________________ भाष्यगाथा-२८४-२८७] 77 'अत्थापत्तिदोसो' जधा-'बंभणो ण हंतव्वो', अर्थादापन्नं सेसलोगो हंतव्वो त्ति / 'असमासदोसो' जत्थ समासे विज्जमाणे असमासजुत्तं वयणं भण्णति / 'उवमादोसो' जधाबंर्भणस्स सुरा पिबणिज्जा [काञ्जिकमिव] / 'रूवगदोसो' जधा-पव्वतरूवगं अप्पणोच्चएहिं अंगेहि करेति / 'परपवित्तिदोसो' नाम जत्थ सुबहु पि अत्थं वण्णेउं णिद्देसं ण करेति / 'पददोसो' सुबंते वि तिगंतं करेति तिगंते वि य सुबंतं / संधिदोसो-जत्थ संधि होतियं ण करेति / विसग्गलोवं वा कातुं पुणो संधि करेति / एतेहिं बत्तीसाए दोसेहिं विरहितं लक्खणजुत्तं सुत्तं भवति / अट्ठहि य इमेहिं गुणेहिं उववेतं / तं जधा णिद्दोसं सारवंतं च, हेउजुत्तमलंकियं / उवणीयं सोवयारंच, मियं महुरमेव य // 284 // दोसा खलु अलियादी, बहुपज्जायं सारवं सुत्तं / साहम्मेयरहेऊ, सकारणं वा वि हेउजुयं // 285 // उवमाइ अलंकारो, सोवणयं खलु वयंति उवणीयं / काहलमणोवयारं, दंडगममियं तिहा महुरं // 286 // "णिद्दोसं सार०" गाहा / 'णिद्दोसं'ति दोसा खलु अलियादी तेहिं वज्जियं / 'सारवंतं च'त्ति / अस्य व्याख्या-बहुपज्जायं तु सारवंतं सुत्तं, बहुअभिधाणमेकैकस्मिन्नभिधेये इत्यर्थः / 'हेतुजुत्तं' ति, साधम्मेण वइधम्मेण य हेतुणा जुत्तं / अथवा हेतुः कारणं निमित्तमित्यनर्थान्तरम् / ततो यत् सकारणं तद् हेतुयुक्तमिति उच्यते / जधा-"सुत्तत्तं भंते ! साधू ? जागरियत्तं साधू ?" इत्यादि / 'अलंकियं' ति उवमादिअलंकारो जं उवमाजुत्तं, जधा-"सूरेव सेणाए समत्तमायुहे" / आदिग्गहणेणं णियमा अक्खरलंभो, माउक्कमणिट्ठरं छवीजमगं। महुरत्तणमत्थघणत्तणं च सुत्ते अलंकारा // 'उवणीतं' उवसंहारजुत्तं / जधा-महज्झयणेसु अप्पच्चक्खाणकिरियाए / 'अणोवयारं' नाम जं काहलं जधा-पुग्गलउं फुट्टएहिं वा / एय'वतिरित्तं' सोवयारं / 'मितं' णाम पदेहि सिलोगादीहिं वा, अमितं दंडएहिं / 'मधुरं' तिविधं-सुत्तमधुरं, अस्थमधुरं, उभयमधुरं। केति भणंति-ततियं अभिहाणमधुरं, अट्ठहिं य गुणेहिं उववेतं / चशब्दात् अप्पक्खरमसंदिद्धं, सारवं विस्सओमुहं। अत्थोभमणवज्जं च, सुत्तं सव्वण्णुभासियं // 287 // 1. ०प्पणोच्चएहिं गुणसुत्तएहिं अंगेहिं क० पू० 1, पा० / 2. तिदंतं० तिदंते पू० 2 /