________________ 13. 72.1] महाभारते [13. 72. 23 % 3D 72 मृदुर्दान्तो देवपरायणश्च ब्रह्मोवाच / सर्वातिथिश्चापि तथा दयावान् / योऽयं प्रश्नस्त्वया पृष्टो गोप्रदानाधिकारवात् / ईदृग्गुणो मानवः संप्रयाति नास्य प्रष्टास्ति लोकेऽस्मिंस्त्वत्तोऽन्यो हि शतक्रतो॥ लोकं गवां शाश्वतं चाव्ययं च // 12 सन्ति नानाविधा लोका यांस्त्वं शक्र न पश्यसि / न पारदारी पश्यति लोकमेनं पश्यामि यानहं लोकानेकपन्यश्च याः स्त्रियः // 2 ____ न वै गुरुघ्नो न मृषाप्रलापी / कर्मभिश्चापि सुशुभैः सुव्रता ऋषयस्तथा। सदापवादी ब्राह्मणः शान्तवेदो सशरीरा हि तान्यान्ति ब्राह्मणाः शुभवृत्तयः // 3 दोषैरन्यैर्यश्च युक्तो दुरात्मा // 13 . शरीरन्यासमोक्षेण मनसा निर्मलेन च / न मित्रध्रु.कृतिकः कृतघ्नः स्वप्नभूतांश्च ताल्लोकान्पश्यन्तीहापि सुव्रताः // 4 ____ शठोऽनृजुर्धर्मविद्वेषकश्च। .. ते तु लोकाः सहस्राक्ष शृणु यादृग्गुणान्विताः / न ब्रह्महा मनसापि प्रपश्येन तत्र क्रमते कालो न जरा न च पापकम् / द्रवां लोकं पुण्यकृतां निवासम् // 14 तथान्यन्नाशुभं किंचिन्न व्याधिस्तत्र न क्लमः॥ 5 एतत्ते सर्वमाख्यातं नैपुणेन सुरेश्वर / यद्यच्च गावो मनसा तस्मिन्वाञ्छन्ति वासव / गोप्रदानरतानां तु फलं शृणु शतक्रतो // 15 तत्सर्व प्रापयन्ति स्म मम प्रत्यक्षदर्शनात् / दायाद्यलब्धैरथैर्यो गाः क्रीत्वा संप्रयच्छति। कामगाः कामचारिण्यः कामात्कामांश्च भुञ्जते // 6 धर्मार्जितधनकीतान्स लोकानश्नुतेऽक्षयान् // 16 वाप्यः सरांसि सरितो विविधानि वनानि च। यो वै ब्रूते धनं जित्वा गाः क्रीत्वा संप्रयच्छति। गृहाणि पर्वताश्चैव यावद्र्व्यं च किंचन // 7 स दिव्यमयुतं शक्र वर्षाणां फलमभुते // 17 मनोज्ञं सर्वभूतेभ्यः सर्वं तत्र प्रदृश्यते। दायाद्या यस्य वै गावो न्यायपूर्वैरुपार्जिताः। ईदृशान्विद्धि ताल्लोकान्नास्ति लोकस्ततोऽधिकः // प्रदत्तास्ताः प्रदातॄणां संभवन्त्यक्षया ध्रुवाः // 18 तत्र सर्वसहाः क्षान्ता वत्सला गुरुवर्तिनः / प्रतिगृह्य च यो दद्याद्गाः सुशुद्धेन चेतसा / अहंकारैर्विरहिता यान्ति शक्र नरोत्तमाः // 9 तस्यापीहाक्षयाल्लोकान्ध्रुवान्विद्धि शचीपते // 19 यः सर्वमांसानि न भक्षयीत जन्मप्रभृति सत्यं च यो ब्रूयान्नियतेन्द्रियः / . पुमान्सदा यावदन्ताय युक्तः / गुरुद्विजसहः क्षान्तस्तस्य गोभिः समा गतिः॥२० मातापित्रोरर्चिता सत्ययुक्तः न जातु ब्राह्मणो वाच्यो यदवाच्यं शचीपते। शुभूषिता ब्राह्मणानामनिन्द्यः // 10 मनसा गोषु न द्रुह्येद्गोवृत्तिर्गोनुकम्पकः // 21 अक्रोधनो गोषु तथा द्विजेषु सत्ये धर्मे च निरतस्तस्य शक्र फलं शृणु। धर्मे रतो गुरुशुश्रूषकश्च / गोसहस्रेण समिता तस्य धेनुर्भवत्युत // 22 यावज्जीवं सत्यवृत्ते रतश्च क्षत्रियस्य गुणैरेभिरन्वितस्य फलं शृणु / दाने रतो यः क्षमी चापराधे // 11 / तस्यापि शततुल्या गौर्भवतीति विनिश्चयः // 23 -2614