Mahabharat Samhita Part 04

SR No.: 004324
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1975
Total Pages: 846
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 10 MB

Page 307

14. 32. 2] आश्वमेधिकपर्व [ 14. 33. 3 विषये मे न वस्तव्यमिति शिष्ट्यर्थमब्रवीत् / / 2 / शृणु बुद्धिं तु यां ज्ञात्वा सर्वत्र विषयो मम // 16 इत्युक्तः प्रत्युवाचाथ ब्राह्मणो राजसत्तमम् / नाहमात्मार्थमिच्छामि गन्धान्घ्राणगतानपि / आचक्ष्व विषयं राजन्यावांस्तव वशे स्थितः / / 3 तस्मान्मे निर्जिता भूमिर्वशे तिष्ठति नित्यदा // 17 सोऽन्यस्य विषये राझो वस्तुमिच्छाम्यहं विभो। नाहमात्मार्थमिच्छामि रसानास्येऽपि वर्ततः / वचस्ते कर्तुमिच्छामि यथाशामं महीपते / / 4 आपो मे निर्जितास्तस्माद्वशे तिष्ठन्ति नित्यदा // इत्युक्तः स तदा राजा ब्राह्मणेन यशस्विना / / नाहमात्मार्थमिच्छामि रूपं ज्योतिश्च चक्षुषा / मुहुरुष्णं च निःश्वस्य न स तं प्रत्यभाषत // 5 तस्मान्मे निर्जितं ज्योतिर्वशे तिष्ठति नित्यदा // 19 तमासीनं ध्यायमानं राजानममितौजसम् / / नाहमात्मार्थमिच्छामि स्पशास्त्वचि गताश्च ये। कश्मलं सहसागच्छद्भानुमन्तमिव ग्रहः / / 6 तस्मान्मे निर्जितो वायुर्वशे तिष्ठति नित्यदा / / 20 समाश्वास्य ततो राजा व्यपेते कश्मले तदा / नाहमात्मार्थमिच्छामि शब्दाश्रोत्रगतानपि / ततो मुहूर्ता दिव तं ब्राह्मणं वाक्यमब्रवीत् // 7 तस्मान्मे निर्जिताः शन्दा वशे तिष्ठन्ति नित्यदा // पितृपैतामहे राज्ये वश्ये जनपदे सति / नाहमात्मार्थमिच्छामि मनो नित्यं मनोन्तरे / विषयं नाधिगच्छामि विचिन्वन्पृथिवीमिमाम् // 8 मनो मे निर्जितं तस्माद्वशे तिष्ठति नित्यदा // 22 नाध्यगच्छं यदा पृथ्व्यां मिथिला मागिता मया / देवेभ्यश्च पितृभ्यश्च भूतेभ्योऽतिथिभिः सह / नाध्यगच्छं यदा तस्यां स्वप्रजा मार्गिता मया // 9 इत्यर्थ सर्व एवेमे समारम्भा भवन्ति वै // 23 नाध्यगच्छं यदा तासु तदा मे कश्मलोऽभवत् / ततः प्रहस्य जनकं ब्राह्मणः पुनरब्रवीत् / ततो मे कश्मलस्यान्ते मतिः पुनरुपस्थिता / / 10 त्वजिज्ञासार्थमधेह विद्धि मां धर्ममागतम् // 24 तया न विषयं मन्ये सर्वो वा विषयो मम। त्वमस्य ब्रह्मनाभस्य बुद्ध्यारस्यानिवर्तिनः / आत्मापि चायं न मम सर्वा वा पृथिवी मम / सत्त्वनेमिनिरुद्धस्य चक्रस्यैकः प्रवर्तकः // 25 उष्यतां यावदुत्साहो भुज्यसां यावदिष्यते // 11 इति श्रीमहाभारते आश्वमेधिकपर्वणि पितृपैतामहे राज्ये वश्ये जनपदे सति / द्वात्रिंशोऽध्यायः // 32 / / हि कां बुद्धिमास्थाय ममत्वं वर्जितं त्वया // 12 कां वा बुद्धिं विनिश्चित्य सर्वो वै विषयस्तव / ब्राह्मण उवाच। नावैषि विषयं येन सर्वो वा विषयस्तव / / 13 नाहं तथा भीरु चरामि लोके जनक उवाच / तथा त्वं मां तर्कयसे स्वबुद्ध्या / अन्तवन्त इहारम्भा विदिताः सर्वकर्मसु / विप्रोऽस्मि मुक्तोऽस्मि वनेचरोऽस्मि नाध्यगच्छमहं यस्मान्ममेदमिति यद्भवेत् // 14 गृहस्थधर्मा ब्रह्मचारी तथास्मि // 1 कस्येदमिति कस्य स्वमिति वेदवचस्तथा / नाहमस्मि यथा मां त्वं पश्यसे चक्षुषा शुभे। नाध्यगच्छमहं बुद्ध्या ममेदमिति यद्भवेत् / / 15 / मया व्याप्तमिदं सर्व यत्किंचिजगतीगतम् // 2 एतां बुद्धिं विनिश्चित्य ममत्वं वर्जितं मया / ये केचिजन्तवो लोके जङ्गमाः स्थावराश्च ह / -2787