Madhyam vrutti vachuribhyamlankrut Siddhahemshabdanushasan Part 02

SR No.: 004402
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajshekharvijay
Publisher: Shrutgyan Amidhara Gyanmandir
Total Pages: 646
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 17 MB

Page 192

132 ] श्रीसिद्धहेमशब्दानुशासनं [अ० 4 पा०४ सू० 21-24 EE - - परोक्षायाम्' (4 / 3 / 8) इति सूत्रेण गुणे कृते सेत्स्य- | आहसाताम् , आहसत / 'अवधीत् ' इत्यादिषु वधन्ति, "विशश्रतुः, विदद्रतुः, निपप्रतुः” इति च सम्बन्ध्यकारलोपस्य स्थानिवद्भावेन 'व्यञ्जनादेवोप्रयोगा: "श्रां पाके, द्रांक कुत्सितगतो, प्रांक पूरणे' | पान्त्यस्यातः' (4 / 3 / 47) इत्यनेन वृद्धिर्न भवति इति धातुभिरेव भविष्यन्ति, किमिदं 'ऋः शदप्रः' // 22 // इति वचनम् ? इति यः शङ्कते तं प्रति कसि प्रयो इणिकोर्गा // 4 / 4 / 23 // गान् सूरिदर्शयति- कसौ "विशश्रवान् , विशिशी- म०व०-अद्यतन्यां विषये इण इकश्च धातो नि ; एवं विदवान , विदिदीर्वान ; (निपपृवान , 'र्गा आदेशः' स्यात् / अगात् ' अगुः, अगायि त्वया; निपुपूर्वान्। निपुपूर्वान्' इत्यत्र) निपूर्वः प, 'ओष्ठ- २अध्यगात् , अध्यगुः // 23 // यादुर्' (४।४।११८।इति) उर् , ‘पदान्ते' * (2 // 1 // अव-अद्यतन्यां विषये' इत्यस्यायं भावार्थः,६४।इति) दीर्घ ऊर् // 20 // विषयव्याख्यानं विना 'अगात्' (इति) अत्र सिचो हनो वध आशिष्यत्रौ // 4 / 4 / 21 // लोप कृते एव गादेशः स्यात् , न तु अगायि इत्यत्र म० वृ०-आशीविषये हन्ते- 'वध इति 'अकारा गादेशः, चिचा व्यवधानात् / ' (एवम् ) अगाताम् / न्तादेशः' स्यात् , अनौ-निविषयायां तु न स्यात् / २इधातोः प्रयोगाः, (एवम् ) अध्यगात् , अध्यगाथि अवध्यात् , ४वध्यास्ताम , आवधिषी 5 / अाविति भवता // 23 // किम् ? ६घानिषीष्ट / / 21 // __णावज्ञाने गमुः // 4 / 4 / 24 // अव०-अत्र परोक्षानिवृत्तौ वेति निवृत्तम् / म० वृ०-अज्ञाने वर्तमानयोरिणिको-गम 'वध आदेशः सस्वर इत्यर्थः / २आशिषि सत्याम् / (इत्ययम् ) आदेशः' स्यात् / उकार: ‘स्वरहनगमोः 3'अतः' (4 / 3 / 82) इत्यनेन अकारलोपः / 4 (एवं) सनि०' (4 / 1 / 104) इत्यत्र विशेषणार्थः / गमयति, वध्यामुः। एवमावधिषीयास्ताम् , आवधिषीरन / अधिगमयति, अधिगमयन्ति प्रियम / अज्ञान इति ६'घानिषीठ,' हन , आशी:सीष्ठ, “स्वरग्रहदृश किम् ? अर्थात् प्रत्याययति / 'अज्ञाने' इति इणो हन्भ्यः " स्यसिजाशीःश्वस्तन्यां बिड़ वा" (3 / 4 / 69) विशेषणम् , न इकः, असम्भवात् / कथमर्थान् गमइत्यनेन बिट् , 'मिणधि घन्' (४।३।१०१।इति) यन्ति शब्दाः ? गमिनैव सिद्धम् // 24 // घन आदेशः, किणति' (४।३।५०।इति) वृद्धिः / / 21 / / अव०-णात्रज्ञाने गमुरिति सूत्रेऽपि ‘णौ' अद्यतन्यां वात्वात्मने // 4 / 4 / 22 // इत्यत्र विषयसप्तमी व्याख्ये या, विपयव्याख्यानब म० व०-अद्यतन्यां' विषये हनो 2 वधः' | लात् 'अजीगमत्' इति सिद्धम् , अन्यथा णौ परे स्यात , आत्मनेपदे त्वस्यां 4 वा स्यात् / अव गमादेशे कृते “णी यत्कृतं कार्यम्" इति न्यायात् धीत् , अवधीषुः / वा त्वात्मने,-५ आवधिष्ठ,अवधि, इण इकारस्यैव द्वित्वं स्यात् , न तु गमः / 'गमयति', आहत, अघानि // 22 // अत्र इण् , एति कश्चित् , तमन्यः प्रयुङ्कते इति विस्तरेण 'यन्तं प्रयुङ्कते' इति संक्षेपेण, गमयति, ___ अव०-'अद्यतनीपरस्मैपदविषये / २अकारा- गमयतः. गमयन्ति ग्रामम् / 'प्रत्याययति', 'इंक स्मन्तः / उअद्यतन्यात्मनेपदविषये / ४अद्यतन्याम / | रणे' प्रतियन्तं प्रयुङ्क ते (इति) णिग् , 'नामिनोऽ- . ५'आवधिष्ठ,' ( एवम् ) आवधिषाताम , आवधिषत; | कलिहलेः' ( ४।३।५१।इति) वृद्धिः ऐः, ('एदैतोऽ * एतच्चिन्त्यम् , उस्थरकारस्य पदान्तत्वाभावाद् , अत्र 'भ्वादेर्नामिनो०' (2 / 163) इत्यनेन दीर्पण भाव्यम् /