________________
शतक २६. - उद्देशक ३.
भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र.
२९१
दिय-तेइंदिय- चउरिंदियाणं वयजोगो न भन्नइ । पंचिदियतिरिक्खजोणियाणं पि सम्मामिच्छत्तं, ओहिनाणं, विभंगनाणं, मणजोगो, वयजोगो-एयाणि पंच पदाणि ण भन्नंति । मणुस्साणं अलेस्स- सम्मामिच्छत्त-मणपजवणाण- केवलनाण- विभंगनाण-नोसनोवउत्त-अवेद्ग-अकसायी-मणजोग-वयजोग - अजोगि एयाणि एक्कारस पदाणि ण भन्नंति । वाणमंतर - जोइसिय-वेमाणिया जहां नेरइयाणं तहेव ते तिन्निन भन्नंति । सधेसि जाणि सेसाणि ठाणाणि सवत्थ पढम- बितिया भंगा। एगिंदियाणं सवत्थ पढम - बितिया भंगा। जहा पावे एवं नाणावरणिजेण वि दंडओ, एवं आउयवज्जेसु जाव-अंतराइए दंडओ ।
३. [प्र०] अणंतरोववन्नए णं भंते ! नेरइए आउयं कम्मं किं बंधी - पुच्छा । [अ०] गोयमा ! बंधी न बंध बंधिस्सह ।
४. [प्र० ] सलेस्से णं भंते! अणंतरोववन्नए नेरइए आउयं कम्मं किं बंधी - १ [ उ० ] एवं चैव ततिओ भंगो, एवं जावअणगारोवउत्ते । सवत्थ वि ततिओ भंगो । एवं मणुस्सवजं जाव-वेमाणियाणं । मणुस्साणं सवत्थ ततिय - चउत्था भंगा, नवरं कण्हपक्खिसु ततिओ भंगो, सधेसि नाणत्ताई ताई चेव । 'सेवं भंते । सेवं भंते' । त्ति ।
छवीसतिमे बंधिसए बीओ उद्देसो समत्तो ।
योग अने वचनयोग संबन्धे न * पूछवं. ए प्रमाणे यावत् - स्तनितकुमारो सुधी जाणवुं. बेइन्द्रिय, तेइन्द्रिय, अने चउरिन्द्रियने वचनयोग न कहेवो. पंचेन्द्रिय तिर्यंचयोनिकोने सम्यग्मिथ्यात्व, अवधिज्ञान, विभंगज्ञान, मनोयोग अने वचनयोग- ए पांच पदो न कहेवां. मनुष्योने अलेश्यपणुं, सम्यग्मिथ्यात्व, मनःपर्यवज्ञान, केवलज्ञान, विभंगज्ञान, नोसंज्ञोपयोग, अवेदक, अकषायित्व, मनोयोग, वचनयोग अने अयोगित्व - ए अगियार पदो न कहेवा. जेम नैरयिकोने कह्युं छे तेम वानव्यंतर, ज्योतिषिक अने वैमानिकने पण पूर्वोक्त त्रण पद न कहेवा. बाकीनां बधा स्थाने पहेलो अने बीजो भांगो जाणवो. एकेन्द्रियने सर्वत्र पहेलो अने बीजो भांगो कहेवो. जेम पापकर्म संबन्धे क तेम ज्ञानावरणीय कर्म संबंधे पण दंडक कहेवो. ए रीते आयुष सिवाय यावत्- अंतराय कर्म सुधी पण दंडक कहेवो.
३. [प्र०] हे भगवन् ! शुं अनंतरोपपन्न नैरयिके आयुष्य कर्म बांध्युं हतुं - इत्यादि पृच्छा. [उ०] हे गौतम! तेणे पूर्वे आयुष कर्म आयुधनो बम्ध. बांध्युं हतुं, बांधतो नथी अने बांध.
४. [प्र०] हे भगवन् ! शुं लेश्यावाळा अनन्तरोपपन्न नैरयिके आयुष कर्म बांध्युं हतुं - इत्यादि पृच्छा. [उ०] हे गौतम! पूर्व प्रमाणे श्रीजी भांगो जाणवो. ए प्रमाणे यावत् - अनाकार उपयोग सुधी बधे त्रीजो भांगो जाणवो. एम मनुष्य सिवाय यावत्-वैमानिको सुधी जाणवुं. मनुष्योने बधे त्रीजो अने चोथो भांगो जाणवो. परन्तु विशेष ए के, कृष्णपाक्षिकने त्रीजो भांगो कहेवो. बधामा पूर्व प्रमाणे भिन्नता जावी. 'हे भगवन् ! ते एमज छे, हे भगवन् ! ते एमज छे'.
छवीशमा बंधिशतकमां द्वितीय उद्देशक समाप्त.
ईओ उद्देो ।
१.[प्र० ] परंपरोववन्नणं भंते ! नेरइए पावं कम्मं किं बंधी - पुच्छा । [ उ०] गोयमा ! अत्थेगतिए पढम - वितिया । एवं जहेव पढमो उद्देसओ तद्देव परंपरोववन्नपहि वि उद्देसओ भाणियचो नेरइयाइओ तहेव नवदंडगसद्दिओ । अट्ठण्ह वि कम्मप्पगडी जा जस्स कम्मस्स वत्तवया सा तस्स अहीणमतिरित्ता नेयध्वा जाव-वेमाणिया अणागारोवउत्ता | 'सेवं भंते ! सेवं भंते' । ति ।
छवीसतिमे बंधिस तईओ उद्देसो समत्तो ।
त्रीजो उद्देशक.
[ परंपरोपपन्न नैरयिकादि चोवीश दंडकने आश्रयी पापकर्मादिनी बन्धवक्तव्यता - ]
ने पापकर्मनो बन्ध
१. [प्र० ] हे भगवन् ! शुं परंपरोपपन्न नैरयिके पापकर्म बांध्युं हतुं - इत्यादि पृच्छा. [उ०] हे गौतम ! कोइके बांध्युं हतुं - इत्यादि परंपरोपपन्न नैरयिकपहेलो अने बीजो भांगो समजवो. जेम प्रथम उद्देशक कह्यो छे तेम परंपरोपपन्न नैरयिकादिसंबंधे पापकर्मादि नव दंडक सहित आ उद्देश कहेवो. आठ कर्म प्रकृतिओमां जेने जे कर्मनी वक्तव्यता कही छे तेने ते कर्मनी वक्तव्यता बराबर कहेवी. ए प्रमाणे यावत् - अनाकार उपयोगवाळा वैमानिको सुधी जाणवुं. 'हे भगवन् ! ते एमज छे, हे भगवन् ! ते एमज 'छे.'
छवीशमा वंधिशतकमां तृतीय उद्देशक समाप्त.
२
Jain Education International
अनन्तरोपपन नैरयिको अपर्याप्त होवाथी तेने मिश्र दृष्टि, मनोयोग अने वचनयोग होता नथी माटे ए त्रण बाबत न पूछवी.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org