________________
शतक ९.-उद्देशक ३१. भगवत्सुधर्मस्वामिप्रणीत भगवतीसूत्र.
१३५ ३३. सोच्चा णं भंते ! केवलिस्स वा, जाव तप्पक्खियउवासियाए वा केवलिपन्नत्तं धम्म लभेजा सवणयाए ? [उ० गोयमा ! सोचा णं केवलिस्स वा, जाव अत्थेगतिए केवलिपन्नत्तं धम्मं, एवं जा चेव असोचाए वत्तधया सा चेव सोचाए वि भाणियचा, नवरं अभिलावो 'सोचे'त्ति, सेसं तं चेव निवरसेसं, जाव जस्स णं मणपज्जवनाणावरणिजाणं कम्माणं खओषसमे कडे भवति, जस्स णं केवलनाणावरणिजाणं कम्माणं खए कडे, भवइ से णं सोचा केवलिस्स वा, जाव उवासियाए वा केवलिपन्नत्तं धम्मं लभेजा सवणयाए, केवलं बोहिं बुज्झेजा, जाव केवलनाणं उप्पाडेजा।
३४. प्र०] तस्स णं अट्ठमंअट्ठमेणं अणिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं अप्पाणं भावमाणस्स पगइभद्दयाए, तहेव जाव गवेसणं करेमाणस्स ओहिणाणे समुप्पजइ, से णं तेणं ओहिनाणेणं समुप्पन्नेणं जहण्णेणं अंगुलस्स असंखेजतिभागं, उक्कोसेणं असंखेजाई अलोए लोयप्पमाणमेत्ताई खंडाई जाणइ, पासइ ।
३५. [प्र०] से णं भंते ! कतिसु लेस्सासु होजा ? [उ०] गोयमा ! छसु लेसासु होजा, तं जहा-कण्हलेस्साए, जाव सुक्कलेस्साए।
३६. [प्र०] से णं भंते ! कतिसु णाणेसु होजा ? [उ०] गोयमा! तिसु वा, चउसु वा होजा; तिसु होजमाणे तिसु आमिणिबोहियनाण-सुयनाण-ओहिनाणेसु होजा, चउसु होजमाणे आभिणिबोहियनाण-सुयणाण-ओहिणाण-मणपज्जवणाणेसु होजा।
३७. [प्र०] से णं भंते ! किं सजोगी होजा, अजोगी होजा ? [उ०] एवं जोगो, उपओगो, संघयणं, संठाणं, उच्चत्तं, आउयं च एयाणि सवाणि जहा असोच्चाए तहेव भाणियवाणि ।
३८. [प्र०] से णं भंते ! किं सवेदए ? पुच्छा [उ०] गोयमा ! सवेदए वा होजा, अवेदए वा होज्जा ।
३३. [प्र०] हे भगवन् ! केवली पासेथी यावत् तेना पक्षनी उपासिका पासेथी [धर्म ] सांभळीने कोइ जीव केवलिप्ररूपित धर्म केवल्यदि पासेथी प्राप्त करे ! [उ०] हे गौतम! केवलज्ञानी पासेथी यावत् सांभळीने कोइ जीव केवलिप्ररूपित धर्मने प्राप्त करे अने कोइ जीव न करे. ए प्रमाणे यावत् 'असोच्चा'नी जे वक्तव्यता छे ते ज वक्तव्यता 'सोचा' ने पण कहेवी. परन्तु अहीं 'सोच्चा' एवो पाठ कहेवो. बाकी सर्व पने को न पामे पूर्वे कह्या प्रमाणे जाणवू. यावत् जे जीवे मनःपर्यवज्ञानावरणीय कर्मोनो क्षयोपशम कर्यो छे, अने जे जीवे केवलज्ञानावरणीय कर्मोनो क्षय
इत्यादि. कर्यो छे ते जीवने केवली पासेथी यावत् तेनी उपासिका पासेथी केवलीए कहेल धर्मनो लाभ थाय, अने ते शुद्ध सम्यक्त्वनो अनुभव करे, यावत् केवलज्ञानने प्राप्त करे.
३४. (केवलज्ञानी वगेरे पासेथी धर्म सांभळीने सम्यग्दर्शनादि जेने प्राप्त थयेल छे एवा) तेने निरन्तर अट्ठम तप करवा बडे फेवस्यादिपासेची
धर्म प्रवण करीने आत्माने भावित करता, प्रकृतिनी भद्रताथी तेमज यावत् मार्गनी गवेषणा करता अवधिज्ञान उत्पन्न थाय छे. अने ते उत्पन्न थएल अवधिज्ञान सम्यग्दर्शनादियुक्त वडे जघन्यथी अंगुलनो असंख्यातमो भाग, अने उत्कृष्टथी अलोकने विषे लोकप्रमाण असंख्य खंडोने जाणे छे अने जुए छे.
बीवने भवधिचाना
दिनी प्राप्ति ___३५. [प्र०] हे भगवन् ! ते [ अवधिज्ञानी ] जीव केटली लेश्याओमां वर्ततो होय ! [उ०] हे गौतम ! ते 'छ ए लेश्यामां वर्ततो केश्याहोय छे, ते आ प्रमाणे-कृष्णलेश्या, यावत् शुक्ललेश्या.
३६. [प्र०] हे भगवन् ! ते [अवधिज्ञानी] केटलां ज्ञानमा वर्ततो होय ! [उ०] हे गौतम! ते त्रण के चार ज्ञानमा होय. जो त्रण ज्ञानमा होय तो आमिनिबोधिक ज्ञान, श्रुतज्ञान अने अवधिज्ञानमा होय, जो चार ज्ञानमा होय तो ते आमिनिबोधिकज्ञान, श्रुतज्ञान, अवधिज्ञान अने मनःपर्यवज्ञानमा होय.
३७. [प्र०] हे भगवन् ! ते [ अवधिज्ञानी ] सयोगी होय के अयोगी होय ! [उ०] पूर्वे कह्या प्रमाणे योग, उपयोग, संघयण, संस्थान, उंचाइ, अने आयुष् ए बधा जेम 'असोच्चा' ने कह्या (सू० १२-२०) तेम अहीं कहेवां.
३८. [प्र०] हे भगवन् ! ते ( अवधिज्ञानी) शुं वेदसहित होय-इत्यादि प्रश्न. [उ०] हे गौतम ! वेदसहित होय के वेदरहित पण होय.
जव क-स। २ सव क-ख। ३ जोगोवओ-ग-घ-छ। ३५. 'यद्यपि त्रण प्रशस्त एवी भावळेश्यामा ज ज्ञान प्राप्त थाय छे, तो पण द्रव्यळेश्यानी अपेक्षाए छ ए लेश्यामा ते अवधिशानी होय छै.-टीका.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org.