________________ 14. 52. 1] महाभारते [14. 52.3 वासुदेव उवाच / वैशंपायन उवाच / कृतो यत्नो मया ब्रह्मन्सौभ्रात्रे कौरवान्प्रति / तथा प्रयान्तं वार्ष्णेयं द्वारकां भरतर्षभाः। न चाशक्यन्त संधातुं तेऽधर्मरुचयो मया // 15 परिष्वज्य न्यवर्तन्त सानुयात्राः परंतपाः // 1 . ततस्ते निधनं प्राप्ताः सर्वे ससुतबान्धवाः। पुनः पुनश्च वार्ष्णेयं पर्यष्वजत फल्गुनः / न दिष्टमभ्यतिक्रान्तुं शक्यं बुद्ध्या बलेन वा। आ चक्षुर्विषयाञ्चैनं ददर्श च पुनः पुनः // 2 महर्षे विदितं नूनं सर्वमेतत्तवानघ / / 16 कृच्छ्रेणैव च तां पार्थो गोविन्दे विनिवेशिताम् / तेऽत्यकामन्मतिं मह्यं भीष्मस्य विदुरस्य च / संजहार तदा दृष्टिं कृष्णश्चाप्यपराजितः // 3 ततो यमक्षयं जग्मुः समासाद्येतरेतरम् // 17. तस्य प्रयाणे यान्यासन्निमित्तानि महात्मनः / पश्च वै पाण्डवाः शिष्टा हतमित्रा हतात्मजाः। बहून्यद्भुतरूपाणि तानि मे गदतः शृणु // 4 धार्तराष्ट्राश्च निहताः सर्वे ससुतबान्धवाः // 18 वायुर्वेगेन महता रथस्य पुरतो ववौ / इत्युक्तवचने कृष्णे भृशं क्रोधसमन्वितः। कुर्वन्निःशर्करं मागं विरजस्कमकण्टकम् // 5 उत्तङ्कः प्रत्युवाचैनं रोषादुत्फाल्य लोचने // 19 ववर्ष वासवश्चापि तोयं शुचि सुगन्धि च / यस्माच्छक्तेन ते कृष्ण न त्राताः कुरुपाण्डवाः / दिव्यानि चैव पुष्पाणि पुरतः शार्ङ्गधन्वनः // 6 संबन्धिनः प्रियास्तस्माच्छप्स्येऽहं त्वामसंशयम् // स प्रयातो महाबाहुः समेषु मरुधन्वसु / न च ते प्रसभं यस्मात्ते निगृह्य निवर्तिताः / ददर्शाथ मुनिश्रेष्ठमुत्तङ्कममितौजसम् // 7 तस्मान्मन्युपरीतस्त्वां शप्स्यामि मधुसूदन / / 21 स तं संपूज्य तेजस्वी मुनि पृथुललोचनः / त्वया हि शक्तेन सता मिथ्याचारेण माधव / पूजितस्तेन च तदा पर्यपृच्छदनामयम् // 8 उपचीर्णाः कुरुश्रेष्ठा यस्त्वेतान्समुपेक्षथाः // 22 स पृष्टः कुशलं तेन संपूज्य मधुसूदनम् / वासुदेव उवाच / उत्तको ब्राह्मणश्रेष्ठस्ततः पप्रच्छ माधवम् // 9 / शृणु मे विस्तरेणेदं यद्वक्ष्ये भृगुनन्दन / कचिच्छौरे त्वया गत्वा कुरुपाण्डवसद्म तत् / / गृहाणानुनयं चापि तपस्वी ह्यसि भार्गव // 23 कृतं सौभ्रात्रमचलं तन्मे व्याख्यातुमर्हसि // 10 श्रुत्वा त्वमेतदध्यात्मं मुश्चेथाः शापमद्य वै। अभिसंधाय तान्वीरानुपावृत्तोऽसि केशव / न च मां तपसाल्पेन शक्तोऽभिभवितुं पुमान् // संबन्धिनः सुदयितान्सततं वृष्णिपुङ्गव // 11 / / न च ते तपसो नाशमिच्छामि जपतां वर / कश्चित्पाण्डुसुताः पञ्च धृतराष्ट्रस्य चात्मजाः / तपस्ते सुमहहीप्तं गुरवश्चापि तोषिताः // 25 लोकेषु विहरिष्यन्ति त्वया सह परंतप // 12 कौमारं ब्रह्मचर्य ते जानामि द्विजसत्तम / स्वराष्ट्रषु च राजानः कञ्चित्प्राप्स्यन्ति वै सुखम् / दुःखार्जितस्य तपसस्तस्मान्नेच्छामि ते व्ययम् // कौरवेषु प्रशान्तेषु त्वया नाथेन माधव // 13 इति श्रीमहाभारतेभाश्वमेधिकपर्वणि या में संभावना तात त्वयि नित्यमवर्तत / द्विपच्चाशोऽध्यायः // 52 // भपि सा सफला कृष्ण कृता ते भारतान्प्रति // 14 -2810 -