________________
शतक १८.-उद्देशक १०.
भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र,
७.तेणं कालेणं तेणं समएणं वाणियगामे नाम नगरे होत्था। वन्नओ। दुतिपलासए चेतिए । वन्नओ। तत्थ णं वाणियगामे नगरे सोमिले नाम माहणे परिवसति, अड्डे, जाव-अपरिभूए, रिउच्चेद० जाव-सुपरिनिट्ठिए, पंचण्डं खंडियसयाणं, सयस्स कुटुंबस्स आहेषञ्चं जाव-विहरति । तए णं समणे भगवं महावीरे जाव-समोसढे । जाव-परिसा पजवासति । तए गं तस्स सोमिलस्स माहणस्स इमीसे कहाए लट्ठस्स समाणस्स अयमेयारूवे जाव-समुप्पजित्था-'एवं खलु समणे णायपुत्ते पुष्वाणुपुच्विं चरमाणे गामाणुगामं दूइजमाणे सुहंसुहेणं जाव-इहमागए, जाव-दूतिपलासए चेइए अहापडिरूवं जावविहराइ । तं गच्छामि णं समणस्स नायपुत्तस्स अंतियं पाउब्भवामि, इमाइं च णं पयारूवाई अट्ठाई जाव-वागरणा पुच्छिस्सामि तं जा मे से इमाई एयारुवाई अट्ठाई जाव-वागरणाई वागरेहिति ततो णं बंदीहामि नमसीहामि, जाव-पजवासीहामि । अह मे से इमाइं अट्ठाई जाव-वागरणाई नो वागरेहिति तो णं एएहिं चेव अट्टेहि य जाव-वागरणेहि य निप्पटुपसिणवागरणं करेस्सामी' ति कट्ट एवं संपेहेइ । संपेहेत्ता ण्हाए जाव-सरीरे साओ गिहाओ पडिनिक्खमति, पडिनिक्खमित्ता
रचारेणं एगेणं खंडियसएणं सद्धिं संपरिखुडे वाणियगामं नगरं मझमज्झेणं निग्गच्छा, निग्गच्छित्ता जेणेव इतिपलासए चेइए जेणेय समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छइ, उवागच्छित्ता समणस्स भगवओ महावीरस्स अदूरसामंते ठिचा समणं भगवं महावीर एवं वयासी
८. [प्र०] 'जत्ता ते भंते ! जवणिजं, अवाघाहं, फासुयविहारं' ? [उ०] सोमिला! 'जत्ता वि मे, जवणिज पि मे, अवाषाहं पि मे, फासुयविहारं पि मे'।
९. [प्र०] किं ते भंते ! जत्ता ? [उ.] सोमिला ! जं मे तव-नियम-संजम-सज्झाय-झाणा-वस्सयमादीएसु जोगेसु जयणा सेत्तं जत्ता।
१०. [प्र०] किं ते भंते ! जवणिजं ? [उ०] सोमिला! जवणिजे दुविहे पन्नत्ते, तंजहा-इंदियजवणिजे य नोइंदियजवणिज्जे य।
११. [प्र०] से किं तं इंदियजवणिजे ? [उ०] इंदिय० २ जं मे सोइंदिय-चक्खिदिय-धाणिदिय-जिभिदिय-फासिंदियाई निरुवहयाई वसे वट्ठति । सेत्तं इंदियजवणिज्जे ।
७. ते काळे ते समये वाणिज्यग्राम नामे नगर हतुं. वर्णक. दूतिपलाश चैत्य हतु. वर्णक. ते वाणिज्यग्राम नामे नगरमा सोमिल सोमिलना प्रो. नामे ब्राह्मण रहेतो हतो, जे आढ्य-धनिक यावत्-अपरिभूत-समर्थ हतो, तथा ऋग्वेद यावत्-बीजा ब्राह्मणना शास्त्रोमां कुशल हतो. ते पांचसो शिष्यो तथा पोताना कुंटुंबन अधिपतिपणुं करतो यावत्-रहेतो हतो. त्यार बाद कोइ दिवसे श्रमण भगवंत महावीर त्यां समोसर्या. यावत्-पर्षदा पर्युपासना करे छे. त्यार पछी श्रमण भगवंत महावीरं आव्यानी आ वात सांभळी ते सोमिल ब्राह्मणने आवा प्रकारनो यावत्-संकल्प थयो के; "ए प्रमाणे खरेखर अनुक्रमे विहरता अने एक गामथी बीजे गाम जता श्रमण ज्ञातपुत्र सुखपूर्वक अहिं आव्या छे, अने यावत्-दूतिपलाश चैत्यमां यथा योग्य अवग्रहने ग्रहण करी यावत्-विहरे छे, तो हुँते श्रमण ज्ञातपुत्रनी पासे जाउं, अने तेनी पासे प्रगट थाउं तथा तेने आ आवा प्रकारना अर्थो, यावत् व्याकरणो-उत्तरो पूछं. जो ते मने आवा प्रकारना आ अर्थ अने यावत्-प्रश्नना उत्तरो कहेशे तो तेमने वांदीश नमीश, यावत्-तेमनी पर्युपासना करीश, जो मने आ अर्थो अने प्रश्नोत्तरो नहि कहे तो आ अर्थ अने उत्तरो वडे निरुत्तर करीश." एम विचारी स्नान करी यावत्-शरीरने अलंकृत करी पोताना घरथी नीकळी एकसो शिष्योनी परिवार साथे पगे चाली वाणिज्यप्रामनी बच्चोवच्च नीकळी ज्यां दूतिपलाश चैत्य छे अने ज्यां श्रमण भगवंत महावीर छे त्यां ते आव्यो अने आवी श्रमण भगवंत महावीरनी थोडे दूर पासे बेसी तेणे तेमने आ प्रमाणे कडं
८. [प्र०] हे भगवन् ! तमने यात्रा, यापनीय, अव्याबाध अने प्रासुक विहार छे ? [उ०] हे सोमिल ! मने यात्रा पण छे, यात्रा, यापनीय यापनीय पण छे, अन्याबाध पण छे अने प्रासुक विहार पण छे.
अन्यायाध भने
प्रासुक विहार९. [प्र०] हे भगवन् ! तमने यात्रा शुं छे ! [उ०] हे सोमिल ! तप, नियम, संयम, खाध्याय, ध्यान अने आवश्यकादिक योगोमा संयमयात्राजे मारी यतना-प्रवृत्ति छे ते मारी यात्रा छे.
१०. [प्र०] हे भगवन् ! तमने यापनीय ए शुंछ ? [उ०] हे. सोमिल ! यापनीय वे प्रकारनुं छे, ते आ प्रमाणे-इन्द्रिययापनीय यापनीय. अने नोइन्द्रिययापनीय.
११. [प्र०] हे भगवन् ! इंद्रिययापनीय एटले शुं ? [उ०] हे सोमिल! श्रोत्रेन्द्रिय, चक्षुरिन्द्रिय, घ्राणेंद्रिय, जिह्वेन्द्रिय अने स्पर्शने- इन्द्रिययापनीय. न्द्रिय-ए पांचे इन्द्रियो उपधात रहित मारे अधीन वर्ते छे ते मारे इन्द्रिययापनीय छे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org