________________ 12. 216. 25] महाभारते [12. 217. 24 गुहायां निहितानि त्वं मम रत्नानि पृच्छसि / / नैतत्सम्यग्विजानन्तो नरा मुह्यन्ति वज्रभृत् // 9 यदा मे भविता कालस्तदा त्वं तानि द्रक्ष्यसि // 25 ये त्वेवं नाभिजानन्ति रजोमोहपरायणाः / न त्वेतदनुरूपं ते यशसो वा कुलस्य वा। | ते कृच्छं प्राप्य सीदन्ति बुद्धिर्येषां प्रणश्यति॥१० समृद्धार्थोऽसमृद्धार्थं यन्मां कत्थितुमिच्छसि // 26 बुद्धिलाभे हि पुरुषः सर्वं नुदति किल्बिषम् / न हि दुःखेषु शोचन्ति न प्रहृष्यन्ति चर्द्धिषु / विपाप्मा लभते सत्यं सत्त्वस्थः संप्रसीदति // 11 कृतप्रज्ञा ज्ञानतृप्ताः क्षान्ताः सन्तो मनीषिणः // 27 ततस्तु ये निवर्तन्ते जायन्ते वा पुनः पुनः / त्वं तु प्राकृतया बुद्धया पुरंदर विकत्थसे / कृपणाः परितप्यन्ते तेऽनथैः परिचोदिताः // 12 यदाहमिव भावी त्वं तदा नैवं वदिष्यसि // 28 अर्थसिद्धिमनथं च जीवितं मरणं तथा। इति श्रीमहाभारते शान्तिपर्वणि सुखदुःखफलं चैव न द्वेष्मि न च कामये // 13 षोडशाधिकद्विशततमोऽध्यायः // 216 // हतं हन्ति हतो ह्येव यो नरो हन्ति कंचन / 217 उभौ तौ न विजानीतो यश्च हन्ति हतश्च यः॥१४ भीष्म उवाच / हत्वा जित्वा च मघवन्यः कश्चित्पुरुषायते / पुनरेव तु तं शक्रः प्रहसन्निदमब्रवीत् / अकर्ता ह्येव भवति कर्ता त्वेव करोति तत् // 15 निःश्वसन्तं यथा नागं प्रव्याहाराय भारत // 1 को हि लोकस्य कुरुते विनाशप्रभवावुभौ। यत्तद्यानसहस्रेण ज्ञातिभिः परिवारितः / कृतं हि तत्कृतेनैव कर्ता तस्यापि चापरः / / 16 लोकान्प्रतायन्सर्वान्यास्यस्मानवितर्कयन् / / 2 पृथिवी वायुराकाशमापो ज्योतिश्च पश्चमम् / दृष्ट्वा सुकृपणां चेमामवस्थामात्मनो बले / एतद्योनीनि भूतानि तंत्र का परिदेवना // 17 ज्ञातिमित्रपरित्यक्तः शोचस्याहो न शोचसि // 3 महाविद्योऽल्पविद्यश्च बलवान्दुर्बलश्च यः। प्रीतिं प्राप्यातुलां पूर्व लोकांश्चात्मवशे स्थितान् / दर्शनीयो विरूपश्च सुभगो दुर्भगश्च यः // 18 विनिपातमिमं चाद्य शोचस्याहो न शोचसि // 4 सर्व कालः समादत्ते गम्भीरः स्वेन तेजसा / बलिरुवाच / तस्मिन्कालवशं प्राप्ते का व्यथा मे विजानतः // 19 अनित्यमुपलक्ष्येदं कालपर्यायमात्मनः / दग्धमेवानुदहति हतमेवानुहन्ति च।। तस्माच्छक न शोचामि सर्वं ह्येवेदमन्तवत् // 5 नश्यते नष्टमेवाग्रे लब्धव्यं लभते नरः // 20 अन्तवन्त इमे देहा भूतानाममराधिप / नास्य द्वीपः कुतः पारं नावारः संप्रदृश्यते / तेन शक न शोचामि नापराधादिदं मम // 6 नान्तमस्य प्रपश्यामि विधेर्दिव्यस्य चिन्तयन् // 21 जीवितं च शरीरं च प्रेत्य वै सह जायते / यदि मे पश्यतः कालो भूतानि न विनाशयेत् / उभे सह विवर्धते उभे सह विनश्यतः // 7 स्यान्मे हर्षश्च दर्पश्च क्रोधश्चैव शचीपते // 22 तदीदृशमिदं भावमवशः प्राप्य केवलम् / तुषभक्षं तु मां ज्ञात्वा प्रविविक्तजने गृहे। यद्येवमभिजानामि का व्यथा मे विजानतः // 8 बिभ्रतं गार्दभं रूपमादिश्य परिगर्हसे / / 23 भूतानां निधनं निष्ठा स्रोतसामिव सागरः। इच्छन्नहं विकुर्यां हि रूपाणि बहुधात्मनः / --2282 -