________________ 428 अभिधर्मदीपे [589. [589] व्यापादस्य विहिंसाया अरतेस्तृद्विषस्तथा / प्रतिपक्षोऽयमाख्यातो दमनाथं स्वचेतसः / सूत्र उक्तम्-१"मैत्री आसेविता भाविता बहुलीकृता व्यापादप्रहाणाय संवर्तते / करुणा. विहिंसाप्रहाणाय। अरतिप्रहाणाय मुदिता कामरागव्यापादप्रहाणायोपेक्षा // " वृत्तिः पुनद्रष्टव्या[590] सुखाधाने सुखा मैत्री दुःखनाशोन्मुखी कृपा। मुदिता मोदनानिम्ना सत्त्वा एम्येव पश्चिमा // 3 [591] द्रष्टव्या वृत्तिरेतेषां आकारस्तु पुनः कथं प्रतिपत्तव्य इति / तदपदिश्यते -- . प्राकारैः सुखितादिभिः / / सुखिता वत सन्तु सत्त्वा' इति मनसि कुर्वन् मैत्री समापद्यते। दुःखिता वत सत्त्वा इति करुणाम् / मोदन्तां वत सत्त्वा इति मुदिताम् / सत्त्वा इत्येव मनसि कुर्वन्नुपेक्षां समापद्यते माध्यस्थ्यात् / एम्यस्त्वन्यतमेनापि ब्रह्मसायुज्यमश्नुते / / 6 . 1 Cf. निस्सरणं हेतं, आवुसो, व्यापादस्स, यदिदं मेत्ता चेतोविमुत्ति, निःसरणं... विहेसाय, यदिदं करुणा चेतोविमुत्ति, निःसरणं "अरतिया, यदिदं मुदिता चेतोविमुत्ति, निःसरणं रागस्स यदिदं उपेक्खा चेतोविमुत्ति / Digha, XXXIII. 2. 2. 2 The Kosakara discusses one more point:-अशुभोपेक्षयोः कामरागप्रतिपक्षत्वे को विशेषः ? वर्णरागस्याशुभा मैथुनरागस्योपेक्षेति वैभाषिकाः। एवं तु युज्यते मैथुनरागस्याशुभा मातृपितृज्ञातिरागस्योपेक्षेति / Akb. VIII. 29 b. 3 See Vm. IX. 92. 4 cf. उपेक्षाऽलोभ आकारः सुखिता दुःखिता बत / मोवन्तामिति सत्वाश्च Ak. VIII. 30 abc. Also Cf. कतमेहि पञ्चहाकारेहि अनोधिसो फरणा मेत्ता चेतोविमुत्ति ? सब्बे सत्ता अवेरा अन्यापज्शा अनीघा सुखी अत्तानं परिहरन्तु .Patisambhida, II. p. 130. 5 Cf. सुखिनो वा खेमिनो होन्तु सब्बे सत्ता भवन्तु सुखितत्ता। Suttanipata, 145 & See Tevijja-sutta, Digha, VIII. 81.