Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 02

SR No.: 004402
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharvijay
Publisher: Shrutgyan Amidhara Gyanmandir
Total Pages: 646
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 394

334] श्रीसिद्धेहेमशब्दानुसानं ... [अ०६ पा० 3 सू० 81-85 इत्यपि प्रयोगः / “भर्तुसन्ध्यादेः' (6 / 3 / 89) / शिरदि भव= ] शारदिकं 'श्राद्ध कर्म / कर्मणीति इत्यत्र सन्ध्यादिप्रहणात् इत्यक्षराने- काल इति किम् ? शारदः [‘भर्तुसं०' (6 / 3 / 89) अण् ) श्राद्धः, स्वरूपग्रहणे हि काललक्षणेकणबाधकं सन्ध्यादि- श्रद्धावानित्यर्थः / श्राद्ध इति किम् ? शारदं ('भर्तुग्रहणं 'भर्तुसन्ध्यादेरण' (6 / 3 / 89) अत्र सूत्रे निर- मं०' (6 / 3 / 89 अण) विरेचनम् / / 81 // र्थकं स्यात् इति हेतोः काल इत्युक्त कालविशेषवा- अव०- श्रद्धा प्रयोजनमस्य श्राद्धम् , चूडाचिनः शब्दात् ज्ञातव्यः,न तु केवलकालशब्दात् इति दिभ्योऽण् (6 / 4 / 119) / / 8 / / विशेषाक्षरा* ज्ञातव्याः / निशा सह चरितमध्ययनमपि निशा उच्यते उपचारात्,प्रदोषसह नवा रोगा-ऽऽतपे // 6 / 3 / 82 / / चरितमध्ययनं प्रदोषम् ; निशायां जयी साभ्यासः म० वृ०-शरदः शेषे रोगे आतपे च 'इकण प्रदोषे जयी साभ्यास इति वाक्ये 'वर्षाकालेभ्यः' नवा' स्यात् / शारदिकः / (पक्षे भतु 0 ( 6 / 3 / 89 ) (63680) इत्यनेनापि इकण क्रियते / बहुवचनं अण-] शारदो रोगः आतपो वा। रोगातप इति . तु यथाकथञ्चिदित्याद्यक्षरबलात इकण क्रियते / किम् ? शारदं (भर्तु 0 (6 / 3 / 89) अण् ) दधि / 82 // तथा 'कदम्बपुष्पसहचरितः कालः कदम्बपुष्पम् , निशा-प्रदोषात् / / 6 / 3 / 83 // ब्रीहिपलालसहचरितः काल: ब्रीहिपलालम् , कदम्बपुष्पे ब्रीहिपलाले देयमृणं कदम्बपुष्पिकम् - म० वृ०-निशाप्रदोषाभ्यां ( कालवाचिभ्यां ) श्रीहिपलालिकम् ; अत्रापि 'वर्षाकालेभ्य' (6 / 3 / 80) शेषे 'इकण नवा' स्यात् / 'वर्षाकालेभ्य' (6 / 3 / 80) इति नित्यं प्राप्ते वचनम्। ( निशि निशायां वा इति इकण अथवा 'कालादू देये ऋणे' (631113) हरति=) नैशिकः, नैशः ('भर्तु' (६।३।८९।अण्); इत्यनेन इकण् / 15 वर्षाकालेभ्य' (6 / 3680) इति सूत्रे कालविशेषवाचिभ्य इत्युक्तं सूत्रार्थे तत्र काल प्रादोषिकः, प्रादोषः (अण् ) / / 83 // विशेषविषयेषु(? पू)क्तित्रयं श्लोकेन दर्शयति- 'काल- ___ श्वसस्तादिः // 6 / 3 / 84 // शब्दात' इत्यादि,शब्दोऽपि फालयाची,प्रत्ययार्थोऽपि __म० ०-श्वसशब्दाच्छेषे 'इकण नवा' स्यात् , कालवाची; अत्र मासिक इति प्रयोगः / 1 / यत्र च स च तादिः / 'शौवस्तिकः, २पक्षे श्वस्त्यम् , श्वस्शब्दः कालवाची, प्रत्ययार्थस्तु भकालवाची ; तत्र तनम् // 84 // नैशिकः प्रादोषिक इति प्रयोगद्यम् / 2 / यत्र पुनः प्रव०-श्वो भवः शीवस्तिकः, इकण तकाशब्दोऽकालः भकालवाची, प्रत्ययार्थो हि कालार्थः= रादिः, 'द्वारादेः' (7 / 4 / 6) इति औ आगमः / पक्षे कालवाची; तत्रकादम्बपुष्पिकं ब्रैहिपलालिकम् इति 'ऐषमोशःश्वसो वा' (6 / 3 / 19) इत्यनेन त्यच् / प्रयोगद्वयम् / / इति प्रकारत्रयेण 'कालेभ्य' इति / उपक्षे 'सायंचिरं०' (6 / 3 / 88) इत्यनेन तनट् // 84 / यो विधिः='वर्षाकालेभ्य' इति सूत्रे यो विधिःप इकण उक्तः, स इकविधिरित्यं प्रयोज्य इति वा चिरपरुत्परारेस्त्नः / / 6 / 3 / 85 // . क्यसम्बन्धः / / 80 // म० वृ०-चिरपरुत्परारिभ्यः शेषे 'न: नवा' शरदः श्राद्धे कर्मणि // 6 / 3 / 81 // स्यात् / चिरे भय=चिरत्नम् , परुत्नम् ,परारित्नम् / पक्षेचिरन्तनम, परुत्तनम, परारितनम ||85 / / म० वृ०-शरच्छब्दात्कालवाचिनः श्राद्ध कर्मणि [पितृकार्ये शेषेऽर्थे 'इकण' स्यात् / ऋत्वणोऽप प्रव०-"सायंचिरं' (6388) इत्यनेन . बादः [भतुसन्ध्यादे०' (6 / 3 / 89) उक्तस्याणः]। / तनट , निपातनात् मोऽन्तः ||85 // *अत्र 'अक्षरा' इति चिन्त्यम् , वर्णवाचिनोऽक्षरशब्दस्य क्लीवलिङ्गत्वात् /