________________
२६७
शतक २५.-उद्देशक ७.
भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र. ४२. [प्र०] सुहुमसंपरायसंजयस्स अहक्खायसंजयस्स परट्ठाण-पुच्छा । [उ.] गोयमा! हीणे, नो तुल्ले, नो अब्भहिए, अणंतगुणहीणे । अहक्खाए. हेट्ठिल्लाणं चउण्ह वि नो हीणे, नो तुल्ले, अन्भहिए, अणंतगुणमभहिए । सटाणे नो हीणे, तुल्ले, नो अब्भहिए।
४३. प्र०] एएसि णं भंते ! सामाइय-छेदोवट्ठावणिय-परिहारविसुद्धिय-सुहुमसंपराय-अहक्खायसंजयाणं जहन्नकोसगाणं चरित्तपन्जवाणं कयरे कयरे-जाव-विसेसाहिया वा ? [उ०] गोयमा! सामाइयसंजयस्स छेओवट्ठावणियसंजयस्स य एएसि णं जहन्नगा चरित्तपजवा दोण्ह वि तुल्ला सव्वत्थोवा, परिहारविसुद्धियसंजयस्स जहन्नगा चरित्तपजवा अणंतगुणा, तस्स चेव उक्कोसगा चरित्तपजवा अणंतगुणा, सामाइयसंजयस्स छेओवट्ठावणियसंजयस्स य एएसि णं उक्कोसगा चरित्तपजवा दोण्ह वि तुल्ला अनंतगुणा,- सुहुमसंपरायसंजयस्स जहन्नगा चरित्तपजवा अणंतगुणा, तस्स चेव उकोसगा चरित्तपजवा अणंतगुणा अहक्खायसंजयस्स अजहन्नमणुक्कोसगा चरित्तपजवा अणंतगुणा (१५)।
४४. [प्र०] सामाइयसंजए णं भंते ! किं सजोगी होजा, अजोगी होजा? [उ०] गोयमा ! सजोगी-जहा पुलाए । एवं जाव-सुहुमसंपरायसंजए । अहक्खाए जहा सिणाए (१६)।
४५. प्र० सामाइयसंजए णं भंते! किं सागारोवउत्ते होजा अणागारोवउत्ते होजा? [उ०] गोयमा! सागारोवउत्ते-जहा पुलाए । एवं जाव-अहक्खाए । नवरं सुहुमसंपराए सागारोवउत्ते होजा, नो अणागारोवउत्ते होजा (१७) ।
४६. प्र० सामाइयसंजए णं भंते ! कि सकसायी होजा, अकसायी होजा? [उ०] गोयमा सकसायी होजा, नो अकसायी होजा-जहा कसायकुसीले । एवं छेदोवढावणिए वि । परिहारविसुद्धिए जहा पुलाए ।
४७. [प्र०] सुहुमसंपरागसंजए-पुच्छा । [उ०] गोयमा ! सकसायी होजा, नो अकसायी होजा ।
४८. [प्र०] जइ सकसायी होजा, से णं भंते ! कतिसु कसायेसु होजा? [उ० गोयमा! एगंमि संजलणलोभे होजा। • अहक्खायसंजए जहा नियंठे (१८)।
१२. प्रि०] हे भगवन् ! सूक्ष्मसंपरायसंयत यथाख्यातसंयतना विजातीय चारित्रपर्यायोनी अपेक्षाए हीन होय-इत्यादि प्रच्छा. [उ०] हे गौतम । तेओ हीन छे, सरखा नथी अने तुल्य पण नथी, पण अधिक छे. अने ते अनंतगुण हीन छे. यथाख्यात संयत नीचेना चारेनी अपेक्षाए हीन नथी, तुल्य नथी, पण अधिक छे अने ते अनंतगुण अधिक छे. पोताना स्थानमा हीन अने अधिक नथी पण सरखा छे.
१३. प्र०न हे भगवन् ! सामायिक संयत, छेदोपस्थापनीय संयत, परिहारविशुद्धिक संयत, सूक्ष्मसंपराय संयत अने यथाख्यात सामायिक संयतासंयत, एओना जघन्य अने उत्कृष्ट चारित्रपर्यवोमां कोना कोनाथी यावत्-विशेषाधिक छे ? [उ०] हे गौतम ! सामायिक संयत दिनु अल्पबहुत्व. अने छेदोपस्थापनीय संयत-ए बन्नेना जघन्य चारित्रपर्यवो परस्पर सरखा अने सौथी थोडा छे, तेथी परिहारविशुद्धिक संयतना जघन्य चारित्र पर्यवो अनंत गुणा छे, अने तेथी तेनाज उत्कृष्ट चारित्रपर्यवो अनंत गुणा छे, तेथी सामायिक संयत अने छेदोपस्थापनीय संयतना उत्कृष्ट चारित्रपर्यवो अनंतगुणा अने परस्पर सरखा छे, तेथी सूक्ष्मसंपराय संयतना जघन्य चारित्रपर्यवो अनंतगुणा छे अने तेथी तेनाज उत्कृष्ट चारित्रपर्यवो अनंतगुणा छे, अने तेथी यथाख्यात संयतना अजघन्य अने अनुत्कृष्ट चारित्रपर्यवो अनंतगुणा छे.
१४. प्रि०] हे भगवन् ! शुं सामायिक संयत सयोगी. होय के अयोगी होय ! [उ.] हे गौतम ! ते सयोगी होय-इत्यादि १६ योगद्वारबधं पलाकनी पेठे (उ०६ सू०८३) जाणवू. ए प्रमाणे यावत्-सूक्ष्मसंपराय संयत संबंधे समजवू. अने यथाख्यात संयत संबंधे स्नातकनी पेठे ( उ० ६ सू० ८४ ) जाणवू.
४५. [प्र०] हे भगवन् ! शुं सामायिकसंयत साकार-ज्ञानउपयोगवाळो होय के अनाकार-दर्शन उपयोगवाळो होय ? [उ०] १७ उपयोगदारहे गौतम ! साकारउपयोगवाळो होय-इत्यादि बधुं पुलाकनी पेठे ( उ० ६ सू० ८५) जाणवू. ए रीते यावत्-यथाख्यात संयत संबंधे समजवं. विशेष ए के सूक्ष्मसंपराय संयत साकार उपयोगवाळो होय, पण अनाकार उपयोगवाळो न होय.
४६. [प्र०] हे भगवन् ! शुं सामायिक संयत कषायवाळो होय के कषायरहित होय ? [उ०] हे गौतम ! ते कषायवाळो होय, १८ कषायद्वारपण कषायरहित न होय-इत्यादि कषायकुशीलनी पेठे ( उ०६ सू०८६) जाणवू. ए प्रमाणे छेदोपस्थापनीय पण जाणवो. परिहारविशुद्धिक संयतने पुलाकनी पेठे ( उ० ६ सू० ८७ ) जाणवू.
४७. [प्र०] हे भगवन् ! शुं सूक्ष्मसंपराय संयत कपायवाळो होय के कषायरहित होय ? [उ०] हे गौतम! कपायवाळो होय, पण कषायरहित न होय.
४८. [प्र०] हे भगवन् ! जो ते (सूक्ष्मसंपराय संयत ) कषायवाळो होय तो ते केटला कषायवाळो होय ! [उ०] हे गौतम ! तेने मात्र एक संज्वलन लोभ होय. यथाख्यात संयत संबंधे निग्रंथनी पेठे ( उ० ६ सू० ८८) जाणवू.
www.jainelibrary.org
Jain Education International
For Private & Personal Use Only