________________ 12. 318. 39 ] महाभारते [ 12. 319.1 अप्रमत्ताः शठाः क्रूरा विक्रान्ताः पर्युपासते // 39 / न ह्येष क्षयमाप्नोति सोमः सुरगुणैर्यथा / छेशाः प्रतिनिवर्तन्ते केषांचिदसमीक्षिताः। कम्पितः पतते भूमिं पुनश्चैवाधिरोहति / स्वं स्वं च पुनरन्येषां न किंचिदभिगम्यते // 40 क्षीयते हि सदा सोमः पुनश्चैवाभिपूर्यते / / 54 महच्च फलवैषम्यं दृश्यते कर्मसंधिषु / रविस्तु संतापयति लोकान्रश्मिभिरुल्बणैः / वहन्ति शिबिकामन्ये यात्यन्ये शिबिकागताः // सर्वतस्तेज आदत्ते नित्यमक्षयमण्डलः // 55 सर्वेषामृद्धिकामानामन्ये रथपुरःसराः / अतो मे रोचते गन्तुमादित्यं दीप्ततेजसम् / मनुजाश्च शतस्त्रीकाः शतशो विधवाः स्त्रियः // 42 अत्र वत्स्यामि दुर्धर्षो निःसङ्गेनान्तरात्मना // 56 द्वंद्वारामेषु भूतेषु गच्छन्त्येकैकशो नराः / सूर्यस्य सदने चाहं निक्षिप्येदं कलेवरम् / इदमन्यत्परं पश्य मात्र मोहं करिष्यसि // 43 ऋषिभिः सह यास्यामि सौरं तेजोऽतिदुःसहम् // त्यज धर्ममधर्म च उभे सत्यानृते त्यज / आपृच्छामि नगान्नागान्गिरीनुवी दिशो दिवम् / उभे सत्यानृते त्यक्त्वा येन त्यजसि तं त्यज // 44 देवदानवगन्धर्वान्पिशाचोरगराक्षसान् // 58 एतत्ते परमं गुह्यमाख्यातमृषिसत्तम / लोकेषु सर्वभूतानि प्रवेक्ष्यामि नसंशयः / येन देवाः परित्यज्य मर्त्यलोकं दिवं गताः // 45 पश्यन्तु योगवीर्य मे सर्वे देवाः सहर्षिभिः // 59 भीष्म उवाच / अथानुज्ञाप्य तमृर्षि नारदं लोकविश्रुतम् / नारदस्य वचः श्रुत्वा शुकः परमबुद्धिमान् / तस्मादनुज्ञां संप्राप्य जगाम पितरं प्रति // 60 संचिन्त्य मनसा धीरो निश्चयं नाध्यगच्छत / / 46 सोऽभिवाद्य महात्मानमूर्षि द्वैपायनं मुनिम् / पुत्रदारैर्महान्क्लेशो विद्याम्नाये महाश्रमः। शुकः प्रदक्षिणीकृत्य कृष्णमापृष्टवान्मुनिः / / 61 किं नु स्याच्छाश्वतं स्थानमल्पक्लेशं महोदयम् // 47 श्रुत्वा ऋषिस्तद्वचनं शुकस्य ततो मुहूर्त संचिन्त्य निश्चितां गतिमात्मनः / ___ प्रीतो महात्मा पुनराह चैनम् / परावरज्ञो धर्मस्य परां नैःश्रेयसी गतिम् // 48 भो भोः पुत्र स्थीयतां तावदद्य कथं त्वमसंक्लिष्टो गच्छेयं परमां गतिम् / ____ यावच्चक्षुः प्रीणयामि त्वदर्थम् // 62 नावर्तेयं यथा भूयो योनिसंसारसागरे // 49 / निरपेक्षः शुको भूत्वा निःस्नेहो मुक्तबन्धनः / परं भावं हि काङ्गामि यत्र नावर्तते पुनः। मोक्षमेवानुसंचिन्त्य गमनाय मनो दधे / सर्वसङ्गान्परित्यज्य निश्चितां मनसो गतिम् // 50 पितरं संपरित्यज्य जगाम द्विजसत्तमः / / 63 तत्र यास्यामि यत्रात्मा शमं मेऽधिगमिष्यति। / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि अक्षयश्चाव्ययश्चैव यत्र स्थास्यामि शाश्वतः // 51 / अष्टादशाधिकत्रिशततमोऽध्यायः // 318 // न तु योगमृते शक्या प्राप्तुं सा परमा गतिः / अवबन्धो हि मुक्तस्य कर्मभिर्नोपपद्यते // 52 भीष्म उवाच / तस्माद्योगं समास्थाय त्यक्त्वा गृहकलेवरम् / गिरिपृष्ठं समारुह्य सुतो व्यासस्य भारत / वायुभूतः प्रवेक्ष्यामि तेजोराशिं दिवाकरम् // 53 | समे देशे विविक्ते च निःशलाक उपाविशत् // 1 - 2436 -