया
प्रयाग अनुभवे! सिवाय न कंपे).
२. [प्र०] हे भगवन् ! एजना (कंपन ) केटला प्रकारनी कही छे ! [उ०] हे गौतम ! एजना पांच प्रकारनी छे, ते आ प्रमाणे- एजनाना प्रकार. १ द्रव्यएजना, २ क्षेत्रएजना, ३ कालएजना, ४ भावएजना अने ५ भवएजना.
द्रव्यएजनाना
३. [प्र०] हे भगवन्! द्रव्यएजना केटला प्रकारनी कही छे! [उ०] हे गौतम! ते चार प्रकारनी कही छे, ते आ प्रमाणे-१ नैरयिकद्रव्यएजना, २ तिर्यंचयोनिकद्रव्यएजना, ३ मनुष्यद्रव्यएजना अने ४ देवद्रव्यएजना.
प्रकार.
२* एजना-योगद्वारा आत्मप्रदेशोर्नु अथवा पुद्गलद्रव्योर्नु चलन के कंपन. तेना द्रव्यादि पांच प्रकार छे. मनुष्यादि जीव द्रव्यो के मनुष्यादि जीव सहित पु पर्नु कंपन ते द्रव्यैजना, मनुष्यादिक्षेत्रने विषे वर्तमान जीवोनुं कंपन ते क्षेत्रैजना, मनुष्यादि काळे वर्तमान जीवोनुं कंपन ते कालैजना, औदयिकादि भावमा वर्तता जीवोनु के पुद्गलोर्नु कंपन ते भावैजना अने मनुष्यादि भवमा वर्तता जीवोनी एजना-कंपन ते भवैजना.
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org.