Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 02

SR No.: 004402
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharvijay
Publisher: Shrutgyan Amidhara Gyanmandir
Total Pages: 646
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 586

526 ] श्रीसिद्धहेमशब्दानुशासनं [अ०७ पा० 4 सृ०५३-६१ - - - - संयोगादिनः // 7 / 4 / 53 // ब्रह्मणः / / 7 / 4 / 57|| म० वृ-संयोगात्परो य इन् तदन्तस्यान्त्य- म० वृ०-ब्रह्मनशब्दस्यानपत्येऽणि परेऽन्त्यस्त्ररादेरणि परे ‘लुग् न' स्यात् / 'शाङ्खिनः, २चा- स्वरादे- 'लुक' स्यात् / ब्रह्मण इदं बाह्ममस्त्रम् ,[ब्रह्मा क्रिणः, वाघ्रिणः, भाद्रिणः / अनपत्येऽणि उत्त- देवताऽस्य=] ब्राह्मो मन्त्रः / योगविभाग उत्तरार्थः।५७। रेण सिद्धत्वादपत्यार्थोऽयमारम्भः / / 53 / / जातौ / / 7 / 4 / 58 / / अव०-१शङ्खोऽस्यास्तीति इन् . शङ्खिनोऽ- म0 वृ०-ब्रह्मनशब्दस्य जातौ वाच्यायामनपत्यम् / एवं चक्रिणो वज्रिणोऽपत्यम / / 53|| पत्ये एवाणि परेऽन्त्यस्वरादेर्लक् स्यात् / ब्राह्मी गाथि-विदथि केशि-पणि-गणिनः // 7 / 4 / 54 // ओषधिः / पूर्वेण ['ब्रह्मण' इति सूत्रेण सिद्धे 'जाता म. वृ०- गाथ्यादीनामिन्नन्तानामन्त्यस्वरा- वनपत्ये एवेति नियमार्थं वचनम् , 2 तेनोत्तरसूत्रेणादेरणि परे 'लुग् न' स्यात् / 'गाथिनः, वैदथिनः, पत्येऽन्त्यस्वरादेर्न लुक् .-ब्राह्मणः / जाताविति कैशिनः, पाणिनः, गाणिनः / / 54 / / किम ? ब्राझो नारदः / / 58 / प्रव०-गाथाऽस्यास्तीति गाथी, 'शिखादिभ्य प्रव०-१"जातावनपत्ये एवे'-त्यादि, व्यक्तिवाइन्' (7 / 2 / 4), गाथिनोऽपत्यं गाथिनः / विदथ- चिनस्तु ब्रह्मनशब्दादपत्येऽणि परे ब्राह्म इत्येव श्छन्दविशेषोऽस्यास्तीति / केशा अस्य सन्ति, अतोऽ. भवति, उत्तरेण 'अवर्मणो मनोऽपत्ये' (74 / 59 ) नेक०' (72 / 6) इन् / / 54|| इत्यनेनान्त्यस्वरादेर्लोपात / 'जातौ' इति सूत्रा___ अनपत्ये // 7 // 4 // 55 // करणे तु ब्राह्मण इति न सिध्येत इत्यभिप्रायः / ननु म० वृ० इन्नन्तस्यापत्यादन्यत्रार्थे योऽण तस्मिन् ब्रह्मणा प्रोक्तो ग्रन्थो ब्राह्मणम् , 'तेन प्रोक्त' (6 / 3 / परेऽन्त्यम्बरादेः 'लुग् न' स्यात् / 'साङ्कोटिनम् , 181) इति सूत्रेणं अण, ततोऽणि' (74 / 52 / सांराविणम , गामिणम्। (अणीत्येव) दाण्डम् इति सूत्रेणान्त्यस्वरादिलोपनिषेधेऽपि ब्राह्ममस्त्र"चाक्रम् // 55 / / मितिवत् ‘ब्रह्मण' (7 / 4 / 57) इति सूत्रेणान्त्यस्वरा दिलोपो (कथं) न भवति ? (उच्यते) ब्राह्मणाच्छंसी' प्रव०-'सम्पूर्वः कुटत् कुटण वा धातुः, सम (3 / 2 / 11) 'वेदेन्ब्राह्मणमत्रैव' ( 6 / 2 / 130 इति ) न्तात् कोटः सङ्कोटः, संकूटः ; 'अभिव्याप्तौ भावेऽ निर्देशबलात् / २'अवर्मणो मनोऽपत्ये' (7 / 4 / 59) नबिन्' (53190) इत्यनेन बिन . वृद्धिः, साङ्को इत्युत्तरसूत्रेण / ब्रह्मणोऽपत्यम् // 58 / / टिनं साङकूटिनं वर्त्तते इति वाक्ये नित्यं सबिनोऽण' (7 3 / 58) इति सूत्रेण अण् , 'अनपत्ये' इत्य अवर्मणो मनोऽपन्ये / / 7 / 4 / 59 / / नेनान्त्यस्वरादिलोपनिषेधः / एवं २सांराविण म० वृ०-वमन्वर्जितम्य मन इत्यन्तस्य शब्दस्यामित्यपि, समन्ताद्रावः / गर्भिणी, गर्भिणीनां पत्यार्थेऽणि परेऽन्त्यस्वरादेलुक स्यात् / 'सौपामः, समूहः गाभिणम् , 'भिक्षादेः' (6 / 2 / 10) इत्यण , माद्रसामः / अवर्मण इति किम् ? चाक्रवमणः / / 59 / / 'जातिश्च णि.' (3 / 2 / 51) इति पुंवद्भावः / (एवम् ) अव०-शोभनं सामाऽस्य-सुषामा, निर्दस्सोः गुणिन इदं गौणिनम् / दण्डिनां समूहो= सेधसन्धिसाम्नाम्' (2 / 3 / 31) इति सूत्रेण सस्य दाण्डम् , 'चक्रिणां समूहः, श्वादिभ्योऽञ् ' (6 / 2 / षः, ततः सुषामणोऽपत्यं-सौषामः / / 59 / / 26) इत्यन् / / 55 // हितनाम्नो वा // 7 / 4 / 60 // उक्ष्णो लुक् // 74 / 56 // म. वृ०-हितनामनशब्दस्यापत्येऽणि अन्त्यम० वृ०-उक्षनशब्दस्यानपत्येऽणि परे-ऽन्त्य- | स्वरादेः 'लुग् वा' स्यात् ।[हितनाम्नोऽपत्यं=] स्वरादेर्लुक्' स्यात् / उक्ष्ण इदम्=औक्षं पदम् / / 56 / / / हैतनामः, हैतनामनः // 60. /