________________
-
-
-
-
-
-
કૃદન્તોના વાક્ય પ્રયોગ
– સૂચના – (૧) અભ્યાસને વાક્યોમાં કૃદન્ત પ્રયોગોની સ્પષ્ટ સમજણ
પડે, તે હેતુથી સંધિ કરી નથી. (૨) બોલ્ડ (કાળા) ટાઈપવાળા કૃદન્તો વિશેષણ રૂપે, લાઈન
અને ત્રાંસા ટાઈપવાળા કૃદન્તો ક્રિયાપદ રૂપે તથા
[1 બોક્સવાળા કૃદન્તો અવ્યય રૂપે વપરાયેલ છે. (૩) ગત્યર્થક અને અકર્મક ધાતુઓને જ કર્તરિ પ્રયોગમાં તો
() પ્રત્યય લાગીને કર્તરિભૂત કૃદન્ત બને છે. ૧. કર્મણિ - ભાવે - કર્તરિ ભૂતકૃદન્ત [ત (m)]
ત (૪) પ્રત્યય કર્મણિ ભૂત કૃદન્ત, ભાવે ભૂત કૃદન્ત તથા કર્તરિ ભૂત કૃદન્ત (ગતિવાચક અને અકર્મક ધાતુઓનું) માં થાય છે. તે ક્રિયાપદ તરીકે (પ્રથમામાં જ) અને વિશેષણ તરીકે ત્રણે લિંગમાં એમ બન્ને રીતે વપરાય છે. ઉદા. કર્મણિ ભૂ. કૃ. – નતેર વીન સંસ્કૃતિ: પતિઃ
નમ્ર બાલક વડે સંસ્કૃત ભણાયું. ભાવે ભૂ. કુ. – સમુદ્રમાં શુમતમ્ |
સમુદ્ર વડે ખળભળાયું. કર્તરિ ભૂ.કૃ. – નત: વાલ: પઢિશીલામ્ Id;1
નમ્ર બાળક પાઠશાળા ગયો. કર્મણિ ભૂ. કુ. – નાન વીસેન પાઠશાતા તા:
નમ્ર બાળક વડે પાઠશાળા જવાયું. ગતિવાચક ધાતુઓના કૃદન્તો કર્તરિ અને કર્મણિ બન્ને રીતે થાય છે. અકર્મક ધાતુઓના કર્તરિ અને ભાવે બન્ને કુદત્ત બને છે.
૧
૭૨
Jain Education International 2500 Pobrate & Personal Use Only
www.jainelibrary.org