________________
પોતાના પ્રિયતમને છોડતાં કઈ આર્યનારીને દુઃખ નહિ થતું હોય ? પણ જે ઘરમાં નારીનું ગૌરવ હણાતું હોય, જ્યાં ઇચ્છાપૂર્વક નારીના વચનની ઉપેક્ષા થતી હોય ત્યાં ગંગા કેમ જીવી શકે ?
પ્યાર માટે પરાધીનતા અને ક્રૂરતાના વૈભવપૂર્ણ આ મહેલ કરતાં સ્વતંત્રતા અને કરુણાપૂર્ણ અરણ્ય વધારે સારું છે. તમને યાદ છે, આપણાં લગ્નની પૂર્વભૂમિકા ? વિચારોની આપ-લે અને આદર્શ ? એનો આજે નાશ થયો છે. આ સર્વનાશ હું વધારે જોઈ શકું એટલી મારામાં શક્તિ નથી. અને તેથી હું ભારે હૈયે જાઉં છું. દુ:ખી કરનાર ખુદ સુખી નથી હોતું એ તો તમે પણ સમજી શકો છો...
ગંગા આવીને સ્વપ્નમાં પણ જાણે એને પોતાની અંતર વ્યથા કહેતી હોય એમ લાગ્યું. ગંગા વિના એને પોતાનું જીવન ખંડેર જેવું શૂન્ય ભાસ્યું. એ પવિત્ર ગૌરવવંતી નારીને યાદ કરી કરીને જાણે મહેલની દીવાલો પણ નિસાસા નાખતી હતી.
કેટલાક દિવસ ગ્લાનિ અને અસ્વસ્થતામાં વીતાવ્યા, પછી શાન્તનુએ નિમંત્રણ મોકલ્યું. ગંગાએ તેનો અસ્વીકાર કર્યો. એ જાણતી હતી, કે વિયોગના તીવ્ર અગ્નિ વિના અશુદ્ધિનાં તત્ત્વોને બાળવાનો એકેય માર્ગ નથી.
એ પછી તો શાન્તનુની અસ્વસ્થતા વધતી જ ગઈ. એના મિત્રો બીજી કેટલીક વાતો લાવ્યા. પણ એની સામે તો ગૌરવવંતી અને ચાંદની જેવી સ્વચ્છ મધુર ગંગા જ ઊભી હતી. પોતાની ભૂલને સંભારી એ ઘણીય વાર ઊંડા નિઃશ્વાસ નાખતો અને તોડેલા વચનને યાદ કરી અનુતાપ કરતો.
આ વિષાદ દૂર કરવા એના મિત્રો એને પર્યટને લઈ ગયા.
શરદઋતુથી આકાશ ધોવાઈને સ્વચ્છ થયું હતું. પ્રકૃતિમાં સર્વત્ર ઉત્સાહ હતો. વનરાજિના ઓષ્ટ પર ભીનું સ્મિત હતું. મૃગનાં યુગલ જ્યાં ત્યાં કૂદાકૂદ કરી રહ્યાં હતાં. શાન્તનુનો મૃગયારસ પાંગર્યો. ધીરે ધીરે વિષાદ ઓછો થયો, અને શિકારનો રસ વધતો ગયો.
રત્નપુરના રાજમહેલમાં થોડો સમય વીતાવ્યા પછી ગંગાને લાગ્યું કે, અહીં રહેવાથી ગાંગેયનો જીવનવિકાસ નહિ થાય. રૂપ અને રાગના રંગથી તો એનું હીર હણાઈ જશે. સાધના માટે તો મુક્ત પ્રકૃતિનો ખોળો જ કામ લાગે. પોતાના પુત્રને લઈએ પૂર્વના આશ્રમમાં આવી રહી.
એના આત્મા ૫૨ થોડીક વિષાદની છાયા હતી. જેને એણે આદર્શ માન્યો હતો તે પતિ જ અનાદર્શ નીવડ્યો, જેના હૈયામાં એણે કરુણાનું ઝરણું વહેતું નિહાળ્યું હતું ત્યાં તો ક્રૂરતા સંતાઈને જ બેઠી હતી. એ તો પ્રતીક્ષા જ કરતી હતી કે ઘા કરવાની તક ક્યારે મળે !
Jain Education International
ભવનું ભાતું ૨૫૩
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org