________________ 86. 78 ] विष्णुपर्व [87. 18 सुधर्मा यदुमुख्यानां देवानां त्रिदिवे यथा // 73 अंशुमन्तं तथा क्राथं श्रुतर्वाणं च भारत // 6 एवं स दिव्य मैश्च जलजैश्चाव्ययो हरिः / / निकृत्तशत्रु कालिङ्गं गान्धाराधिपतिं तथा / द्रव्यैरलंकरोति स्म पुरीं स्वां प्रमदामिव // 74 पटुशं च महाबाहुं काश्याधिपतिमेव च // 7 मर्यादाश्चैव संचक्रे श्रेणी: प्रकृतयस्तथा। जनमेजय उवाच / बलाध्यक्षांश्च युक्तांश्च प्रकृतीशांस्तथैव च // 75 कस्मिन्देशे नृपो जज्ञे रुक्मी वेदविदां वर / उग्रसेनं नरपतिं काश्यं चैव पुरोहितम् / कस्यान्ववाये द्युतिमान्संभूतो द्विजसत्तम // 8 सेनापतिमनाधृष्टिं विकट्ठ मत्रिपुंगवम् / / 76 यादवानां कुलकरान्स्थविरान्दश तत्र वै / वैशंपायन उवाच / स्थापयामास मतिमान्सर्वकार्येष्वनन्तरान् / 77 राजर्षेर्यादवस्यासीद्विदर्भो नाम वै सुतः / रथेष्वतिरथो यन्ता दारुकः केशवस्य वै / विन्ध्यस्य दक्षिणे पार्श्व विदर्भान्यो न्यवेशयत् // योधमुख्यश्च योधानां सात्यकिः सत्यविक्रमः।। 78 क्रथकैशिकमुख्यास्तु पुत्रास्तस्य महाबलाः / विधानमेवं कृत्वा स कृष्णः पुर्यामनिन्दितः।। बभवुर्वीर्यसंपन्नाः पृथग्वंशकरा नृपाः // 10 मुमुदे यदुभिः साध लोकस्रष्टा महीतले // 79 तस्यान्ववाये भीमस्य वृष्णयो जज्ञिरे नृप / रेवतस्याथ कन्यां च रेवती शीलसंमताम् / क्रथस्य त्वंशुमान्वंशे कैशिकस्य तु भीष्मकः // 11 प्राप्तवान्बलदेवस्तु कृष्णस्यानुमते तदा / / 80 हिरण्यलोमेत्याहुयं दाक्षिणात्येश्वरं जनाः। ' इति श्रीहरिवंशे षडशीतितमोऽध्यायः // 86 // अगस्त्यगुप्तामाशां यः कुण्डिनस्थोऽवशान्नुपः / रुक्मी तस्याभवत्पुत्रो रुक्मिणी च विशां पते॥१२ रुक्मी चास्त्राणि दिव्यानि द्रुमात्प्राप महावलः / वैशंपायन उवाच / जामदग्यात्तथा रामाद्ब्राह्ममस्त्रमवाप्तवान् / एतस्मिन्नेव काले तु जरासंधः प्रतापवान् / प्रास्पर्धत्सह कृष्णेन नित्यमद्भुतकर्मणा // 13 नृपानुद्योजयामास चेदिराजप्रियेप्सया // 1 रुक्मिणी त्वभवद्राजन्रूपेणासहशी भुवि / भीष्मकस्य सुतायां वै रुक्मिण्यां रुक्मभूषणः / चकमे वासुदेवस्तां श्रवादेव महाद्युतिः // 14 शिशुपालस्य नृपतेर्विवाहो भविता किल // 2 स चाभिलषितस्तस्याः श्रवादेव जनार्दनः / दन्तवक्त्रस्य तनयं सुवक्त्रममितौजसम् / तेजोवीर्यबलोपेतः स मे भर्ता भवेदिति // 15 सहस्राक्षसमं युद्धे मायासु च विशारदम् // 3 तां ददौ न तु कृष्णाय रुक्मी द्वेषान्महाबलः / पौण्ड्स्य वासुदेवस्य तथा पुत्रं महाबलम् / याचमानाय कंसस्य प्रेष्योऽसाविति चिन्तयन् // सुदेवं वीर्यसंपन्नं पृथगक्षौहिणीपतिम् // 4 चैद्यस्यार्थे सुनीथस्य जरासंधस्तु भूमिपः / एकलव्यस्य पुत्रं च वीर्यवन्तं बलान्वितम् / वरयामास तां राजा भीष्मकं भीमविक्रमम् // 17 पुत्रं च पाण्ड्यराजस्य कलिङ्गाधिपति तथा // 5 चेदिराजस्य हि वसोरासीत्पुत्रो बृहद्रथः / कृताप्रियं च कृष्णेन वेणुदारिं नराधिपम् / मगधेषु पुरा येन निर्मितं तद्गिरिव्रजम् // 18 हरिवंश 21 - 161 -