________________ // 56 // // 57 // // 58 // // 59 // // 60 // // 61 // अपरोक्षतयार्थस्य ग्राहकं ज्ञानमीदृशम् / .. प्रत्यक्षमितरज्ज्ञेयं परोक्षं ग्रहणेक्षया / येनोत्पादव्ययध्रौव्ययुक्तं यत्सत्तदिष्यते / अनन्तधर्मकं वस्तु तेनोक्तं मानगोचरः जैनदर्शनसंक्षेप इत्येष कथितोऽनघः / पूर्वापरविघातस्तु यत्र क्वापि न विद्यते देवताविषये भेदो नास्ति नैयायिकैः समम् / वैशेषिकाणां तत्त्वे तु विद्यतेऽसौ निदर्श्यते द्रव्यं गुणस्तथा कर्म सामान्यं च चतुर्थकम् / विशेषसमवायौ च तत्त्वषट्कं हि तन्मते तत्र द्रव्यं नवधा भूजलतेजोऽनिलान्तरिक्षाणि / कालदिगात्ममनांसि च गुणः पुनः पञ्चविंशतिधा स्पर्शरसरूपगन्धाः शब्दः संख्या विभागसंयोगौ / परिमाणं च पृथक्त्वं तथा परत्वापरत्वे च बुद्धिः सुखदुःखेच्छा धर्माधर्मी प्रयत्नसंस्कारौ / द्वेषः स्नेहगुरुत्वे द्रवत्ववेगौ गुणा एते उत्क्षेपावक्षेपावाकुञ्चनकं प्रसारणं गमनम् / पञ्चविधं कमैतत्परापरे द्वे तु सामान्ये ... तत्र परं सत्ताख्यं द्रव्यत्वाद्यपरमथ विशेषस्तु / निश्चयतो नित्यद्रव्यवृत्तिरन्त्यो विनिर्दिष्टः य इहायुतसिद्धानामाधाराधेयभूतभावानाम् / संबन्ध इह प्रत्ययहेतुः प्रोक्तः स समवायः प्रमाणं च द्विधामीषां प्रत्यक्षं लैङ्गिकं तथा / वैशेषिकमतस्यैवं संक्षेपः परिकीर्तितः 290 // 62 // // 63 // // 64 // // 65 // // 66 // // 67 //