________________ व्याकरणिक विश्लेषण 113 140. तेसिं ( त ) 6/2 स पविसंताणं ( पविस ) वक 6/2 तावक्खेत्त [ ( ताव )-( खेत्त ) 1/1 ] तु (अ) = पादपूर्ति वड्ढए (वड्ढ) व 3/1 अक नियमा ( क्रिविअ ) = नियम से तेणेव [ ( तेण )+ (एव) ] तेण ( अ ) = इसलिए एव ( अ ) - इसीप्रकार कमेण ( कम ) 3/1 पुणो ( अ ) = पादपूर्ति परिहायइ (परिहाय) व 3/1 अक निखिमिताणं* ( निक्खम ) वक 6/2 आर्ष प्रयोग * निक्षम→निवखमंताणं होना चाहिए। 141. तेसिं (त) 6/2 स कलंबुयापुप्फसंठिया [ (कलंबुआ) - (पुप्फ) ( संठिय ) भूक 1/2 ] होति ( हो) व 3/2 अक तावखेत्तमुहा [(ताव) - (खेत्त) - (मुह) 1/2 ] अंतो (अ) = भीतर य (अ) = और संकुला ( संकुल) 1/2 बाहिं ( अ ) = बाहर वित्थडा ( वित्थड ). 1/2 चंद-सूराणं [ (चंद) - (सूर) 6/2 ] 142. केणं (क) 3/1 स वड्ढइ (वड्ढ) व 3/1 सक चंदो (चंद) 1/1 परिहाणो ( परिहाणि ) 1/1 वा ( अ ) = और वि ( अ ) = भी केण ( क ) 3/1 स चंदस्स ( चंद) 6/1 कालो ( काल )1/1 वा ( अ ) = और जोण्हा ( जोण्हा ) मूलशब्द 1/1 वा (अ) = अथवा केणऽणुभावेण [ (केण) + (अणुभावेण) ] केण (क) 3/1 . अणुभावेण (अणुभाव) 3/1 चंदस्स (चंद) 6/1 143. किण्हं ( किण्ह ) 1/1 राहुविमाणं. ( राहुविमाण ) 1/1 निच्चं (निच्च ) 1/1 चंदेण* ( चंद ) 3/1 होइ ( हो ) व 3/1 अक अविरहियं (अविरह ) भूकृ 1/1 चउरंगुलमप्पत्तं [ ( चउरअंगुलं) + ( अप्पत्तं ) ] [ (चउरअंगुल) 1/1 - (अप्पत्त) 1/1 ] हिट्ठा (हिट्ठ) 1/2 चंदस्स ( चंद ) 6/1 तं (त) 1/1 स चरइ ( चर) व 3/1 सक * कभी-कभी पंचमी विभक्ति के स्थान पर तृतीया विभक्ति का प्रयोग पाया जाता है (हेम प्राकृत व्याकरण 3/136) /