________________
યોગ સ્વાધ્યાય
૧૯૦૫ ચીની ભાષામાં “શૂનો અર્થ થાય આ ભાવનાઓમાં અભ્યસ્ત મુનિને છે “સવ અને આત્મ તુય સમજે” મેહનિંદ્રા નષ્ટ થાય છે, અને યેગનિદ્રા મિત્રી પવિત્ર પાત્રા, મુદિતા મોદશાલિને પ્રાપ્ત થાય છે. તથા સમ્યફપ્રકારે તત્વકુપોપેક્ષા પ્રતીક્ષાય, તુલ્ય ગાત્મને નમઃ નિશ્ચય થાય છે.
–વીતરાગ સ્તોત્ર આભિયદાનિશ વિશ્વ ભાવયત્યખિલ વશી મૈત્રીના પવિત્ર ભાનભૂત, મુદિતાથી
તદૌદાસી માપન્નશ્ચરયત્રેવ મુક્તવત પ્રાપ્ત થયેલ સદાનંદ વડે શોભતા અને
જ્યારે મુનિ આ ભાવનાઓને વશ કૃપા, ઉપેક્ષા વડે જગતુપૂજ્ય બનેલા,
થઈ સમસ્ત જગતને ભાવે છે ત્યારે તે યેગસ્વરૂપ છે વીતરાગ! તને નમસ્કાર છે!
મુનિ ઉદાસીનતા પ્રાપ્ત કરી આ લેકમાં
મુક્તની સમાન પ્રવર્તે છે. મોક્ષમાર્ગની દીપિકા
આત્માયત્ત વિષયવિરસ તત્વચિંતાવિલીન Lamp in the Darkness
નિવ્યપાર સ્વહિતનિરત નિવૃતાનન્દપૂર્ણ ચત ભાવના ધન્યા પુરા પુરૂષાશ્રિતઃ I જ્ઞાનરૂઢ શમયમત ધ્યાનલષ્પાવકાશ મેચાદયશ્ચિર ચિત્તે દયા ધર્મસ્ય સિદ્ધયે .
કુવાડડન્માન કલય સુમતે દિવ્યધાધિપત્યમાં મૈત્રી પ્રમોદ, કરુણા અને માધ્યસ્થ હે સુબુદ્ધિ! પ્રથમ તને પિતાને આ ચાર ભાવનાઓ પુરાણપુરુષે તીર્થંકરા- આત્માયત્ત એટલે પરાધીનતાથી છેડાવી દિકથી આશ્રિત થયેલી છે. તે કારણે સ્વાધીન કર. બીજુ ઇદ્રિના વિષયથી પ્રશ સનીય છે.
-જ્ઞાનાવ વિરકત કર. ત્રીજી તરવ ચિંતામાં મગ્ન ધમયાનની સિદ્ધિ માટે આ ચાર કર. ચોથુ સંસારિક વ્યાપારથી રહિત ભાવનાઓ ચિત્તમાં ધ્યાવવી જોઇએ. નિશ્ચળ કરપાંચમું સ્વહિતમાં લગાડ. એવા મુનિજનાનન્દ સુધાર્યશૈક ચંદ્રિકા છ નિવૃત એટલે ક્ષોભરહિત આનંદથી વિસ્તરાગારૂઘુકલેશા કાપશે દીપિકા પરિપૂર્ણ કર. સાતમું જ્ઞાનારૂઢ કર. - આ ચાર ભાવનાઓ મુનિજનેને આઠમું અવકાશ મળે તે પ્રમાણે શમ, આનદરૂપ અમૃતના ઝરણાને ચંદ્રની યમ, દમ, તપમાં લાગી દિવ્ય બોધ ચંદ્રિકા સમાન છે. તેથી રાગાદિકને ગાઢ અર્થાત કેવળ જ્ઞાન પ્રગટ કર. કલેશ નાશ પામે છે. આ ભાવનાઓ
ધ્યાનરૂપી અમૃતરસ મોક્ષમાર્ગમાં પ્રકાશ કરનાર દીપિકા છે.
in the Silence of Soul એતાભિરનિશ યેગી કીડન્નત્યન્તનિર્ભરમ ! અપાય ક૯૫નાજાલ મુનિભિમેકતુમિષ્ણુભિઃ સુખ માWમત્યક્ષમિâવાસ્કન્દતિ ધ્રુવમ પ્રશમેકપોરેનિત્ય ધ્યાનમેવાવલંબિતમ |
આ ભાવનાઓમાં રમતો યોગી અત્યંત આત્માનું હિત દયાન જ છે, માટે આતિશય આત્માથી ઉત્પન્ન અતીન્દ્રિય કર્મોથી મુક્ત થવા જે મુનિ ઇચ્છે છે તેને સુખ આ લેકમાં નિશ્ચય પ્રાપ્ત કરે છે. પ્રથમ-કષાયોની મંદતા માટે તસર થઇ, ગિનિદ્રા રિથતિ ધરે મેહનિંદ્રાપસર્પતિ કહ૫ના જાળનો નાશ કરીને નિત્ય ધ્યાનનું આસુ સભ્યપ્રણીતાસુસ્વામુનેસ્તત્વ નિશ્ચય | અવલંબન કરવું.
– જ્ઞાનાવ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org