________________ 13. 136. 17 ] अनुशासनपर्व [13. 137. 19 येषां कोपाग्निरद्यापि दण्डके नोपशाम्यति // 17 स वरैइछन्दितस्तेन नृपो वचनमब्रवीत् / देवानामपि ये देवाः कारणं कारणस्य च। सहस्रबाहु यां वै चमूमध्ये गृहेऽन्यथा // 7 प्रमाणस्य प्रमाणं च कस्तानभिभवेद्बुधः // 18 मम बाहुसहस्रं तु पश्यन्तां सैनिका रणे / येषां वृद्धश्च बालश्च सर्वः संमानमर्हति / विक्रमेण महीं कृत्स्ना जयेयं विपुलव्रत / तपोविद्याविशेषात्तु मानयन्ति परस्परम् // 19 तां च धर्मेण संप्राप्य पालयेयमतन्द्रितः / / 8 अविद्वान्ब्राह्मणो देवः पात्रं वै पावनं महत् / / चतुर्थ तु वरं याचे त्वामहं द्विजसत्तम / विद्वान्भूयस्तरो देवः पूर्णसागरसंनिभः / / 20 तं ममानुग्रहकृते दातुमर्हस्यनिन्दित / अविद्वांश्चैव विद्वांश्च ब्राह्मणो दैवतं महत् / अनुशासन्तु मां सन्तो मिथ्यावृत्तं तदाश्रयम् // 9 प्रणीतश्चाप्रणीतश्च यथाग्निर्दैवतं महत् / / 2.1 इत्युक्तः स द्विजः प्राह तथास्त्विति नराधिपम् / श्मशाने ह्यपि तेजस्वी पांवको नैव दुष्यति / एवं समभवंस्तस्य वरास्ते दीप्ततेजसः // 10 हविर्यज्ञेषु च वहन्भूय एवाभिशोभते / / 22 ततः स रथमास्थाय ज्वलनार्कसमद्युतिः / एवं यद्यप्यनिष्टेषु वर्तते सर्वकर्मसु / अब्रवीद्वीर्यसंमोहात्को न्वस्ति सदृशो मया / सर्वथा ब्राह्मणो मान्यो दैवतं विद्धि तत्परम् / / 23 वीर्यधैर्ययशःशौचैविक्रमेणौजसापि वा // 11 इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि तद्वाक्यान्ते चान्तरिक्षे वागुवाचाशरीरिणी। षत्रिंशदधिकशततमोऽध्यायः // 136 // न त्वं मूढ विजानीषे ब्राह्मणं क्षत्रियाद्वरम् / 137 सहितो ब्राह्मणेनेह क्षत्रियो रक्षति प्रजाः // 12 - युधिष्ठिर उवाच। अर्जुन उवाच।। फां तु ब्राह्मणपूजायां व्युष्टिं दृष्ट्वा जनाधिप / कुर्या भूतानि तुष्टोऽहं क्रुद्धो नाशं तथा नये / कं वा कर्मोदयं मत्वा तानचसि महामते // 1 कर्मणा मनसा वाचा न मत्तोऽस्ति वरो द्विजः // भीष्म उवाच / पूर्वो ब्रह्मोत्तरो वादो द्वितीयः क्षत्रियोत्तरः / अत्राप्युदाहरन्तीममितिहासं पुरातनम् / त्वयोक्ती यौ तु ती हेतू विशेषस्त्वत्र दृश्यते // 14 पवनस्य च संवादमर्जुनस्य च भारत / / 2 / ब्राह्मणाः संश्रिताः क्षत्रं न क्षत्रं ब्राह्मणाश्रितम् / सहस्रभुजभृच्छ्रीमान्कार्तवीर्योऽभवत्प्रभुः / श्रितान्ब्रह्मोपधा विप्राः खादन्ति क्षत्रियान्भुवि / अस्य लोकस्य सर्वस्य माहिष्मत्यां महाबलः / / 3 क्षत्रियेष्वाश्रितो धर्मः प्रजानां परिपालनम् / स तु रत्नाकरवतीं सद्वीपां सागराम्बराम् / क्षत्राद्वृत्तिाह्मणानां तैः कथं ब्राह्मणो वरः // 16 शशास सर्वां पृथिवीं हैहयः सत्यविक्रमः // 4 सर्वभूतप्रधानांस्तान्भैक्षवृत्तीनहं सदा / स्ववित्तं तेन दत्तं तु दत्तात्रेयाय कारणे / आत्मसंभावितान्विप्रान्स्थापयाम्यात्मनो वशे॥ 17 क्षत्रधर्म पुरस्कृत्य विनयं श्रुतमेव च / / 5 कथितं ह्यनया सत्यं गायत्र्या कन्यया दिवि / आराधयामास च तं कृतवीर्यात्मजो मुनिम् / विजेष्याम्यवशान्सर्वान्ब्राह्मणांश्चर्मवाससः // 18 न्यमत्रयत संहृष्टः स द्विजश्च वनिभिः / / 6 / / न च मां च्यावयेद्राष्ट्रात्रिषु लोकेषु कश्चन / -2727 -