________________
पाव
शतक २४.-उद्देशक १.
भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र. ५७. [प्र०] तेसि णं भंते ! जीवाणं सरीरगा किंसंघयणी पन्नत्ता? [उ०] गोयमा! छविहसंघयणी पन्नत्ता, तं जहायहरोसभनारायसंघयणी, उसमनारायसंघयणी, जाव-छेवट्टसंघयणी । सरीरोगाहणा जहेव असन्त्रीणं जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेजइभाग उक्कोसेणं जोयणसहस्सं।
५८. [प्र०] तेसि णं भंते ! जीवाणं सरीरगा किंसंठिया पन्नत्ता ? [उ०] गोयमा!, छविहसंठिया पन्नत्ता, तंजहासमचउरंसा, निग्गोहा, जाव-हुंडा।
५९. [प्र०] तेसि णं भंते ! जीवाणं कति लेस्साओ पन्नत्ताओ? [उ०] गोयमा ! छल्लेसाओ पन्नत्ताओ । तंजहा-कण्हलेस्सा, जाव-सुक्कलेस्सा । दिट्ठी तिविहा वि । तिन्नि नाणा तिन्नि अन्नाणा भयणाए । जोगो तिविहो वि । सेसं जहा असन्नीणं जाव-अणुबंधो । नवरं पंच समुग्घाया आदिल्लगा । वेदो तिविहो वि, अवसेसं तं चेव । जाव
६०. [प्र०] से णं भंते ! पजत्तसंखेजवासाउय० जाव-तिरिक्खजोणिए रयणप्पभा० जाव-करेजा ? [उ०] गोयमा ! भवादेसेणं जहन्नेणं दो भवग्गहणाई, उक्कोसेणं अट्ठ भवग्गहणाई । कालादेसेणं जहन्नेणं दसवाससहस्साइं अंतोमुहुत्तमभहियाई, उक्कोसेणं चत्तारि सागरोवमाई चउहि पुच्चकोडीहिं अन्भहियाई, एवतियं कालं सेवेजा, जाव-करेजा १ ।
६१. [प्र०] पजत्तसंखेज० जाव-जे भविए जहन्नकाल० जाव-से णं भंते ! केवतियकालद्वितीएसु उववजेजा ? [उ०] गोयमा! जहन्नेणं दसवाससहस्सठितीएसु, उक्कोसेण वि दसवाससहस्सद्वितीएसु जाव-उववजेजा।
६२. [प्र०] ते गं भंते जीवा० ? [उ०] एवं सो चेव पढमो गमओ निरवसेसो भाणियष्ठो, जाव-कालादेसेणं जहन्नेणं दसवाससहस्साइं अंतोमुहुत्तमभहियाई, उकोसेणं चत्तारि पुवकोडीओ चत्तालीसाए वाससहस्सहिं अब्भहियाओ, पवतियं कालं सेवेजा, एवतियं कालं गतिरागति करेजा २।
६३. सो चेव उक्कोसकालद्वितीएसु उववन्नो जहन्नेणं सागरोवमट्टितीएसु, उक्कोसेण वि सागरोवमट्टितीएसु उववजेजा । अवसेसो परिमाणादीओ भवादेसपजवसाणो सो चेव पढमगमो यवो जाव-कालादेसेणं जहन्नेणं सागरो
लेश्या .
५७. [प्र०] हे भगवन् ! ते जीवोनां शरीरो केटलों संघयणवाळां होय छे ? [उ०] हे गौतम ! तेओना शरीरो छए संघयण- संघयण. वाळा होय छे, ते आ प्रमाणे-१ वज्रऋषभनाराच संघयणवाळां, २ ऋषभनाराच संघयणवाळा, यावत्-६ छेवट्ठ संघयणवाळा. शरीरनी उंचाइ असंज्ञीनी पेठे जघन्य अंगुलनो असंख्यातमो भाग अने उत्कृष्ट एक हजार योजन होय छे. ५८. प्रि०] हे भगवन् ! तेओनां शरीरो कया संस्थानवाळां होय छे ? [उ०] हे गौतम! तेओनां शरीरो छए संस्थानवाळा
संस्थान. होय छे, ते आ प्रमाणे-१ समचतुरस्रसंस्थानवाळां, २ न्यग्रोधपरिमंडलसंस्थानवाळां अने यावत्-६ हुंडकसंस्थानवाळां.
५९. प्र०] हे भगवन् ! ते संज्ञी पचेन्द्रिय तिर्यंचोने केटली लेश्याओ होय छे ? [उ०] हे गौतम | तेओने छए लेश्याओ होय छे. ते आ प्रमाणे -१ कृष्णलेश्या, यावत्-शुक्ललेश्या. तेओने दृष्टि त्रणे होय छे, तथा त्रण ज्ञान अने त्रण अज्ञान भजनाए-विकल्प होय
दृष्टि शान छे. योग त्रणे होय छे. बाकी बधुं असंज्ञीनी पेठे यावत्-अनुबंध सुधी जाणवू. पण विशेष ए छे के तेओने प्रथमना पांच समुद्घातो अने अज्ञान. होय छे. वेद त्रणे होय छे. बाकी बधुं पूर्ववत् जाणवू. यावत्६०. [प्र०] हे भगवन् ! ते पर्याप्त संख्याता वर्षना आयुषवाळो संज्ञी पंचेन्द्रिय तिथंच थई रत्नप्रभामां नैरयिकपणे उत्पन्न थाय,
कायसंवेध. पुनः संख्याता वर्षना आयुषवाळो संज्ञी पंचेन्द्रिय तिथंच थाय-एम केटला काळ सुधी यावत्-गमनागमन करे ! [उ०] हे गौतम ! भवनी अपेक्षाए जघन्यथी बे भव अने उत्कृष्टथी आठ भव सुधी, तथा काळनी अपेक्षाए जघन्यथी अन्तर्मुहूर्त अधिक दस हजार वर्ष अने उत्कृष्टथी चार पूर्वकोटी अधिक चार सागरोपम-एटलो काळ सेवे, यावत्-गमनागमन करे (१).
६१. [प्र०] हे भगवन् ! पर्याप्त संख्याता वर्षना आयुषवाळो संज्ञी पंचेन्द्रिय तिर्यंचयोनिक जीव, जे जघन्य आयुषवाळा रत्नप्रभाना संख्याता० संशी नैरयिकोमा उत्पन्न थवाने योग्य छे ते केटला वर्षनी स्थितिवाळा नैरयिकोमा उत्पन्न थाय ! [उ०] हे गौतम! जघन्यथी अने उत्कृष्टथी
सी पं०तियैचनी जघ०
रलप्रभानारकमा पण दस हजार वर्षनी स्थितिवाळा नैरयिकोमा यावत्-उत्पन्न थाय.
उत्पत्ति. ६२. [प्र०] हे भगवन् ! ते जीवो एक समये केटला उत्पन्न थाय-इत्यादि प्रश्न. [उ०] पूर्वोक्त (सू० ५६-५८) प्रथम गमक
परिमाण. सम्पूर्ण कहेवो, यावत्-कालादेश वडे जघन्य अन्तर्मुहूर्त अधिक दस हजार वर्ष अने उत्कृष्टथी चालीश हजार वर्ष अधिक चार पूर्वकोटी-एटलो काळ सेवे, यावत्-गमनागन करे (२).
६३. ते (संख्याता वर्षना-आयुषवाळो संज्ञी पंचेन्द्रिय तिर्यंच) उत्कृष्ट स्थितिवाळा रत्नप्रभानैरयिकोमा उत्पन्न थाय तो जघन्य सागरोपमस्थितिवाळा अने उत्कृष्ट पण सागरोपम स्थितिवाळा नैरयिकोमा उत्पन्न थाय. बाकी परिभाणथी मांडी भवादेश सुधीनो
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education international