Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 02

SR No.: 004402
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharvijay
Publisher: Shrutgyan Amidhara Gyanmandir
Total Pages: 646
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 487

संख्यापरणार्थाधिकारः ] मध्यमवृत्त्यवचूरिसंवलितम् / [ 427 शीतीत्यादिसंख्यापरत एव तमट् इति सूत्र- भावार्थः / 3 विंशत्यादेर्वा तमट' (7 / 1 / 156) / उ संख्यापूरणे डट' (7 / 1 / 155) // 158 / / नो मट् // 7 / 1 / 159 // म०व०-असंख्यादेः संख्याशब्दान्न कारान्तात् संख्यापूरणे 'मट्' स्यात् / डटोऽपवादः / [पञ्चानां पूरणः] पञ्चमः, पञ्चमी, अष्टमः, नवमः, नवमो। न इति किम् ? विंशः / असंख्यादेरित्येव- द्वादशः, एकादशः / / 159 // पित्तिथट बहु-गण-पूग-सङ्घात् // 7 / 1 / 160 // _____म० वृ०-बहु गण-पूग-सङ्घशब्देभ्यः संख्यापूरणे 'तिथट' म्यात , स च पित् [वद्भाषः फलम् ] / बहूनां पूरणो=बहुतिथः, 'बह्वीनां पूरणी=बहुतिथी, गणतिथः, पूगतिथः, सङ्घतिथः, सङ्घतिथी // 160 // इदमः स्थाने इय, इयत्शब्दोऽत्वन्तः / २'इदंकिमोऽतु'० (इति) कियत् / यत्तदेतदो०'(७।१।१४९) इत्यनेन यावत् तावत् / एते सर्वेऽपि अत्वन्ताः / 4 (एवम् ) कियतिथी, यावतिथी इत्यादि // 161 / / पट-कति-कतिपयात् थट् / / 7 / 1 / 162 / / म. वृ०-षष्-कति–कतिपयशब्देभ्यः संख्यापूरणे 'थट् ' स च पित् स्यात् / षष्ठः, षष्ठी, कतिथः, कतिपयथः, कतिपयथी // 162 / / अव०-''तवर्गस्य श्चवर्ग'० (1 / 3 / 60) इति थस्य ठकारः / २(एवम् ) कतिथी / कतीनां पूरणः= कतिथः / कतीनां पूरणी-कतिथी // 162 / / चतुरः / / 7 / 1 / 163 / / म० वृ०-चतुशब्दात् 'थट्' स्यात् / 'चतुर्थः, रचतुर्थी / योगविभाग उत्तरार्थः // 163 / / प्रव०-१बह्वीनां पूरणी=बहुतिथी, अत्र तिथट - अव०-१चतुर्णां पूरण:-चतुर्थः / चतसृणां प्रत्ययः स च पित् , पित्तिथट इदं फलम्- पिति पूरणी-चतुर्थी // 163 / / तद्धितप्रत्यये परे 'क्यङ्मानिपित्तद्धिते' (6 / 2 / 50) येयो चलुक् च / / 7 / 1 / 164 // इति सूत्रेण पुवद्भावः सिद्धः / एवं गणतिथी, ..पूगतिथी,सङ्घतिथी अत्रापि क्यङ्मानि'(३।२।५०) म० वृ०-चतुशब्दात् 'य-ईयो' भवतः, च इति पुवत् / टो व्यर्थः, ततो ङी। 'स्वरादुतो इत्यस्य लुक् च। 'तुर्यः, तुरीयः, तुर्या,तुरीया / 164 / गुणादखरोः' (2 / 4 / 35) इति ङी भवति / रंगणानां पूरणः, 'बहुगणं भेदे' (1 / 1 / 40 इति) संख्याव- प्रव०-'चतुर्णा पूरणः-तुर्यः, तुरीयः / एवं स्वम् // 16 // चतुर्थः, तुर्यः, तुरीयः इति त्रैरूप्यम् / / 164 // अतोरिथट् / / 7 / 1 / 161 // द्वे स्तीयः // 7 / 1 / 165 // म० वृ०-अत्यन्तात्संख्याशब्दात्संख्यापूरणे ___म० वृ०-द्विशब्दात्तीयः स्यात् / द्वितीयः, 'इथट्' स्यात् , स च पित् / डटोऽपवादः / 'इयतां द्वितीया // 16 // पूरणः इयतिथः,इयतीनां, पूरणी इयतिथी ; क्यि स्त च // 71 / 166 // ङ्मानि' (3 / 2 / 50) इति पुवत् एवं कियतिथः, यावतिथः, एतावतिथः, एतावतिथी // 161 / / __म० ०-त्रिशब्दात्तीयः तद्योगे च त्रेः 'तृ' इत्यादेशः स्यात् / तृतीयः, [तिसृणां पूरणी=] अव०-इदम् शब्दः, इदं मानमस्येति वाक्ये तृतीया // 166 / / 'इदंकिमोऽतुरिय०' (7 / 1 / 148) इत्यनेन अतुप्रत्ययः, | पूर्वमनेन' सादेश्चेन् // 71 / 167 / /