________________ 18. 2. 53 ] महाभारते [18. 3. 25 जगाम तत्र यत्रास्ते देवराजः शतक्रतुः / / 53 अवश्यं नरकस्तात द्रष्टव्यः सर्वराजभिः // 11 निवेदयामास च तद्धर्मराजचिकीर्षितम् / शुभानामशुभानां च द्वौ राशी पुरुषर्षभ / यथोक्तं धर्मपुत्रेण सर्वमेव जनाधिप // 54 यः पूर्व सुकृतं भुङ्क्ते पश्चान्निरयमेति सः / इति श्रीमहाभारते स्वर्गारोहणपर्वणि पूर्व नरकभोग्यस्तु पश्चात्स्वर्गमुपैति सः // 12 द्वितीयोऽध्यायः // 2 // भूयिष्ठं पापकर्मा यः स पूर्व स्वर्गमभुते। तेन त्वमेवं गमितो मया श्रेयोर्थिना नृप // 13 वैशंपायन उवाच / व्याजेन हि त्वया द्रोण उपचीर्णः सुतं प्रति / स्थिते मुहूर्त पार्थे तु धर्मराजे युधिष्ठिरे। व्याजेनैव ततो राजन्दर्शितो नरकस्तव // 14 आजग्मुस्तत्र कौरव्य देवाः शक्रपुरोगमाः // 1 यथैव त्वं तथा भीमस्तथा पार्थो यमौ तथा / स्वयं विग्रवान्धर्मो राजानं प्रसमीक्षितुम् / द्रौपदी च तथा कृष्णा व्याजेन नरकं गताः // 15 तत्राजगाम यत्रासौ कुरुराजो युधिष्ठिरः // 2 आगच्छ नरशार्दूल मुक्तास्ते चैव किल्बिषात् / तेषु भास्वरदेहेषु पुण्याभिजनकर्मसु। स्वपक्षाञ्चैव ये तुभ्यं पार्थिवा निहता रणे / समागतेषु देवेषु व्यगमत्तत्तमो नृप // 3 / सर्वे स्वर्गमनुप्राप्तास्तान्पश्य पुरुषर्षभ // 16 नादृश्यन्त च तास्तत्र यातनाः पापकर्मिणाम् / कर्णश्चैव महेष्वासः सर्वशस्त्रभृतां वरः / नदी वैतरणी चैव कूटशाल्मलिना सह // 4 स गतः परमां सिद्धि यदर्थ परितप्यसे // 17 लोहकुम्भ्यः शिलाश्चैव नादृश्यन्त भयानकाः / तं पश्य पुरुषव्याघ्रमादित्यतनयं विभो / विकृतानि शरीराणि यानि तत्र समन्ततः। स्वस्थानस्थं महाबाहो जहि शोकं नरर्षभ // 18 ददर्श राजा कौन्तेयस्तान्यदृश्यानि चाभवन् // 5 भ्रातृ॑श्चान्यांस्तथा पश्य स्वपक्षांश्चैव पार्थिवान् / ततो वायुः सुखस्पर्शः पुण्यगन्धवहः शिवः / खं स्वं स्थानमनुप्राप्तान्व्येतु ते मानसो ज्वरः॥ 19 ववौ देवसमीपस्थः शीतलोऽतीव भारत // 6 अनुभूय पूर्व त्वं कृच्छ्रमितःप्रभृति कौरव / मरुतः सह शक्रेण वसवश्वाश्विनौ सह / विहरस्व मया साधं गतशोको निरामयः // 20 साध्या रुद्रास्तथादित्या ये चान्येऽपि दिवौकसः॥ | कर्मणां तात पुण्यानां जितानां तपसा स्वयम् / सर्वे तत्र समाजग्मुः सिद्धाश्च परमर्षयः / दानानां च महाबाहो फलं प्राप्नुहि पाण्डव // 21 यत्र राजा महातेजा धर्मपुत्रः स्थितोऽभवत् // 8 अद्य त्वां देवगन्धर्वा दिव्याश्वाप्सरसो दिवि / ततः शक्रः सुरपतिः श्रिया परमया युतः / उपसेवन्तु कल्याणं विरजोम्बरवाससः // 22 युधिष्ठिरमुवाचेदं सान्त्वपूर्वमिदं वचः // 9 राजसूयजिताल्लोकानश्वमेधाभिवर्धितान् / युधिष्ठिर महाबाहो प्रीता देवगणास्तव / प्राप्नुहि त्वं महाबाहो तपसश्च फलं महत् // 23 एहि पुरुषव्याघ्र कृतमेतावता विभो / उपर्युपरि राज्ञां हि तव लोका युधिष्ठिर / सिद्धिः प्राप्ता त्वया राजल्लोकाश्चाप्यक्षयास्तव // 10 हरिश्चन्द्रसमाः पार्थ येषु त्वं विहरिष्यसि // 24 न च मन्युस्त्वया कार्यः शृणु चेदं वचो मम। मान्धाता यत्र राजर्षिर्यत्र राजा भगीरथः / -2922 -