________________ 13. 76. 14] अनुशासनपर्व [13. 76. 35 यज्ञैराप्यायते सोमः च स गोषु प्रतिष्ठितः / ध्वजं च वाहनं चैव तस्मात्स वृषभध्वजः // 28 सर्वे देवाः प्रमोदन्ते पूर्ववृत्तास्ततः प्रजाः // 14 ततो देवैर्महादेवस्तदा पशुपतिः कृतः। एतान्येव तु भूतानि प्राक्रोशन्वृत्तिकाङ्ख्या / ईश्वरः स गवां मध्ये वृषाङ्क इति चोच्यते // 29 वृत्तिदं चान्वपद्यन्त तृषिताः पितृमातृवत् // 15 एवमव्यप्रवर्णानां कपिलानां महौजसाम् / इतीदं मनसा गत्वा प्रजासर्गार्थमात्मनः / प्रदाने प्रथमः कल्पः सर्वासामेव कीर्तितः // 30 प्रजापतिर्बलाधानममृतं प्रापिबत्तदा // 16 लोकज्येष्ठा लोकवृत्तिप्रवृत्ता स गतस्तस्य तृप्तिं तु गन्धं सुरभिमुद्गिरन् / . रुद्रोपेताः सोमविष्यन्दभूताः / ददर्शोद्गारसंवृत्तां सुरभि मुखजां सुताम् // 17 सौम्याः पुण्याः कामदाः प्राणदाश्च सासृजत्सौरभेयीस्तु सुरभिर्लोकमातरः। .. ___गा वै दत्त्वा सर्वकामप्रदः स्यात् // 31 सुवर्णवर्णाः कपिलाः प्रजानां वृत्तिधेनवः // 18 इमं गवां प्रभवविधानमुत्तमं तासाममृतवर्णानां क्षरन्तीनां समन्ततः / पठन्सदा शुचिरतिमङ्गलप्रियः। बभूवामृतजः फेनः स्रवन्तीनामिवोर्मिजः // 19 विमुच्यते कलिकलुषेण मानवः स वत्समुखविभ्रष्टो भवस्य भुवि तिष्ठतः / प्रियं सुतान्पशुधनमाप्नुयात्तथा // 32 शिरस्यवाप तत्क्रुद्धः स तदोदक्षत प्रभुः / हव्यं कव्यं तर्पणं शान्तिकर्म ललाटप्रभवेनाक्ष्णा रोहिणीः प्रदहन्निव // 20 यानं वासो वृद्धबालस्य पुष्टिम् / तत्तेजस्तु ततो रौद्रं कपिला गा विशां पते / एतान्सर्वान्गोप्रदाने गुणान्वै नानावर्णत्वमनयन्मेघानिव दिवाकरः / / 21 दाता राजन्नाप्नुयाद्वै सदैव // 33 यास्तु तस्मादपक्रम्य सोममेवाभिसंश्रिताः / वैशंपायन उवाच। यथोत्पन्नाः स्ववर्णस्थास्ता नीता नान्यवर्णताम् // 22 पितामहस्याथ निशम्य वाक्यं अथ छुद्धं महादेवं प्रजापतिरभाषत / / राजा सह भ्रातृभिराजमीढः / अमृतेनावसिक्तस्त्वं नोच्छिष्टं विद्यते गवाम् // 23 सौवर्णकांस्योपदुहास्ततो गाः यथा ह्यमृतमादाय सोमो विष्यन्दते पुनः / पार्थो ददौ ब्राह्मणसत्तमेभ्यः // 34 तथा क्षीरं क्षरन्त्येता रोहिण्योऽमृतसंभवाः // 24 तथैव तेभ्योऽभिददौ द्विजेभ्यो न दुष्यत्यनिलो नाग्निर्न सुवर्ण न चोदधिः / गवां सहस्राणि शतानि चैव। नामृतेनामृतं पीतं वत्सपीता न वत्सला / / 25 यज्ञान्समुद्दिश्य च दक्षिणार्थे इमाल्लोकान्भरिष्यन्ति हविषा प्रसवेन च। लोकान्विजेतुं परमां च कीर्तिम् // 35 आसामैश्वर्यमश्रीहि सर्वामृतमयं शुभम् // 26 वृषभं च ददौ तस्मै सह ताभिः प्रजापतिः। इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि प्रसादयामास मनस्तेन रुद्रस्य भारत // 27 षट्सप्ततितमोऽध्यायः // 76 // प्रीतश्चापि महादेवश्चकार वृषभं तदा / -2621 -