________________ 12. 308. 174] महाभारते [ 12. 309. 10 ज्ञानं कृतमबीजं ते कथं तेनेह भिक्षुणा // 174 तथा हि त्वच्छरीरेऽस्मिन्निमां वत्स्यामि शर्वरीम् / न गार्हस्थ्याच्युतश्च त्वं मोक्षं नावाप्य दुर्विदम् / साहमासनदानेन वागातिथ्येन चार्चिता। . उभयोरन्तराले च वर्तसे मोक्षवातिकः / / 175 सुप्ता सुशरणा प्रीता श्वो गमिष्यामि मैथिल।१९० न हि मुक्तस्य मुक्तेन ज्ञस्यैकत्वपृथक्त्वयोः / इत्येतानि स वाक्यानि हेतुमन्त्यर्थवन्ति च / भावाभावसमायोगे जायते वर्णसंकरः // 176 श्रुत्वा नाधिजगौ राजा किंचिदन्यदतः परम् // 191 वर्णाश्रमपृथक्त्वे च दृष्टार्थस्यापृथक्त्विनः / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि नान्यदन्यदिति ज्ञात्वा नान्यदन्यत्प्रवर्तते // 177 अष्टाधिकत्रिशततमोऽध्यायः // 308 // पाणी कुण्डं तथा कुण्डे पयः पयसि मक्षिकाः / ___309 आश्रिताश्रययोगेन पृथक्त्वेनाश्रया वयम् // 178 युधिष्ठिर उवाच। न तु कुण्डे पयोभावः पयश्चापि न मक्षिकाः। - कथं निर्वेदमापन्नः शुको वैयासकिः पुरा। स्वयमेवाश्रयन्त्येते भावा न तु पराश्रयम् // 179 / एतदिच्छामि कौरव्य श्रोतुं कौतूहलं हि मे // 1 पृथक्त्वादाश्रमाणां च वर्णान्यत्वे तथैव च / भीष्म उवाच / परस्परपृथक्त्वाच्च कथं ते वर्णसंकरः // 180 प्राकृतेन सुवृत्तेन चरन्तमकुतोभयम् / नास्मि वर्णोत्तमा जात्या न वैश्या नावरा तथा। अध्याप्य कृत्स्नं स्वाध्यायमन्वशाद्वै पिता सुतम् // तव राजन्सवर्णास्मि शुद्धयोनिरविप्लुता // 181 धर्म पुत्र निषेवस्त्र सुतीक्ष्णौ हि हिमातपौ। प्रधानो नाम राजर्षिय॑क्तं ते श्रोत्रमागतः / क्षुत्पिपासे च वायुं च जय नित्यं जितेन्द्रियः // 3 कुले तस्य समुत्पन्नां सुलभा नाम विद्धि माम् / / सत्यमार्जवमक्रोधमनसूयां दमं तपः / द्रोणश्च शतशृङ्गश्च वक्रद्वारश्च पर्वतः / अहिंसां चानृशंस्यं च विधिवत्परिपालय // 4 मम सत्रेषु पूर्वेषां चिता मघवता सह // 183 सत्ये तिष्ठ रतो धर्मे हित्वा सर्वमनाजवम् / साहं तस्मिन्कुले जाता भर्तर्यसति मद्विधे / देवतातिथिशेषेण यात्रां प्राणस्य संश्रय // 5 विनीता मोक्षधर्मषु चराम्येका मुनिव्रतम् / / 184 फेनपात्रोपमे देहे जीवे शकुनिवस्थिते / नास्मि सत्रप्रतिच्छन्ना न परस्वाभिमानिनी / अनित्ये प्रियसंवासे कथं स्वपिषि पुत्रक // 6 न धर्मसंकरकरी स्वधर्मेऽस्मि धृतव्रता / / 185 अप्रमत्तेषु जाग्रत्सु नित्ययुक्तेषु शत्रुषु / नास्थिरा स्वप्रतिज्ञायां नासमीक्ष्यप्रवादिनी / अन्तरं लिप्समानेषु बालस्त्वं नावबुध्यसे // 7 नासमीक्ष्यागता चाहं त्वत्सकाशं जनाधिप // 186 / / गण्यमानेषु वर्षेषु क्षीयमाणे तथायुषि / मोक्षे ते भावितां बुद्धिं श्रुत्वाहं कुशलैषिणी। जीविते शिष्यमाणे च किमुत्थाय न धावसि // 8 तव मोक्षस्य चाप्यस्य जिज्ञासार्थमिहागता॥१८७ ऐहलौकिकमीहन्ते मांसशोणितवर्धनम् / न वर्गस्था ब्रवीम्येतत्स्वपक्षपरपक्षयोः / पारलौकिककायेषु प्रसुप्ता भृशनास्तिकाः / / 9 मुक्तो न मुच्यते यश्च शान्तो यश्च न शाम्यति // धर्माय येऽभ्यसूयन्ति बुद्धिमोहान्विता नराः / यथा शून्ये पुरागारे भिक्षुरेका निशां वसेत् / / अपथा गच्छतां तेषामनुयातापि पीड्यते // 10 -2418 ---