________________ 228 अभिधर्मदीपे [267. हाणात्तेषामपि प्रहाणं स्तम्भनिपातादुपस्तम्भनिपातनवत् / ये तु रागादयश्चत्वारः स्वलक्षणक्लेशास्ते भावनाप्रहातव्या द्रष्टव्या रागप्रतिघमानाविद्याः॥ अत्र पुनः [267] प्रतिकल्पवशोत्पत्तेदृष्टिकाझे तु दृक्क्षये / अविद्यमाने खलु वस्तुन्येते स्कन्धेषु विपरीतसंदेहाकारग्रहणं कृत्वा प्रवर्तते / तस्मादेते दर्शण (न)हेये चेतोद्घाटनमात्रेण सारद्रव्यास्तिस्त्व(त्व)संदेवा (हा) पगमवत् / रूपेप्येवं तथाऽरूप्ये प्रतिघानुशयादते // ' यथा कामधातौ प्रोक्ताः, रूपारूप्यधात्वोरप्येवं द्रष्टव्याः / प्रतिघानुशयं वर्जयित्वा। तत्र हि शमथस्निग्धसन्तानत्वात्प्रतिघनिमित्ताभावाच्च प्रतिघानुशयो नास्ति / 2 तत्र सत्कायान्ताहदृष्टी एकप्रकारे दुःखदर्शण (न)मात्रहेयत्वात् / मिथ्यादृष्टिदृष्टिपरामर्शविचिकित्सा: प्रत्येकं चतुष्प्रकाराः, चतुस्स यदर्शण(न)हेयत्वात्। शीलवतपरामर्शो द्विप्रकारो दुःखमार्गदर्शनहेयत्वात् / रागादयः पञ्चप्रकाराः, चतुस्सत्यदर्शनभा वनाहेयत्वात् / त एते कामधातौ षट्त्रिंशद्भवन्ति / रूपधातावेकत्रिंशदारूप्यधातावेकत्रिशदिति समस्ता दशनभावनाहेया अष्टानवतिर्भवन्ति / 3 तेभ्यः पुनरष्टाशीति दर्शनप्रहातव्याः। दश भावनाप्रहातव्याः / / अथ य एतेऽष्टाशीतिरनुशया दर्शनप्रहातव्याः किमेते दर्शनमार्गेणैव प्रहीयन्ते ? नेत्याह / किं तर्हि ? [268] भवाग्रे क्षान्तिहेया ये दृग्या एव ते मताः। 1cf. त एवाप्रतिघा पुनः। . ____ रूपधातो तथारूप्ये इत्यष्टानवतिर्मताः // Ab. v. 5 bcd. 2 Cf. "रूपधातुया अरूपधातुया अपरियापन्ने एत्थ पटियानुसयो च नानुसेति कामरागानुसयो च नानुसेति / " Yamaka A. p. 241. (SHBS vol. xl.) 3 त एवमेते षडनुशया आकारप्रकारधातुभेदैरष्टानवतिर्मताः आभिधार्मिकाणाम् / Akb. v.5d. 4 Cf. भवाग्रजाः क्षान्तिवध्या दृम्हेया एव शेषजाः / दग्भावनाभ्यामक्षान्तिवध्या भावनयैव तु // Ah. v. 6. भवाग्रजग्रहणं तदन्यभूमिकविशेषणार्थम् / न हि लौकिकोऽस्ति .भवाग्रप्रतिपक्षभूतो भावनामार्ग इति / Saks. p. 447..