________________ 13. 59. 1] अनुशासनपर्व [ 13. 60.6 कार्यमित्येव मन्वाना धर्मज्ञाः सूक्ष्मदर्शिनः // 13 युधिष्ठिर उवाच / अपि ते ब्रामणा भुक्त्वा गताः सोद्धरणान्गृहान् / यौ तु स्यातां चरणेनोपपन्नौ येषां दाराः प्रतीक्षन्ते पर्जन्यमिव कर्षकाः // 14 ____यौ विद्यया सदृशौ जन्मना च / अन्नानि प्रातःसवने नियता ब्रह्मचारिणः / ताभ्यां दानं कतरस्मै विशिष्ट ब्राह्मणास्तात भुञ्जानास्त्रेताग्नीप्रीणयन्तु ते // 15 मयाचमानाय च याचते च // 1 माध्यंदिनं ते सक्नं ददतस्तात वर्तताम् / भीष्म उवाच / गा हिरण्यानि वासांसि तेनेन्द्रः प्रीयतां तव // 16 श्रेयो वै याचतः पार्थ दत्तमाहुरयाचते / तृतीयं सवनं तत्ते वैश्वदेवं युधिष्ठिर / अर्हत्तमो वै धृतिमान्कृपणादधृतात्मनः / / 2 / यदेवेभ्यः पितृभ्यश्च विप्रेभ्यश्च प्रयच्छसि // 17 क्षत्रियो रक्षणधृतिर्ब्राह्मणोऽनर्थनाधृतिः / अहिंसा सर्वभूतेभ्यः संविभागश्च सर्वशः / ब्राह्मणो धृतिमान्विद्वान्देवान्प्रीणाति तुष्टिमान् // 3 दमस्त्यागो धृतिः सत्यं भवत्ववभृथाय ते // 18 / याच्यामाहुरनीशस्य अभिहारं च भारत / एष ते विततो यज्ञः श्रद्धापूतः सदक्षिणः / उद्वेजयति याचन्हि सदा भूतानि दस्युवत् // 4 विशिष्टः सर्वयज्ञेभ्यो नित्यं तात प्रवर्तताम् // 19 म्रियते याचमानो वै तमनु म्रियते ददत् / इति श्रीमहाभारते अनुशासनपर्वणि ददत्संजीवयत्येनमात्मानं च युधिष्ठिर // 5 एकोनषष्टितमोऽध्यायः॥ 59 // भानशंस्यं परो धर्मो याचते यत्प्रदीयते।। अयाचतः सीदमानान्सौंपायेनिमन्त्रय // 6 युधिष्ठिर उवाच। यदि वै तादृशा राष्ट्रे वसेयुस्ते द्विजोत्तमाः / दानं यज्ञक्रिया चेह किंस्वित्प्रेत्य महाफलम् / भस्मच्छन्नानिवान्नीस्तान्बुध्येथास्त्वं प्रयत्नतः / / 7 कस्य ज्यायः फलं प्रोक्तं कीदृशेभ्यः कथं कदा // तपसा दीप्यमानास्ते दहेयुः पृथिवीमपि / एतदिच्छामि विज्ञातुं याथातथ्येन भारत / पूज्या हि ज्ञानविज्ञानतपोयोगसमन्विताः // 8 विद्वजिज्ञासमानाय दानधर्मान्प्रचक्ष्व मे // 2 तेभ्यः पूजां प्रयुञ्जीथा ब्राह्मणेभ्यः परंतप / अन्तर्वेद्यां च यद्दत्तं श्रद्धया चानृशंस्यतः / ददद्बहुविधान्दायानुपच्छन्दानयाचताम् // 9 किंखिन्निःश्रेयसं तात तन्मे ब्रूहि पितामह // 3 यदग्निहोत्रे सुहुते सायंप्रातर्भवेत्फलम् / भीष्न उवाच / विद्यावेदव्रतवति तदानफलमुच्यते / / 10 रौद्रं कर्म क्षत्रियस्य सततं तात वर्तते / विद्यावेदव्रतस्नातानव्यपाश्रयजीविनः / तस्य वैतानिकं कर्म दानं चैवेह पावनम् // 4 गढस्वाध्यायतपसो ब्राह्मणान्संशितव्रतान् // 11 न तु पापकृतां राज्ञां प्रतिगृह्णन्ति साधवः / कतैरावसथैहृद्यैः सप्रेष्यैः सपरिच्छदैः / एतस्मात्कारणाद्यज्ञैर्यजेद्राजाप्तदक्षिणैः // 5 निमनयेथाः कोन्तेय कामेश्चान्यैर्द्विजोत्तमान् // 12 / अथ चेत्प्रतिगृह्णीयुर्दद्यादहरहर्नृपः / अपि ते प्रतिगृह्णीयुः श्रद्धापूतं युधिष्ठिर / श्रद्धामास्थाय परमां पावनं ह्येतदुत्तमम् // 6 - 2595 -