________________ 13. 139. 1] अनुशासनपर्व [ 13. 139. 28 न हि रम्यतरं किंचित्तस्मादन्यत्पुरोत्तमम् / वायुरुवाच / प्रासादैरप्सरोभिश्च दिव्यैः कामैश्च शोभितम् / इमां भूमिं ब्राह्मणेभ्यो दित्सुवै दक्षिणां पुरा।। तत्र देवस्तया साधं रेमे राजञ्जलेश्वरः // 15 अङ्गो नाम नृपो राजंस्ततश्चिन्तां मही ययौ // 1 / अथाख्यातमुतथ्याय ततः पन्यवमर्दनम् // 16 धारणी सर्वभूतानामयं प्राप्य वरो नृपः। तच्छ्रुत्वा नारदात्सर्वमुतथ्यो नारदं तथा / कथमिच्छति मां दातुं द्विजेभ्यो ब्रह्मणः सुताम् // 2 प्रोवाच गच्छ ब्रूहि त्वं वरुणं परुषं वचः / साहं त्यक्त्वा गमिष्यामि भूमित्वं ब्रह्मणः पदम् / मद्वाक्यान्मुश्च मे भायां कस्माद्वा हृतवानसि // 17 अयं सराष्ट्रो नृपतिर्मा भूदिति ततोऽगमत् / / 3 लोकपालोऽसि लोकानां न लोकस्य विलोपकः / ततस्तां कश्यपो दृष्ट्वा व्रजन्तीं पृथिवीं तदा। सोमेन दत्ता भार्या मे त्वया चापहृताद्य वै // 18 प्रविवेश महीं सद्यो मुक्त्वात्मानं समाहितः // 4 इत्युक्तो वचनात्तस्य नारदेन जलेश्वरः / रुद्धा सा सर्वतो जज्ञे तृणौषधिसमन्विता / मुश्च भार्यामुतथ्यस्येत्यथ तं वरुणोऽब्रवीत् / धर्मोत्तरा नष्टभया भूमिरासीत्ततो नृप // 5 ममैषा सुप्रिया भार्या नैनामुत्स्रष्टुमुत्सहे // 19 एवं वर्षसहस्राणि दिव्यानि विपुलवतः / इत्युक्तो वरुणेनाथ नारदः प्राप्य तं मुनिम् / त्रिंशतं कश्यपो राजन्भूमिरासीदतन्द्रितः // 6 उतथ्यमब्रवीद्वाक्यं नातिहृष्टमना इव // 20 अथागम्य महाराज नमस्कृत्य च कश्यपम् / / गले गृहीत्वा क्षिप्तोऽस्मि वरुणेन महामुने / पृथिवी काश्यपी जज्ञे सुता तस्य महात्मनः / / 7 न प्रयच्छति ते भायां यत्ते कायं कुरुष्व तत् // 21 एष राजन्नीदृशो वै ब्राह्मणः कश्यपोऽभवत् / नारदस्य वचः श्रुत्वा क्रुद्धः प्राज्वलदङ्गिराः / अन्यं प्रबृहि वापि त्वं कश्यपात्क्षत्रियं वरम् / / 8 अपिबत्तेजसा वारि विष्टभ्य सुमहातपाः // 22 तूष्णीं बभूव नृपतिः पवनस्त्वब्रवीत्पुनः। पीयमाने च सर्वस्मिंस्तोये वै सलिलेश्वरः / शृणु राजन्नुतथ्यस्य जातस्याङ्गिरसे कुले // 9 सुहृद्भिः क्षिप्यमाणोऽपि नैवामुश्चत तां तदा // 23 भद्रा सोमस्य दुहिता रूपेण परमा मता। ततः क्रुद्धोऽब्रवीभूमिमुतथ्यो ब्राह्मणोत्तमः / तस्यास्तुल्यं पति सोम उतथ्यं समपश्यत / / 10 दर्शयस्व स्थलं भद्रे षट्सहस्रशतहदम् // 24 सा च तीनं तपस्तेपे महाभागा यशस्विनी / ततस्तदिरिणं जातं समुद्रश्वापसर्पितः। उतध्यं तु महाभागं तत्कृतेऽवरयत्तदा // 11 तस्माद्देशान्नदीं चैव प्रोवाचासौ द्विजोत्तमः // 25 तत आहूय सोतथ्यं ददावत्र यशस्विनीम् / अदृश्या गच्छ भीरु त्वं सरस्वति मरुं प्रति / भार्यार्थ स च जग्राह विधिवद्भरिदक्षिणः / / 12 अपुण्य एष भवतु देशस्त्यक्तस्त्वया शुभे // 26 तां त्वकामयत श्रीमान्वरुणः पूर्वमेव ह। तस्मिन्संचूर्णिते देशे भद्रामादाय वारिपः / स चागम्य वनप्रस्थं यमुनायां जहार ताम् / / 13 अददाच्छरणं गत्वा भार्यामाङ्गिरसाय वै // 27 जलेश्वरस्तु हृत्वा तामनयत्स्वपुरं प्रति / प्रतिगृह्म तु तां भार्यामुतथ्यः सुमनाभवत् / परमाद्भुतसंकाशं षट्सहस्रशतहदम् // 14 / मुमोच च जगढुःखावरुणं चैव हैहय // 28 म.भा. 42 - 2729 -