________________ 15. 34. 26] महाभारते [ 15. 35. 25 द्वैपायनाभ्यनुज्ञाता निषेदुर्विपुलौजसः॥ 26 न तथा बुद्धिसंपन्नो यथा स पुरुषर्षभः // 13 इति श्रीमहाभारते आश्रमवासिकपर्वणि तपोबलव्ययं कृत्वा सुमहच्चिरसंभृतम् / चतुस्त्रिंशोऽध्यायः // 34 // माण्डव्येनर्षिणा धर्मो ह्यभिभूतः सनातनः // 14 35 नियोगाद्ब्रह्मणः पूर्वं मया स्वेन बलेन च / वैशंपायन उवाच / वैचित्रवीर्यके क्षेत्रे जातः स सुमहामतिः // 15 तथा समुपविष्टेषु पाण्डवेषु महात्मसु / भ्राता तव महाराज देवदेवः सनातनः / व्यासः सत्यवतीपुत्रः प्रोवाचामव्य पार्थिवम् // 1 धारणाच्छ्रयसो ध्यानाद्यं धर्म कवयो विदुः // 16 धृतराष्ट्र महाबाहो कच्चित्ते वर्धते तपः / सत्येन संवर्धयति दमेन नियमेन च / कच्चिन्मनस्ते प्रीणाति वनवासे नराधिप // 2 अहिंसया च दानेन तपसा च सनातनः // 17 कच्चिद्धृदि न ते शोको राजन्पुत्रविनाशजः / येन योगबलाज्जातः कुरुराजो युधिष्ठिरः / . . कच्चिज्ज्ञानानि सर्वाणि प्रसन्नानि तवानघ // 3 धर्म इत्येष नृपते प्राज्ञेनामितबुद्धिना // 18 कञ्चिद्बुद्धि दृढां कृत्वा चरस्यारण्यकं विधिम् / यथा ह्यग्निर्यथा वायुर्यथापः पृथिवी यथा / कच्चिद्वधूश्च गान्धारी न शोकेनाभिभूयते // 4 यथाकाशं तथा धर्म इह चामुत्र च स्थितः // 19 महाप्रज्ञा बुद्धिमती देवी धर्मार्थदर्शिनी / सर्वगश्चैव कौरव्य सर्व व्याप्य चराचरम् / आगमापायतत्त्वज्ञा कच्चिदेषा न शोचति // 5 दृश्यते देवदेवः स सिद्धैर्निर्दग्धकिल्बिषैः // 20 कञ्चित्कुन्ती च राजंस्त्वां शुश्रषुरनहंकृता। यो हि धर्मः स विद्गुरो विदुरो यः स पाण्डवः / या परित्यज्य राज्यं स्वं गुरुशुश्रूषणे रता // 6 स एष राजन्वश्यस्ते पाण्डवः प्रेष्यवस्थितः // 21 कञ्चिद्धर्मसुतो राजा त्वया प्रीत्याभिनन्दितः / प्रविष्टः स स्वमात्मानं भ्राता ते बुद्धिसत्तमः / भीमार्जुनयमाश्चैव कञ्चिदेतेऽपि सान्त्विताः // 7 दिष्ट्या महात्मा कौन्तेयं महायोगबलान्वितः // 22 कञ्चिन्नन्दसि दृष्ट्वैतान्कञ्चित्ते निर्मलं मनः / त्वां चापि श्रेयसा योक्ष्ये नचिराद्भरतर्षभ / कञ्चिद्विशुद्धभावोऽसि जातज्ञानो नराधिप // 8 संशयच्छेदनार्थ हि प्राप्तं मां विद्धि पुत्रक // 23 एतद्धि त्रितयं श्रेष्ठं सर्वभूतेषु भारत / न कृतं यत्पुरा कैश्चित्कर्म लोके महर्षिभिः / निर्वैरता महाराज सत्यमद्रोह एव च // 9 आश्चर्यभूतं तपसः फलं संदर्शयामि वः // 24 कञ्चित्ते नानुतापोऽस्ति वनवासेन भारत / किमिच्छसि महीपाल मत्तः प्राप्तुममानुषम् / स्वदते वन्यमन्नं वा मुनिवासांसि वा विभो॥१० द्रष्टुं स्प्रष्टुमथ श्रोतुं वद कर्तास्मि तत्तथा // 25 विदितं चापि मे राजन्विदुरस्य महात्मनः / इति श्रीमहाभारते आश्रमवासिकपर्वणि गमनं विधिना येन धर्मस्य सुमहात्मनः // 11 पञ्चत्रिंशोऽध्यायः॥३५॥ माण्डव्यशापाद्धि स वै धर्मो विदुरतां गतः / // समाप्तमाश्रमवासपर्व // महाबुद्धिर्महायोगी महात्मा सुमहामनाः // 12 बृहस्पतिर्वा देवेषु शुक्रो वाप्यसुरेषु यः / - 2888 -