________________ 14. 61.6] महाभारते [ 14. 62. 18 अतीव दुःखसंतप्ता न शमं चोपलेभिरे // 6 वित्तोपनयने तात चकार गमने मतिम् // 19 तथैव पाण्डवा वीरा नगरे नागसाह्वये / / इति श्रीमहाभारते आश्वमेधिकपर्वणि नोपगच्छन्ति वै शान्तिमभिमन्युविनाकृताः // 7 एकषष्टितमोऽध्यायः॥ 11 // सुबहूनि च राजेन्द्र दिवसानि विराटजा / नाभुत पतिशोकार्ता तदभूत्करुणं महत् / जनमेजय उवाच / कुक्षिस्थ एव तस्यास्तु स गर्भः संप्रलीयत // 8 श्रुत्वैतद्वचनं ब्रह्मन्व्यासेनोक्तं महात्मना। . अश्वमेधं प्रति तदा किं नृप प्रचकार ह // 1 आजगाम ततो व्यासो ज्ञात्वा दिव्येन चक्षुषा / रत्नं च यन्मरुत्तेन निहितं पृथिवीतले। आगम्य चाब्रवीद्धीमान्पृथां पृथुललोचनाम् / उत्तरां च महातेजाः शोकः संत्यज्यतामयम् // 9 तदवाप कथं चेति तन्मे ब्रूहि द्विजोत्तम // 2 जनिष्यति महातेजाः पुत्रस्तव यशस्विनि / वैशंपायन उवाच / प्रभावाद्वासुदेवस्य मम व्याहरणादपि / श्रुत्वा द्वैपायनवचो धर्मराजो युधिष्ठिरः / पाण्डवानामयं चान्ते पालयिष्यति मेदिनीम् // 10 भ्रातॄन्सर्वान्समानाय्य काले वचनमब्रवीत् / धनंजयं च संप्रेक्ष्य धर्मराजस्य पश्यतः / अर्जुनं भीमसेनं च माद्रीपुत्रौ यमावपि // 3 श्रुतं वो वचनं वीराः सौहृदाद्यन्महात्मना। व्यासो वाक्यमुवाचेदं हर्षयन्निव भारत // 11 कुरूणां हितकामेन प्रोक्तं कृष्णेन धीमता // 4 पौत्रस्तव महाबाहो जनिष्यति महामनाः / तपोवृद्धेन महता सुहृदां भूतिमिच्छता। पृथ्वीं सागरपर्यन्तां पालयिष्यति चैव ह // 12 गुरुणा धर्मशीलेन व्यासेनाद्भुतकर्मणा // 5 तस्माच्छोकं कुरुश्रेष्ठ जहि त्वमरिकर्शन। भीष्मेण च महाप्राज्ञ गोविन्देन च धीमता। विचार्यमत्र न हि ते सत्यमेतद्भविष्यति // 13 संस्मृत्य तदहं सम्यकर्तुमिच्छामि पाण्डवाः // 6 यचापि वृष्णिवीरेण कृष्णेन कुरुनन्दन / आयत्यां च तदात्वे च सर्वेषां तद्धि नो हितम् / पुरोक्तं तत्तथा भावि मा तेऽत्रास्तु विचारणा // 14 अनुबन्धे च कल्याणं यद्वचो ब्रह्मवादिनः // 7 विबुधानां गतो लोकानक्षयानात्मनिर्जितान् / इयं हि वसुधा सर्वा क्षीणरत्ना कुरूद्वहाः / न स शोच्यस्त्वया तात न चान्यैः कुरुभिस्तथा / तच्चाचष्ट बहु व्यासो मरुत्तस्य धनं नृपाः // 8 एवं पितामहेनोक्तो धर्मात्मा स धनंजयः। यद्येतद्वो बहुमतं मन्यध्वं वा क्षमं यदि / त्यक्त्वा शोकं महाराज हृष्टरूपोऽभवत्तदा // 16 तदानयामहे सर्वे कथं वा भीम मन्यसे // 9 पितापि तव धर्मज्ञ गर्भ तस्मिन्महामते। इत्युक्तवाक्ये नृपतौ तदा कुरुकुलोदह / अवर्धत यथाकालं शुक्लपक्षे यथा शशी // 17 भीमसेनो नृपश्रेष्ठं प्राञ्जलिर्वाक्यमब्रवीत् // 10 ततः संचोदयामास व्यासो धर्मात्मजं नृपम् / / रोचते मे महाबाहो यदिदं भाषितं त्वया। अश्वमेधं प्रति तदा ततः सोऽन्तर्हितोऽभवत् // 18 / व्यासाख्यातस्य वित्तस्य समुपानयनं प्रति // 11 धर्मराजोऽपि मेधावी श्रुत्वा व्यासस्य तद्वचः। / यदि तत्प्राप्नुयामेह धनमाविक्षितं प्रभो। - 2822 -