________________ 12 शत्रुञ्जय-कल्पवृत्ती 0000000000000 000000000000000000000000000000000000000000000000 इत्याकर्ण्य नृपो मुक्त-क्रोधश्चन्द्रकसंयुतः / स्वपुर्या बहिरुद्याने समेत्याऽस्थात् व्रतेच्छया // 128 // व्रतेच्छं नृपतिं मत्वा तत्रैत्य सचिवा जगुः / राज्यं वितीर्य पुत्राय लातव्यः संयमस्त्वया // 126 / / राजाऽऽचष्ट न मे किञ्चिद् विद्यते विग्रहादिकम् / ततो दिनोदये गत्वा गुर्वन्ते संयमं श्रये // 130 // जिघृतोः संयम बायो-द्यानस्थस्य. सुचेतसः / मृगध्वजस्य भूपस्य शुक्लध्यानजुषो भृशम् // 131 // अनित्यतादिकाऽशेष-भावनाभावितात्मनः / बभूव केवलज्ञानं लोकालोकावलोककम् // 132 // (युग्म) रैपद्मे विहिते सद्य उपविश्य मृगध्वजः / धर्मोपदेशनं चक्रे भव्यानां पुरतस्तदा // 133 / / व्याख्यान्ते हंसचन्द्राको युतौ कमलमालया / जगृहाते व्रतं श्रेयः सुखदं ज्ञानिसन्निधौ // 134 // उत्पन्नेऽप्यव्यये ज्ञाने पत्न्या वृत्तं मृगध्वजः / कस्याप्य जगौ नैव धर्मवृद्धयादिहेतवे // 13 // इतश्चन्द्राङ्कमायातं मृगध्वजस्य चक्षुषोः / मत्वा स्पष्टतनुश्चन्द्र-शेखरः स्वपुरं ययौ // 136 // चकार राजर्षिरविर्विहारं, भव्याङ्गि-राजीवविबोधनार्थम् / शुकः क्षितीशश्च चकार राज्यं, प्रवर्तयन् न्यायपथे जनौघम् // 137 // आराध्याथ सुरं चन्द्र-शेखरो भक्तिपूर्वकम् / भोक्तु चन्द्रवती रूपं शुकस्यामागेयत्तमाम् // 138 // चन्द्रशेखरभूपालो राज्यं वाञ्छन् शुकस्य हि / विदेशगमनं तस्य ववाञ्छ प्रतिवासरम् / / 136 // शुकः पद्मावतीवायु-वेगापत्नीयुतोऽन्यदा / शाश्वतानहतो नन्तु चचाल शुभवासरे // 140 // .. शुकरूपधरश्चन्द्रशेखरः शुकसद्मनि / गत्वा निश्यमिलत् चन्द्र-वत्या भोगस्य हेतवे // 141 / / शुकरूपधरो देव-प्रभावात् चन्द्रशेखरः / कुर्वाणे निशि पूत्कार-मुत्तस्थाविति तत्क्षणात् // 142 // : मम पत्नीद्वयं व्योम-विद्यां च कोऽपि खेचरः / लात्वा ययावहं तेन पश्चादत्र समागमम् // 143 // मन्त्रिणो जगदुः स्वामि-स्तवास्ति कुशलं तनौ / शुकोऽवक कुशलं मेऽस्ति शरीरे साम्प्रतं किल // 144 // उक्तं च मन्त्रिभिः स्वामिन् ! लक्ष्मीपत्नीसुतादयः / भवन्ति भूरिशोभूयो जीवितं न कदाचन // 14 // यतः-"मातापितृसहस्राणि पुत्रदारशतानि च / संसारेऽत्र व्यतीतानि कस्य कोऽयं भवेञ्जनः" // 146 // शुकदेहधरो देव-प्रभावात् चन्द्रशेखरः / प्रजाः पाति सदा सत्य-शुकवत् निखिलाः खलु // 147 // चन्द्रवत्या समं भोग-सुखं श्रयन् मुदा सदा / मायायाः सदनं चन्द्रशेखरोऽभून् महीपतिः // 148 // इतः शाश्वततीर्थेषु नत्वा देवान् प्रियायुतः / उद्याने समगायावत् तावत् कूटशुको जगी // 146 // भो मन्त्रीश ! प्रिये व्योम-विद्यां हृत्वा य ईयिवान् / स एवात्र समायातो राज्यं लातु ममाधुना // 150 // स चारित मायिकः कूट-कपटादिविधौ पटुः / कार्यस्तस्य न विश्वासो भवद्भिर्वचने मनाम् / / 151 // ये पत्न्यौ मोहिते तस्मिन् परस्त्रीलम्पटे नरे / तयोरपि न विश्वासः कार्यो भवद्भिरेकदा // 152 / / चक्रे कूटः शुकः सर्वान् स्ववशान् सचिवांस्तदा / यथा सत्यशुकस्याऽदि-गोचरे ते ययुर्नहि // 153 / / यतः-आसन्नमेव नृपतिर्भजते मनुष्यं, विद्याविहीनमकुलीनमसंस्तुतं वा / प्रायेण भूमिपतयः प्रमदा लतावा, यत्पार्श्व तो भवति तत् परिवेष्टयन्ति // 154 / / अश्वः शास्त्रं शस्त्रं वीणा वाणी नरश्च नारी च / पुरुषविशेषं प्राप्ता भवन्त्ययोग्याश्च योग्याश्च // 155 / / यदा कोपि प्रधानादि-जनः सत्यशकं मनाग / न मन्यते तदा दध्यौ शको राज्यं गतं मम // 156 //