________________
श्रेणिकचरितम्
પ
“ હે ભગવાન હૈ વાચાલ, તમે કામદેવની સ્ત્રીને, વિષ્ણુની સ્ત્રીને, ઈંદ્રની સ્ત્રીને, ખેચર-વિદ્યાધરાની સીએને અને નાગ કુમારતી સ્ત્રીને વખાણુશા નહીં તમે આવા દાણ જિત્યાં છે અને તમારામાં સર્વ ગુણ છે તે આ સ્ત્રીની ઊંચ પ્રકારે સ્તુતિ કરી તમે તમારા પાપને છેદી નાખે। આગ્રહ રાખેા નહીં. નહીં સ્તુતિ કરવા ચેાગ્યની સ્તુતિ કરીને તમે પંકથી લીંપાયા છે, તેથી ઇંદ્રિયરૂપ ધાડીઓને દમન કરનાર એ સ્ત્રીની સ્તુતિ કરીને તે પક-કાઢવને ધેાઇ નાખે છ આ પ્રમાણે નખના કીરણાથી અલત્તાના રંગને જિતનારી અને જેના ઉદરમાં ત્રિયલી છે એવી તે મૃગાક્ષીની સ્તુતિ કરવાને નગરના લેાકેા કવિઓને પ્રેરતા હતા. ૧૦-૧૦૧-૧૦૨-૧૦૩
વિશેષાર્થ—સ્ત્રિયમ્. રામ, સૂયઃ સ્ત્રીઃ, એ સ્ત્રી શબ્દનાદ્વૈતીયાના વિકલ્પ રૂપ દર્શાવ્યા છે. ચક્ર, સર્વ, મંન, વિષTM, અશ્વિTMા એ બધાજ્ઞસ્ અને TM પ્રત્યયના રૂપ દર્શાવ્યા છે. જુળ, ચન્દ્રત્તામ્ એ સ્વાથમાં ૢ પ્રત્યયુના રૂપ દ દર્શાવ્યા છે.
न युष्माभिर्जध्यैषा न चास्मानिर्वपुः श्रिया । युष्मा मिरस्मकानि तथैषा पतिव्रता ॥ १०४ ॥
इत्यन्योन्यकृतालापानंदनंदादवेदनाः ।
पद्यां जगत्पादकाच्यां नेमुस्तस्याः सुरांगनाः ॥ १०५ ॥ યુમ્નમ્ ।
ભાવાય
એ સ્ત્રી શરીરની શેાભાવડે તમારાથી કે અમારાથી જિતી શકાય તેવી નથી, તેથી એ પતિવ્રતા સ્ત્રી તમારે અને અમારે વદના કરવા ચેાગ્ય છે. ” આ પ્રમાણે પરસ્પર આલાપના આનંદથી વેદના રહિત થયેલી દેવતાઓની સ્ત્રીઓ તે માલાના જગતને પવિત્ર કરનાર ચરણમાં નમતી હતી. ૧૦૪-૦૫ વિ॰-યુવામિઃ અસ્વામિ, શુધ્વામિઃ ગ૫ામિ એ યુઘ્ધર્ અને અમર્ શબ્દના ગપ્ પ્રત્યયના વિકલ્પે રૂપ દર્શાવ્યા છે. પર્ામ્ એવા શબ્દનુ
રૂપ છે.
सर्विकासां श्रियां धाम मूर्त्या विजियिका सखी : । तकाः स्वच्बतया गंगावारां सा नायिकाचकात् ॥ १०६ ॥
ટ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org