________________ 12. 335. 46] महाभारते [12. 385.74 गङ्गा सरस्वती पुण्या ध्रुवावास्तां महानदी // 46 - तं दृष्ट्वा दानवेन्द्रौ तौ महाहासममुश्चताम् // 59 चक्षुषी सोमसूर्यौ ते नासा संध्या पुनः स्मृता। ऊचतुश्च समाविष्टौ रजसा तमसा च तौ / ॐकारस्त्वथ संस्कारो विद्युजिह्वा च निर्मिता // 47 अयं स पुरुषः श्वेतः शेते निद्रामुपागतः // 60 दन्ताश्च पितरो राजन्सोमपा इति विश्रुताः। अनेन नूनं वेदानां कृतमाहरणं रसात् / गोलोको ब्रह्मलोकश्च ओष्ठावास्तां महात्मनः / कस्यैष को नु खल्वेष किं च स्वपिति भोगवान् / / ग्रीवा चास्याभवद्राजन्कालरात्रिर्गुणोत्तरा // 48 इत्युच्चारितवाक्यौ तौ बोधयामासतुर्हरिम् / एतद्धयशिरः कृत्वा नानामूर्तिभिरावृतम् / युद्धार्थिनौ तु विज्ञाय विबुद्धः पुरुषोत्तमः // 62 अन्तर्दधे स विश्वेशो विवेश च रसां प्रभुः // 49 निरीक्ष्य चासुरेन्द्रौ तौ ततो युद्धे मनो दधे / रसां पुनः प्रविष्टश्च योगं परममास्थितः / अथ युद्धं समभवत्तयोर्नारायणस्य च // 63 शैक्षं स्वरं समास्थाय ओमिति प्रासृजत्स्वरम् // 50 / रजस्तमोविष्टतनू तावुभौ मधुकैटभौ। ' स स्वरः सानुनादी च सर्वगः स्निग्ध एव च / ब्रह्मणोपचितिं कुर्वञ्जघान मधुसूदनः // 64 बभूवान्तर्महीभूतः सर्वभूतगुणोदितः // 51 ततस्तयोर्वधेनाशु वेदापहरणेन च / ततस्तावसुरौ कृत्वा वेदान्समयबन्धनान् / शोकापनयनं चक्रे ब्रह्मणः पुरुषोत्तमः // 65 रसातले विनिक्षिप्य यतः शब्दस्ततो द्रुतौ // 52 ततः परिवृतो ब्रह्मा हतारिर्वेदसत्कृतः / एतस्मिन्नन्तरे राजन्देवो यशिरोधरः। निर्ममे स तदा लोकान्कृत्स्नान्स्थावरजङ्गमान् // 66 जग्राह वेदानखिलानरसातलगतान्हरिः। दत्त्वा पितामहायाग्रयां बुद्धिं लोकविसर्गिकीम् / प्रादाच्च ब्रह्मणे भूयस्ततः स्वां प्रकृतिं गतः // 53 तत्रैवान्तर्दधे देवो यत एवागतो हरिः // 67 स्थापयित्वा हयशिर उदक्पूर्व महोदधौ / तौ दानवौ हरिहत्वा कृत्वा हयशिरस्तनुम् / वेदानामालयश्चापि बभूवाश्वशिरास्ततः // 54 पुनः प्रवृत्तिधर्मार्थं तामेव विदधे तनुम् // 68 अथ किंचिदपश्यन्तौ दानवौ मधुकैटभौ।। एवमेष महाभागो बभूवाश्वशिरा हरिः। पुनराजग्मतुस्तत्र वेगितौ पश्यतां च तौ / पौराणमेतदाख्यातं रूपं वरदमैश्वरम् // 69 यत्र वेदा विनिक्षिप्तास्तत्स्थानं शून्यमेव च // 55 / यो ह्येतद्ब्राह्मणो नित्यं शृणुयाद्धारयेत वा। तत उत्तममास्थाय वेगं बलवतां वरौ / न तस्याध्ययनं नाशमुपगच्छेत्कदाचन // 70 पुनरुत्तस्थतुः शीघ्रं रसानामालयात्तदा / आराध्य तपसोग्रेण देवं हयशिरोधरम् / ददृशाते च पुरुषं तमेवादिकरं प्रभुम् // 56 पाञ्चालेन क्रमः प्राप्तो रामेण पथि देशिते / / 71 श्वेतं चन्द्रविशुद्धाभमनिरुद्धतनौ स्थितम् / एतद्धयशिरो राजन्नाख्यानं तव कीर्तितम् / भूयोऽप्यमितविक्रान्तं निद्रायोगमुपागतम् // 57 पुराणं वेदसमितं यन्मां त्वं परिपृच्छसि // 72 आत्मप्रमाणरचिते अपामुपरि कल्पिते। यां यामिच्छेत्तनुं देवः कर्तुं कार्यविधौ कचित् / शयने नागभोगाढये ज्वालामालासमावृते // 58 तां तां कुर्याद्विकुर्वाणः स्वयमात्मानमात्मना / / 73 निष्कल्मषेण सत्त्वेन संपन्नं रुचिरप्रभम् / / एष वेदनिधिः श्रीमानेष वै तपसो निधिः / -2474 -