________________ 14. 89. 5] महाभारते [14. 90.5 अतीव दुःखभागी स सततं कुन्तिनन्दनः / ये व्यतीता महात्मानो राजानः सगरादयः / न च पश्यामि बीभत्सोर्निन्यं गात्रेषु किंचन // 5 तेषामपीदृशं कर्म न किंचिदनुशुश्रुम // 19 श्रोतव्यं चेन्मयैतद्वै तन्मे व्याख्यातुमर्हसि / नैतदन्ये करिष्यन्ति भविष्याः पृथिवीक्षितः / इत्युक्तः स हृषीकेशो ध्यात्वा सुमहदन्तरम् / यत्त्वं कुरुकुलश्रेष्ठ दुष्करं कृतवानिह // 20 राजानं भोजराजन्यवर्धनो विष्णुरब्रवीत् // 6 इत्येवं वदतां तेषां नृणां श्रुतिसुखा गिरः / न ह्यस्य नृपते किंचिदनिष्टमुपलक्षये / / शृण्वन्विवेश धर्मात्मा फल्गुनो यज्ञसंस्तरम् // 21 ऋते पुरुषसिंहस्य पिण्डिकेऽस्यातिकायतः // 7 ततो राजा सहामात्यः कृष्णश्च यदुनन्दनः / ताभ्यां स पुरुषव्याघ्रो नित्यमध्वसु युज्यते / धृतराष्ट्र पुरस्कृत्य ते तं प्रत्युद्ययुस्तदा // 22 न ह्यन्यदनुपश्यामि येनासौ दुःखभाग्जयः // 8 सोऽभिवाद्य पितुः पादौ धर्मराजस्य धीमतः / इत्युक्तः स कुरुश्रेष्ठस्तथ्यं कृष्णेन धीमता / भीमादींश्चापि संपूज्य पर्यष्वजत केशवम् // 23 प्रोवाच वृष्णिशार्दूलमेवमेतदिति प्रभो // 9 तैः समेत्यार्चितस्तान्स प्रत्यर्च्य च यथाविधि / कृष्णा तु द्रौपदी कृष्णं तिर्यक्सासूयमैक्षत / विशश्रामाथ धर्मात्मा तीरं लब्ध्वेव पारगः // 21 प्रतिजग्राह तस्यास्तं प्रणयं चापि केशिहा। एतस्मिन्नेव काले तु स राजा बभ्रुवाहनः / सख्युः सखा हृषीकेशः साक्षादिव धनंजयः॥ 10 मातृभ्यां सहितो धीमान्कुरूनभ्याजगाम ह // 25 तत्र भीमादयस्ते तु कुरवो यादवास्तथा। स समेत्य कुरून्सर्वान्सर्वैस्तैरभिनन्दितः / / रेमुः श्रुत्वा विचित्रार्था धनंजयकथा विभो // 11 / प्रविवेश पितामह्याः कुन्त्या भवनमुत्तमम् // 26 तथा कथयतामेव तेषामर्जुनसंकथाः / इति श्रीमहाभारते आश्वमेधिकपर्वणि उपायाद्वचनान्मयो विजयस्य महात्मनः // 12 एकोननवतितमोऽध्यायः // 89 // सोऽभिगम्य कुरुश्रेष्ठं नमस्कृत्य च बुद्धिमान् / उपायातं नरव्याघ्रमर्जुनं प्रत्यवेदयत् // 13 वैशंपायन उवाच / तच्छ्रुत्वा नृपतिस्तस्य हर्षबाष्पाकुलेक्षणः / स प्रविश्य यथान्यायं पाण्डवानां निवेशनम् / प्रियाख्याननिमित्तं वै ददौ बहु धनं तदा // 14 / पितामहीमभ्यवदत्साम्ना परमवल्गुना // 1 ततो द्वितीये दिवसे महाशब्दो व्यवर्धत / तथा चित्राङ्गदा देवी कौरव्यस्यात्मजापि च / आयाति पुरुषव्याने पाण्डवानां धुरंधरे // 15 / पृथां कृष्णां च सहिते विनयेनाभिजग्मतुः / / ततो रेणुः समुद्भूतो विबभौ तस्य वाजिनः / सुभद्रां च यथान्यायं याश्चान्याः कुरुयोषितः॥२ अभितो वर्तमानस्य यथोच्चैःश्रवसस्तथा // 16 ददी कुन्ती ततस्ताभ्यां रत्नानि विविधानि च। तत्र हर्षकला वाचो नराणां शुश्रुवेऽर्जुनः / द्रौपदी च सुभद्रा च याश्चाप्यन्या ददुः स्त्रियः / दिष्ट्यासि पार्थ कुशली धन्यो राजा युधिष्ठिरः // ऊपतुस्तत्र ते देव्यौ महार्हशयनासने / कोऽन्यो हि पृथिवीं कृत्स्नामवजित्य सपार्थिवाम् / / सुपूजिते स्वयं कुन्त्या पार्थस्य प्रियकाम्यया // 4 चारयित्वा हयश्रेष्ठमुपायायाहतेऽर्जुनम् // 18 / स च राजा महावीर्यः पूजितो बभ्रुवाहनः / - 2848 -