________________ 14. 14. 17] आश्वमेधिकपर्व [14 15 27 अन्वशाद्वै स धर्मात्मा पृथिवीं भ्रातृभिः सह / / 17 असपत्नां महीं भुङ्क्ते धर्मराजो युधिष्ठिरः / इति श्रीमहाभारते आश्वमेधिकपर्वणि भीमसेनप्रभावेन यमयोश्च नरोत्तम // 13 चतुर्दशोऽध्यायः // 14 // धर्मेण राज्ञा धर्मज्ञ प्राप्तं राज्यमकण्टकम् / धर्मेण निहतः संख्ये स च राजा सुयोधनः // 14 जनमेजय उवाच / अधर्मरुचयो लुब्धाः सदा चाप्रियवादिनः / विजिते पाण्डवेयैस्तु प्रशान्ते च द्विजोत्तम / धार्तराष्ट्रा दुरात्मानः सानुबन्धा निपातिताः // 15 राष्ट्रे किं चक्रतुर्वीरौ वासुदेवधनंजयौ / / 1. प्रशान्तामखिलां पार्थ पृथिवीं पृथिवीपतिः / वैशंपायन उवाच / भुङ्क्ते धर्मसुतो राजा त्वया गुप्तः कुरूद्वह // 16 विजिते पाण्डवेयैस्तु प्रशान्ते च विशां पते / रमे चाहं त्वया सार्धमरण्येष्वपि पाण्डव / राष्ट्र वभूवतुर्दृष्टौ वासुदेवधनंजयौ // 2 किमु यत्र जनोऽयं वै पृथा चामित्रकर्शन // 17 विजह्वाते मुदा युक्तौ दिवि देवेश्वराविव / यत्र धर्मसुतो राजा यत्र भीमो महाबलः / तौ वनेषु विचित्रेषु पर्वतानां च सानुषु // 3 यत्र माद्रवतीपुत्रौ रतिस्तत्र परा मम // 18 शैलेषु रमणीयेषु पल्वलेषु नदीषु च / तथैव स्वर्गकल्पेषु सभोद्देशेषु भारत / चङ्गम्यमाणौ संहृष्टावश्विनाविव नन्दने // 4 रमणीयेषु पुण्येषु सहितस्य त्वयानघ // 19 इन्द्रप्रस्थे महात्मानौ रेमाते कृष्णपाण्डवौ / कालो महांस्त्वतीतो मे शूरपुत्रमपश्यतः / प्रविश्य तां सभा रम्यां विजह्राते च भारत // 5 बलदेवं च कौरव्य तथान्यान्वृष्णिपुंगवान् // 20 तत्र युद्धकथाचित्राः परिक्लेशांश्च पार्थिव / सोऽहं गन्तुमभीप्सामि पुरीं द्वारवतीं प्रति / कथायोगे कथायोगे कथयामासतुस्तदा // 6 रोचतां गमनं मह्यं तवापि पुरुषर्षभ // 21 ऋषीणां देवतानां च वंशांस्तावाहतुस्तदा / उक्तो बहुविधं राजा तत्र तत्र युधिष्ठिरः / प्रीयमाणौ महात्मानौ पुराणावृषिसत्तमौ // 7 स ह भीष्मेण यद्युक्तमस्माभिः शोककारिते // 22 मधुरास्तु कथाश्चित्राश्चित्रार्थपदनिश्चयाः / शिष्टो युधिष्ठिरोऽस्माभिः शास्ता सन्नपि पाण्डवः / निश्चयज्ञः स पार्थाय कथयामास केशवः // 8 तेन तच्च वचः सम्यग्गृहीतं सुमहात्मना // 23 पुत्रशोकाभिसंतप्तं ज्ञातीनां च सहस्रशः / धर्मपुत्रे हि धर्मज्ञे कृतज्ञे सत्यवादिनि / कथाभिः शमयामास पार्थं शौरिर्जनार्दनः // 9 सत्यं धर्मो मतिश्चाग्र्या स्थितिश्च सततं स्थिरा // स तमाश्वास्य विधिवद्विधानज्ञो महातपाः / तद्गत्वा तं महात्मानं यदि ते रोचतेऽर्जुन / अपहृत्यात्मनो भारं विशश्रामेव सात्वतः // 10 अस्मद्गमनसंयुक्तं वचो हि जनाधिपम् // 25 ततः कथान्ते गोविन्दो गुडाकेशमुवाच ह। न हि तस्याप्रियं कुर्यां प्राणत्यागेऽप्युपस्थिते / सान्त्वयलक्ष्णया वाचा हेतुयुक्तमिदं वचः // 11 / कुतो गन्तुं महाबाहो पुरीं द्वारवतीं प्रति // 26 विजितेयं धरा कृत्स्ना सव्यसाचिन्परंतप। सर्व विदमहं पार्थ त्वयीतिहितकाम्यया / तबाहुबलमाश्रित्य राज्ञा धर्मसुतेन ह / / 12 / ब्रवीमि सत्यं कौरव्य न मिथ्यैतत्कथंचन // 27 -2767 -