________________
હજો,* ભરતદેવે સુભદ્રાદેવીનો સ્વીકાર કરતાં કહ્યું, ને ઉમેર્યું, “મારી એક ઇચ્છા છે. આપ બંને પાછા વળો, અને આપનું રાજ્ય આપ જ શોભાવો.'
ભરતદેવ ! એ હવે અશક્ય છે. અમે દઢ નિશ્ચય કરીને જ આવ્યા છીએ.”
“કમ્મ શૂરા સો ધમ્મ શૂરા ! આપની વીરતાને અનેકશઃ વંદન છે. જગતને જીતનાર જગન્જતા કરતાં જગતના સામાન્ય ભોગોનો પણ ત્યાગ કરનાર વધુ વિર છે. આપ જાઓ છો, તો ભલે જાઓ. પણ આપના પુત્રો એ સિંહાસન શોભાવે એટલી મારી વિનતિનો સ્વીકાર કરતા જાઓ. ભરત એમનો શિરછત્ર બની રહેશે, એ રીતે પ્રાયશ્ચિત્ત કર્યાનો સંતોષ અનુભવશે.
‘તથાસ્તુ !' નમિરાજે ને વિનમિરાજે ચક્રવર્તીની ઇચ્છાનો સ્વીકાર કરતાં
આ બે મહાવીરોના ત્યાગને સહુ અભિનંદી રહ્યા. - ભરતદેવે અંજલિ રચી એમને પ્રણામ કરતાં કહ્યું : “ખરેખર ! ભારતને તમે પરાજિત કર્યો. હું જીતી જીતીને હારી ગયો. હું સર્વ કોઈની સમક્ષ મારી હાર કબૂલ કરું છું. સંસારમાં જે ત્યાગે છે, તે જ મોટો છે – ન કે જે ભોગવે છે તે !'
૧૯૨
ચક્રવર્તી ભરતદેવ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
