________________
ચક્ર ધીરે ધીરે ઘૂમતું ઘૂમતું એકદમ ઊછળીને ઊંચે અવકાશમાં ચઢીને નિરાધાર ઘૂમી રહ્યું. એના આરાઓ ભયંકર વેગ પકડી રહ્યા હતા. એનો અવાજ દિશાઓને ધ્રુજાવી રહ્યો હતો.
આખી સેના આજે ચક્રરત્નનો પ્રયોગ નીરખી રહી. મહારાજ ભરતદેવ તો અગ્નિદેવની પ્રજાળતી પ્રભા લઈને ખડા હતા. ઊછળેલું ચક્ર ફરી ચકર ચકર ઘૂમતું એમની આંગળી પર આવી ગયું ! પ્રાણીમાત્રની જ્ઞાનેન્દ્રિયો બહેર મારી ગઈ. વાતાવરણમાં મરણ-પોકાર વ્યાપી ગયો.
ચક્રે હવે પૂરો વેગ પકડ્યો હતો. એના વેગ સિવાય બીજું કંઈ કાને પડતું નહોતું. ઇંદ્રિયમાત્ર શૂન્ય બની. સહુના કાન નિરર્થક બન્યા. નેત્ર મીંચાઈ ગયાં. પગ વળી જવા લાગ્યા. હાથ જાણે નિશ્ચેતન થઈ સૂકાયેલા ઝાડની ડાળ જેવા દેહ પર લબડી રહ્યા. પૃથ્વીમાં પણ કંપ જાગ્યો. પવન તો જાણે પહેલેથી થડકારો લઈને બેઠો હતો.
‘જય ઋષભ !’ ભરતદેવના ભયંકર નિર્દોષ સાથે ચક્ર વળી અવકારામાં ઊછળ્યું. જાણે બારે મેઘ ખાંગા થઈને તૂટી પડ્યા. જાણે આકાશ જમીનદોસ્ત થવા લાગ્યું.
સન્ સન્ સન્ કરતું ચક્ર સમસ્ત અવગાહમાં ઘૂમવા લાગ્યું. એનો વેગ ને એની ઝડપ ભરતદેવની આંગળીએથી છૂટા પડ્યા પછી વિશેષ વધી ગયાં ! અને ક્રમે ક્રમે વધતાં જ ચાલ્યાં ! એ હજી એની ધરી પર વેગીલું બની ઘૂમતું હતું.
નિમેષ માત્ર સમય વીત્યો, ત્યાં દિશાઓ અવાજથી, વિદિશાઓ હાહાકારથી ધ્રૂજી રહી, અરે ! પૃથ્વી, આકાશ ને પાતાળ પ્રલયના પંજામાં ઘેરાયાં. કોઈ બચાવો ! માનવ, દેવ, વ્યંતર, વિદ્યાધર કોઈ મદદે આવો ! પણ કોણ આવે ? જ્યાં સહુને પોતપોતાની પડી હોય ત્યાં પારકી પંચાત કરવા કોણ
જાય ?
શિખરો ફાટ્યાં. શિલાઓ ઊડી. પવન સ્થિર થઈ ગયો. પાણી જડ થઈ ગયાં. હવામાં અગ્નિઝાળ ઝગી. રે, આ તો મોત આવ્યું ! આ ચિત્કાર સાથે શિખર પરથી કેટલીક શિલાઓ ગબડતી ગબડતી નીચે આવતી દેખાઈ. શિલાઓ પર તો ચક્ર ઝપાટા બોલાવી રહ્યું હતું. પહાડના હમણાં ભુક્કા બોલ્યા સમજો !
પેલી ગબડતી શિલાઓ ભરતદેવ ઊભા હતા ત્યાંથી થોડે દૂર આવીને
કસોટી * ૧૨૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org