Mahabharat Samhita Part 03

SR No.: 004323
Original Sutra Author: N/A
Author: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publisher: Bhandarkar Oriental Research Institute
Publication Year: 1974
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Hindi
Classification: Book_Devnagari
File Size: 19 MB

Page 565

12. 149. 35 ] शान्तिपर्व [ 12. 149. 63 धर्म चरत यत्नेन तथाधर्मान्निवर्तत / ततो नेष्यथ वा पुत्रमिहस्था वा भविष्यथ // 49 वर्तध्वं च यथाकालं दैवतेषु द्विजेषु च // 35 गृध्र उवाच / शोकं त्यजत दैन्यं च सुतस्नेहान्निवर्तत / अद्य वर्षसहस्रं मे साग्रं जातस्य मानुषाः / त्यज्यतामयमाकाशे ततः शीघ्रं निवर्तत // 36 न च पश्यामि जीवन्तं मृतं स्त्रीपुनपुंसकम् // 50 यत्करोति शुभं कर्म तथाधर्म सुदारुणम्। मृता गर्भेषु जायन्ते म्रियन्ते जातमात्रकाः / तत्कतैव समश्नाति बान्धवानां किमत्र हि // 37 विक्रमन्तो म्रियन्ते च यौवनस्थास्तथापरे // 51 इह त्यक्त्वा न तिष्ठन्ति बान्धवा बान्धवं प्रियम् / अनित्यानीह भाग्यानि चतुष्पात्पक्षिणामपि / स्नेहमुत्सृज्य गच्छन्ति बाष्पपूर्णाविलेक्षणाः / / 38 जङ्गमाजङ्गमानां चाप्यायुरप्रेऽवतिष्ठते // 52 प्राज्ञो वा यदि वा मूर्खः सधनो निर्धनोऽपि वा। इष्टदारवियुक्ताश्च पुत्रशोकान्वितास्तथा / सर्वः कालवशं याति शुभाशुभसमन्वितः / / 39 दह्यमानाः स्म शोकेन गृहं गच्छन्ति नित्यदा // 53 किं करिष्यथ शोचित्वा मृतं किमनुशोचथ / अनिष्टानां सहस्राणि तथेष्टानां शतानि च। सर्वस्य हि प्रभुः कालो धर्मतः समदर्शनः // 40 उत्सृज्येह प्रयाता वै बान्धवा भृशदुःखिताः॥५४ यौवनस्थांश्च बालांश्च वृद्धान्गर्भगतानपि / त्यज्यतामेष निस्तेजाः शून्यः काष्ठत्वमागतः / सर्वानाविशते मृत्युरेवंभूतमिदं जगत् // 41 अन्यदेहविषक्तो हि शावं काष्ठमुपासते // 55 - जम्बुक उवाच / भ्रान्तजीवस्य वै बाष्पं कस्माद्धित्वा न गच्छथ / अहो मन्दीकृतः स्नेहो गृध्रेणेहाल्पमेधसा। निरर्थको ह्ययं स्नेहो निरर्थश्च परिग्रहः // 56 पुत्रस्नेहाभिभूतानां युष्माकं शोचतां भृशम् // 42 न चक्षुर्त्यां न कर्णाभ्यां संशृणोति समीक्षते / समैः सम्यक्प्रयुक्तैश्च वचनैः प्रश्रयोत्तरैः। तस्मादेनं समुत्सृज्य स्वगृहान्गच्छताशु वै // 57 यद्गच्छथ जलस्थायं स्नेहमुत्सृज्य दुस्त्यजम् // 43 मोक्षधर्माश्रितैर्वाक्यैर्हेतुमद्भिरनिष्ठुरैः / अहो. पुत्रवियोगेन मृतशून्योपसेवनात् / मयोक्ता गच्छत क्षिप्रं स्वं स्वमेव निवेशनम् // 58 क्रोशतां वै भृशं दुःखं विवत्सानां गवामिव // 44 प्रज्ञाविज्ञानयुक्तेन बुद्धिसंज्ञाप्रदायिना / अद्य शोकं विजानामि मानुषाणां महीतले / / वचनं श्राविता रूक्षं मानुषाः संनिवर्तत // 59 स्नेहं हि करुणं दृष्ट्वा ममाप्यश्रूण्यथागमन् // 45 जम्बुक उवाच। यत्नो हि सततं कार्यः कृतो दैवेन सिध्यति / इमं कनकवर्णाभं भूषणैः समलंकृतम् / दैवं पुरुषकारश्च कृतान्तेनोपपद्यते // 46 गृध्रवाक्यात्कथं पुत्रं त्यजध्वं पितृपिण्डदम्॥ 60 अनिर्वेदः सदा कार्यो निर्वेदाद्धि कुतः सुखम् / / न स्नेहस्य विरोधोऽस्ति विलापरुदितस्य वै / प्रयत्नात्प्राप्यते ह्यर्थः कस्माद्गच्छथ निर्दयाः॥४७ मृतस्यास्य परित्यागात्तापो वो भविता ध्रुवम् // 61 आत्ममांसोपवृत्तं च शरीरार्धमयीं तनुम् / | श्रूयते शम्बुके शूद्रे हते ब्राह्मणदारकः / पितॄणां वंशकर्तारं वने त्यक्त्वा व यास्यथ / / 48 / / जीवितो धर्ममासाद्य रामात्सत्यपराक्रमात् / / 62 अथ वास्तं गते सूर्ये संध्याकाल उपस्थिते / तथा श्वेतस्य राजर्षे लो दिष्टान्तमागतः / म. भा. 275 -2193 -