________________ 13. 106. 42] अनुशासनपर्व [ 18. 107. 27 पूजयामास पूजाहँ विधिदृष्टेन कर्मणा // 42 सर्वलक्षणहीनोऽपि समुदाचारवान्नरः / इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि श्रद्धधानोऽनसूयश्च शतं वर्षाणि जीवति // 13 षडधिकशततमोऽध्यायः // 106 // अक्रोधनः सत्यवादी भूतानामविहिंसकः / 107 अनसयुरजिमश्च शतं वर्षाणि जीवति // 14 युधिष्ठिर उवाच। लोष्टमर्दी तृणच्छेदी नखखादी च यो नरः / शतायुरुक्तः पुरुषः शतवीर्यश्च वैदिके। नित्योच्छिष्टः संकुसुको नेहायुर्विन्दते महत् / / 15 कस्मान्नियन्ते पुरुषा बाला अपि पितामह // 1 ब्राह्मे मुहूर्ते बुध्येत धर्मार्थो चानुचिन्तयेत् / आयुष्मान्केन भवति स्वल्पायुर्वापि मानवः। उत्थायाचम्य तिष्ठेत पूर्वां संध्यां कृताञ्जलिः॥१६ केन वा लभते कीर्तिं केन वा लभते श्रियम् // 2 एवमेवापरां संध्यां समुपासीत वाग्यतः / तपसा ब्रह्मचर्येण जपैहोमैस्तथौषधैः / नेक्षेत्यादित्यमुद्यन्तं नास्तं यान्तं कदाचन // 17 जन्भना यदि वाचारात्तन्मे ब्रूहि पितामह // 3 ऋषयो दीर्घसंध्यत्वादीर्घमायुरवाप्नुवन् / - भीष्म उवाच / तस्मात्तिष्ठेत्सदा पूर्व पश्चिमां चैव वाग्यतः॥१८ अत्र ते वर्तयिष्यामि यन्मां त्वमनुपृच्छसि / ये न पूर्वामुपासन्ते द्विजाः संध्यां न पश्चिमाम् / अल्पायुर्येन भवति दीर्घायुर्वापि मानवः / / 4 सांस्तान्धार्मिको राजा शुद्रकर्माणि कारयेत् // 19 येन वा लभते कीर्तिं येन वा लभते श्रियम् / परदारा न गन्तव्याः सर्ववर्णेषु कर्हिचित् / यथा च वर्तन्पुरुषः श्रेयसा संप्रयुज्यते / / 5 न हीदृशमनायुष्यं लोके किंचन विद्यते / भाचाराल्लभते ह्यायुराचाराल्लभते श्रियम् / यारशं पुरुषस्येह परदारोपसेवनम् // 20 भाचारात्कीर्तिमाप्नोति पुरुषः प्रेत्य चेह च // 6 प्रसाधनं च केशानामञ्जनं दन्तधावनम् / दुराचारो हि पुरुषो नेहायुर्विन्दते महत् / पूर्वाह एव कुर्वीत देवतानां च पूजनम् / / 21 त्रसन्ति यस्माद्भूतानि तथा परिभवन्ति च // 7 पुरीषमूत्रे नोदीक्षेन्नाधितिष्ठेत्कदाचन / तस्मात्कुर्यादिहाचारं य इच्छेद्भूतिमात्मनः / उदक्यया च संभाषां न कुर्वीत कदाचन // 22 अपि पापशरीरस्य आचारो हन्त्यलक्षणम् / / 8 नोत्सजेत पुरीषं च क्षेत्रे ग्रामस्य चान्तिके / भाचारलक्षणो धर्मः सन्तश्चाचारलक्षणाः / उभे मूत्रपुरीषे तु नाप्सु कुर्यात्कदाचन // 23 साधूनां च यथा वृत्तमेतदाचारलक्षणम् // 9 प्रामुखो नित्यमनीयाद्वाग्यतोऽन्नमकुत्सयन् / अप्यदृष्टं श्रुतं वापि पुरुषं धर्मचारिणम् / प्रस्कन्दयेच्च मनसा भुक्त्वा चाग्निमुपस्पृशेत् // 24 भूतिकर्माणि कुर्वाणं तं जनाः कुर्वते प्रियम् // 10 आयुष्यं प्राङ्मुखो भुङ्क्ते यशस्यं दक्षिणामुखः / ये नास्तिका निष्क्रियाश्च गुरुशास्त्रातिलचिनः / धन्यं पश्चान्मुखो भुते ऋतं भुङ्क्ते उदङ्मुखः // 25 अधर्मज्ञा दुराचारास्ते भवन्ति गतायुषः // 11 / नाधितिष्ठेत्तुषाञ्जातु केशभस्मकपालिकाः / विशीला भिन्नमर्यादा नित्यं संकीर्णमैथुनाः / अन्यस्य चाप्युपस्थानं दूरतः परिवर्जयेत् / / 26 अल्पायुषो भवन्तीह नरा निरयगामिनः / / 12 शान्तिहोमांश्च कुर्वीत सावित्राणि च कारयेत् / -2671 -