________________
“શું માણસનું ભલું માણસ કરશે ?”
“હા, માણસ જ કરશે. તમારા હાથ જ તમારા મોંને કોળિયો આપી શકશે. તમારું ભલું તમારા વૃદ્ધો કરશે, વડીલો કરશે, વિચક્ષણો કરશે અને તમે પોતે કરશો. વાદળમાં વસનાર નહીં કરે.”
“અહા, કેવી મીઠી વાણી ! અમારા અંતરના ગહનતમ ગવરમાંથી જાણે ભીરુતાને - ભયને દૂર ભગાડી નાખે છે. પણ અમે, અમે કોણ ? શુદ્રાતિશુદ્ર ! સ્વામી, અહંતાની એવી વાણી અમારી પાસે ઉચ્ચારાવશો મા ! અમને પાપમાં પાડશો નહીં, હે દેવતા ! અમારાં દુઃખ ભારે છે, જીવવું દુષ્કર બન્યું છે.”
“જિજીવિષને કોઈ મારી શક્યું નથી. તમે જીવવા ઇચ્છતા હશો તો તમને જિગુષને રોળવાની કોઈની તાકાત નથી. પ્રયત્નવાન પુરુષાર્થીનો પરાજય સંભવતો જ નથી.” શબ્દોમાં સંજીવની હતી, અપૂર્વ સંગીત હતું. યુગલિકો નતમસ્તક ઊભાં જ રહ્યાં. યુવાને પોતાનું વક્તવ્ય આગળ ચલાવ્યું
“આ ભૂમિને વિશેથી શું કલ્પવૃક્ષો ઓછાં થઈ ગયાં છે ? શું મદ્યાંગ વૃક્ષ તમને મધુ આપતાં નથી ?”
“ના સ્વામી ! વસૂકી જવા આવેલી ધેનુની જેમ કદી કદી આપે છે તોપણ અલ્પ, વિરસ !”
અને દીપશિખા ને જ્યોતિવૃક્ષો શું હવે પ્રકાશ વેરતાં નથી ?'
“વેરે છે, પણ સ્વાર્થભ્રષ્ટ સ્નેહીની જેમ - ઉષ્મા વગરનો. એનાથી કામ કેમ સરે ?”
“આહાર પૂરો પાડનારાં ચિત્રરસવૃક્ષો ને પાત્ર પૂરાં પાડનાર ભૂતાંગવૃક્ષોએ પણ શું તમને મદદ આપવાથી ઇન્કાર ભણ્યો છે ?”
હા નાથ !” • “અને અનગ્નવૃક્ષ પણ વસ્ત્રો આપવાની ના ભણે છે ?”
“ના તો કોઈ ભણતું નથી, પણ દાન ન દેવાની ઇચ્છાવાળા લોભીની જેમ નિરર્થક આંટાફેરા ખવડાવે છે.”
"ત્યારે સૂર્યાગવૃક્ષો હવે સંગીત પણ છેડતાં નહીં હોય. ચિત્રાંગવૃક્ષો ફૂલમાળ પણ રચતાં નહીં હોય.” સ્વામિન્ ! ખાવા-પીવાના સાંસા હોય ત્યાં, સંગીત ને ફૂલમાળને કોણ
જય હો વૃષભધ્વજનો! ૧૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
