________________
ગ્રીક-ભારત ચિંતનાત્મક ઐક્ય
એનેકઝેગોરસ Anaxagora જ. ઈ.સ. પૂ. ૫૦૦-૪૨૮
તેમનુ વ્યક્તિત્વ ઃ
:
એશિયા માઈનોરના આયોનિયા પ્રદેશોમાં આવેલ શહેર “કલેઝોમેના” (Clazomenae) માં તેમનો જન્મ થએલ પરંતુ તે સમયના એથેન્સમાં પોતાનું વર્ચસ્વ ધરાવતા પેરિકલીસના આમંત્રણથી તેઓ એથેન્સમાં રહેવા ગયા અને ત્યાંના બુદ્ધિજીરી વર્ગમાં તેમણે ત્રીસેક વર્ષ ગાળ્યાં તે સમયે તેઓની યુવાન વય હતી અને એક પ્રખ્યાત વૈજ્ઞાનિક તેમજ- દાર્શનિક તરીકે તેમની ખ્યાતિ થઈ હતી.
k
૭૭
તેમણે પ્રથમ વખત જણાવ્યું કે આકાશી ગ્રહો પથ્થરના બનેલા છે પંરતુ આકાશમાં પથ્થર કેવી રીતે હોય ? તેવી માન્યતાથી લોકો તેમને હસી કાઢતા હતા.પરંતુ ઈ.પૂ.૪૬૭ માં સિસિલી ટાપુમાં એક મોટો ઉલ્કાપાત થયો ત્યારે તેમના મંતવ્યને સમર્થન મળ્યું અને એક વૈજ્ઞાનિક તરીકેની તેમની ખ્યાતિ વધી.
તેઓ એક મોટો વારસો છોડીને એથેન્સમાં આવેલ પરંતુ તેમને આશ્રય આપનાર પેરિકલીસની વૃદ્ધાવસ્થામાં પેરિકલીસના વિરોધીઓએ પેરિલસના મિત્રોને હેરાન કરવાનું શરૂ કર્યું. તેનો ભોગ અનેકઝેગોરસ પણ થઈ પડયા. એનેકઝેગોરસ કહેતા કે સૂર્ય એક લાલ ધગધગતો મોટો પત્થર છે અને ચંદ્ર પૃથ્વીમાથી બનેલો છે.આ જાતનું કથન તે સમયના એથેન્સવાસીઓની ધાર્મિક માન્યતાથી વિરૂદ્ધનું હતું કારણકે તે લોકો આકાશી પદાર્થને દૈવી માનતા હતા.આથી એનેકઝેગોરસ સામે કામ ચાલ્યું જેને પરિણામે એમને એથેન્સ છોડવું પડયું. એથેન્સ છોડીને તેઓ પોતાના મૂળવતન એશિઆ માઈનોરમાં
Jain Education International 2010_04 For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org