Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 762

12. 291. 35 ] महाभारते [12. 292. 14 एतदक्षरमित्युक्तं क्षरतीदं यथा जगत् / 292 जगन्मोहात्मकं प्राहुरव्यक्तं व्यक्तसंज्ञकम् // 35 वसिष्ठ उवाच / महांश्चैवाप्रजो नित्यमेतत्क्षरनिदर्शनम् / एवमप्रतिबुद्धत्वादबुद्धमनुवर्तते / कथितं ते महाराज यस्मान्नावर्तते पुनः // 36 देहाद्देहसहस्राणि तथा समभिपद्यते // 1 पञ्चविंशतिमो विष्णुर्निस्तत्त्वस्तत्त्वसंज्ञकः / तिर्यग्योनिसहस्रेषु कदाचिद्देवतास्वपि / तत्त्वसंश्रयणादेतत्तत्त्वमाहुर्मनीषिणः // 37 उपपद्यति संयोगाद्गुणैः सह गुणक्षयात् // 2 यदमूर्त्यसृजव्यक्तं तत्तन्मूर्त्यधितिष्ठति / मानुषत्वाद्दिवं याति दिवो मानुष्यमेव च / चतुर्विंशतिमो व्यक्तो ह्यमूर्तः पञ्चविंशकः / / 38 मानुष्यान्निरयस्थानमानन्त्यं प्रतिपद्यते // 3 स एव हृदि सर्वासु मूर्तिष्वातिष्ठतेऽऽत्मवान् / / कोशकारो यथात्मानं कीटः समनुरुन्धति / चेतयंश्चेतनो नित्यः सर्वमूर्तिरमूर्तिमान् / / 39 सूत्रतन्तुगुणैर्नित्यं तथायमगुणों गुणैः // 4 सर्गप्रलयधर्मिण्या असर्गप्रलयात्मकः / द्वंद्वमेति च निद्वंद्वस्तासु तास्विह योनिषु / गोचरे वर्तते नित्यं निर्गुणो गुणसंज्ञकः // 40 शीर्षरोगेऽक्षिरोगे च दन्तशूले गलग्रहे // 5 एवमेष महानात्मा सर्गप्रलयकोविदः। जलोदरेऽर्शसां रोगे ज्वरगण्डविषूचिके / विकुर्वाणः प्रकृतिमानभिमन्यत्यबुद्धिमान् // 41 श्वित्रे कुष्ठेऽग्निदाहे च सिध्मापस्मारयोरपि // 6 तमःसत्त्वरजोयुक्तस्तासु तास्विह योनिषु / यानि चान्यानि द्वंद्वानि प्राकृतानि शरीरिषु / लीयतेऽप्रतिबुद्धत्वादबुद्धजनसेवनात् / / 42 उत्पद्यन्ते विचित्राणि तान्येषोऽप्यभिमन्यते / सहवासो निवासात्मा नान्योऽहमिति मन्यते। अभिमन्यत्यभीमानात्तथैव सुकृतान्यपि // 7 योऽहं सोहऽमिति ह्युक्त्वा गुणाननु निवर्तते // 43 एकवासाश्च दुर्वासाः शायी नित्यमधस्तथा / तमसा तामसान्भावान्विविधान्प्रतिपद्यते / मण्डूकशायी च तथा वीरासनगतस्तथा // 8 रजसा राजसांश्चैव सात्त्विकान्सत्त्वसंश्रयात् // 44 चीरधारणमाकाशे शयनं स्थानमेव च / शुक्ललोहितकृष्णानि रूपाण्येतानि त्रीणि तु। इष्टकाप्रस्तरे चैव कण्टकप्रस्तरे तथा // 9 सर्वाण्येतानि रूपाणि जानीहि प्राकृतानि वै // 45 भस्मप्रस्तरशायी च भमिशय्यानलेपनः / तामसा निरयं यान्ति राजसा मानुषांस्तथा। वीरस्थानाम्बुपके च शयनं फलकेषु च // 10 सात्त्विका देवलोकाय गच्छन्ति सुखभागिनः॥४६ विविधासु च शय्यासु फलगृद्ध्यान्वितोऽफलः / निष्कैवल्येन पापेन तिर्यग्योनिमवाप्नुयात् / मुञ्जमेखलनग्नत्वं क्षौमकृष्णाजिनानि च // 11 पुण्यपापेन मानुष्यं पुण्येनैकेन देवताः / / 47 शाणीवालपरीधानो व्याघ्रचर्मपरिच्छदः / एवमव्यक्तविषयं क्षरमाहुर्मनीषिणः / सिंहचर्मपरीधानः पट्टवासास्तथैव च // 12 पञ्चविंशतिमो योऽयं ज्ञानादेव प्रवर्तते // 48 कीटकावसनश्चैव चीरवासास्तथैव च / इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि वस्त्राणि चान्यानि बहून्यभिमन्यत्यबुद्धिमान् // 13 एकनवत्यधिकद्विशततमोऽध्यायः // 291 // भोजनानि विचित्राणि रत्नानि विविधानि च / -2890 -