________________
ઓષધિ
૧૨૯ તે છો મિયાદષ્ટિ છે; અજ્ઞાની છે; [ મન-વાણીના યોગ સિવાય] માત્ર કાયયોગી છે; સાકાર કે નિરાકાર ઉપગવાળા છે; તેમના શરીરે પાંચ વર્ણવાળાં, પાંચ રસવાળાં, બે બે ગંધવાળાં અને આઠ સ્પર્શવાળાં છે. તે છે પિતે વણદિરહિત છે; ઉસક–નિઃશ્વાસક છે, ( તથા અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં) અનુસક-નિઃશ્વાસક પણ છે; તે જીવો આહારક છે અને વિગ્રહગતિમાં અનાહારક પણ છે; તેઓ અવિરતિવાળા છે; સક્રિય છે; સાત અથવા આઠ કર્મના બંધક છે; આહાર-ભય-મૈથુન-પરિગ્રહ સંજ્ઞાના ઉપગવાળા છે; ક્રોધમાન-માયા-લોભ કપાયવાળા છે; નપુંસક વેદવાળા જ છે; ઘણુ સ્ત્રીવેદના, પુર્વેદના તેમ જ નપુંસકવેદના બંધક તો
છે; તેઓ અસંજ્ઞી છે; તથા ઇન્દ્રિયવાળા છે. - તે ઉત્પલનો જીવ ઉત્પલપણે કાળની અપેક્ષાએ ઓછામાં
એ છે. અંતમુદત સુધી રહે અને વધારેમાં વધારે અસંખ્યકાલ સુધી રહે. તે ઉત્પલનો જીવ પૃથ્વીકાયિકમાં આવે અને ફરી પાછા ઉત્પલમાં આવે એ પ્રમાણે ભવની અપેક્ષાએ ઓછામાં ઓછા બે ભવ અને વધારેમાં વધારે અસંખ્યાત ભવ સુધી ગમનાગમન કરે. એમ વાયુકાયિક સુધી સમજવું. પણ વનસ્પતિમાં આવે તો ઓછામાં ઓછા બે ભવ અને વધારેમાં વધારે અનંત ભવ સુધી ગમનાગમન કરે. બે ઇન્દ્રિયની અપેક્ષાએ ઓછામાં ઓછા બે ભવ, અને વધારેમાં વધારે સંખ્યાત ભ ગમનાગમન કરે. એમ ચતુરિંદ્રિય જીવ સુધી ગમનાગમનને કાલ સમજવો.
૧. પ્રથમ ભવ પૃથ્વીકિપણે, અને બીજો ઉત્પલ પણે, ત્યાર પછી મનુષ્યાદિ ગતિમાં આવે.
Jain Education International 2010_05
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org