________________
અમને એની પ્રાર્થના કરાવો ! જેઓએ જીવનમાં કદી દયા યાચી નહોતી, નમસ્કાર શું એ સમજ્યા નહોતા, તેઓએ આકાશ તરફ ઉન્નત રહેતાં મસ્તક નીચાં નમાવ્યાં.
પૂજારીએ પ્રાર્થના-મંત્ર ભણવો શરૂ કર્યો : “ઓ અગ્નિદેવ, ઓ ઇંદ્રદેવ, ઓ મરુતદેવ, ઓ વાયુદેવ ! અમે સહુ તમને પ્રાર્થીએ છીએ, અમને તમારા કોપથી મુક્ત કરો ! અમે તમારી આજ્ઞામાં છીએ. અમે તમારા દાસ છીએ. તમારી કુપા, તમારી દયા અમારા પર સદા રહો ”
પ્રાર્થના સંપૂર્ણ થઈ. એના પડઘા દિગદિગન્તમાં ગાજી રહ્યા. ભયભર્યા હેયાં એક વાર પુનઃ આશ્વાસન પામ્યાં. સહુ વિખૂટાં પડ્યાં !
પણ દુર્ભાગ્યનું ચક્ર તેમનાથી વિખૂટું નહોતું પડ્યું. હજી યુગલિકોનાં એવાં જ મોત થતાં હતાં. એ જ ગ્લાનિ, એ જ ખિન્નતા ફરી ફરીને, શ્રાવણની જળભરી વાદળીઓની જેમ, એમને વીંટળાઈ વળતી હતી. અરેરે ! આટઆટલી, પ્રાર્થના, પૂજા, નૈવેદ્ય છતાં હજીય યુગલિકોના સંસારમાં અપમૃત્યુ !
શ્રદ્ધામંદિર યુગલિકોના ચહેરા પર આશંકાના ઓળા પથરાતા. પૂજારી ભયંકર હાસ્ય કરી ઊઠતો ને જવાબ વાળતો : “એ તો જેવી દેવોની મરજી ! ઇષ્ટ ને અનિષ્ટ બને એના હાથમાં છે.” “તો એવી કુ-મરજી અમને ખપતી નથી.”
દેવનું અપમાન કરો છો ? દેવ તમને દુઃખી કરશે ! એ તમારું સત્યાનાશ વાળશે ! તમને ભૂખે મારશે ! તરસે ટળવળાવશે ! અહો દેવીપ્રકોપ !” ને પૂજારીના વાક્ય વાક્ય દુઃખ, દર્દ ને વિલાપ આ સંસાર પર ઊતરી આવ્યાં.
છેલ્લા કેટલાક સમયથી વરસાદ જ વરસતો નહોતો. ચારેતરફથી પાણી, પાણી ને પાણીની બૂમો પડવા લાગી.
પૂજારી કહે : “એ તો દેવી કોપ !”
પણ આશ્ચર્ય એ હતું કે ભક્ત કે અભક્ત બંનેને એ દેવી કોપ સરખો સંતાપતો. યુગલિકો કંટાળ્યાં, પણ એ જિજીવિષ હતાં, જીવનના જુદ્ધે ચડ્યાં હતાં. ભૂખ ને તરસ એમની સામે નગ્ન તાંડવ કરતી હતી. મૃત્યુ હાહાકાર કરતું સર્વત્ર નૃત્ય કરતું હતું. છતાં ભગ્નાશ થનારાં તેઓ નહોતાં.
ઘોર અંધારામાં ઉષારાણીના ઉદયની રાહ, અનન્ત વૈર્યથી જોઈ શકે તેવાં હતાં તેઓ.
જિજીવિષાનું જુદ્ધ ૧૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org